Nick Gkikas έγραψε:Θοδωρή και όποιος άλλος παρακολουθεί, θα ήθελα τη γνώμη σας!
Η παρακάτω ανάλυση, θα δημοσιευτεί στο http://umeteo.com αλλά και στο http://meteo-news.gr, ωστόσο εδώ έχουμε την ευκαιρία για διάλογο.
Λοιπόν, όπως έγραψα και στις αναφορές, ο φετινός χειμώνας πρόκειται για μια μοναδική περίπτωση, όχι μόνο λόγω του επίμονου, ιστορικών διαστάσεων ψύχους που έχει καλύψει τη χώρα μας, αλλά και λόγω της πολύ έντονης κυκλωνικής δραστηριότητας, η οποία συνεχίζεται ακόμη και σε περιόδους "υφέσεων" και σχετικά βελτιωμένου καιρού.
Για παράδειγμα, η σταδιακή, αργή επιδείνωση του καιρού που παρατηρείται αυτό το Σαββατοκύριακο, οφείλεται σε ένα αβαθές σύστημα, προερχόμενο από την κεντρική Μεσόγειο. Κινούμενο όμως προς τα ανατολικά και περνώντας πάνω από τη χώρα μας, φαίνεται πως αρχίζει να βαθαίνει σταδιακά, με αποτέλεσμα να οργανωθεί κακοκαιρία κατά τη διάρκεια της Δευτέρας 30/1 και μέχρι τουλάχιστον το πρώτο μισό της Τρίτης 31/1. Αν και η πιθανότητα σχετικά με το ποιές περιοχές θα επηρεαστούν είναι αρκετά μεγάλη (εκτίμηση παρακάτω), υπάρχουν πολλά περιθώρια διαφοροποίησης της πραγματικότητας σε σχέση με τις έως τώρα αριθμητικές προσομοιώσεις. Ο βασικός λόγος που συμβαίνει αυτό είναι διότι στην ευρύτερη ανατολική Ευρώπη/ανατολική Μεσόγειο, συνυπάρχουν πολλά διαφορετικά καιρικά συστήματα και συνακολούθως αέριες μάζες διαφορετικών χαρακτηριστικών και προέλευσης. Όλα αυτά είναι στοιχεία που θα αλληλεπιδράσουν με το νέο σύστημα με τρόπο που είναι αρκετά δύσκολο να προβλεφθεί με ακρίβεια.
Επόμενες ημέρες:
Τη Δευτέρα 30/1, μετωπική δραστηριότητα γύρω από την περιοχή εκβάθυνσης του συστήματος (νότιο Αιγαίο ή Λιβυκό), θα προκαλέσει έντονες βροχές στα νοτιότερα νησιωτικά της χώρας μας, με μεγάλη πιθανότητα τα φαινόμενα αυτά να επηρεάσουν τις νότιες Κυκλάδες, την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα. Το ρεύμα ενισχύεται στο Αιγαίο, παραμένοντας από ΒΑ διευθύνσεις και αναμένεται να οργανωθούν εκ νέου ορεογραφικά φαινόμενα στ'ανατολικά ηπειρωτικά, τα οποία θα αφορούν σε χιονοπτώσεις σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές και βροχές / χιονόνερο στα χαμηλότερα τμήματα. Δεν φαίνεται - προς το παρόν - τα χιόνια να απασχολούν περιοχές κάτω από τα 300μ υψόμετρο.
Την Τρίτη 31/1, φαίνεται πως το σύστημα αυτό θ'αρχίσει να διαλύεται, με τις ψυχρές αέριες μάζες να παραμένουν στην περιοχή μας όμως και τους βοριάδες να επιμένουν. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα να συντηρηθούν κάποια φαινόμενα σε τελείως προσήνεμες περιοχές της ανατολικής χώρας.
Οι επόμενες ημέρες έως και το τέλος της εβδομάδας, φαίνεται να περνούν με αρκετά ψυχρό καιρό και κυριαρχία του βορείου ρεύματος, αλλά χωρίς ιδιαίτερα φαινόμενα σε γενικές γραμμές.
Προοπτική του καιρού / Ανάλυση:
Είχε γραφτεί τις προηγούμενες ημέρες (για την ακρίβεια στις 15 του μηνός), οτι το παρατεταμένο διάστημα βοριάδων και πολύ ψυχρού καιρού, θα τελειώνε μετά τις 25 Ιανουαρίου καθώς η παρατεταμένη κακοκαιρία της κεντρικής Μεσογείου, η οποία προκάλεσε την πολύ βροχερή εβδομάδα και τα κύματα χιονοπτώσεων στη κεντρική και βόρεια χώρα, θα μεταφερόταν σταδιακά προς τη χώρα μας και θα διαλυόταν. Αυτό, στηρίχθηκε στην διαφαινόμενη μετατόπιση του πολικού στροβίλου στην άλλη πλευρά του βορείου ημιοσφαιρίου αλλά και στην πιθανή τάση συγκεκριμένων δεικτών που αφορούν το μοτίβο της κυκλοφορίας στην Ευρώπη: Υπήρχαν ενδείξεις για μεγαλύτερη ζωνικότητα, που σημαίνει τάση για ροή των ανέμων από τα δυτικά προς τ'ανατολικά. Αυτά τα δύο, μεταφράζοναι σε έντονη τάση ενίσχυσης και μετατόπισης προς την Ευρώπη, του ημιμόνιμου χαμηλού του βορείου Ατλανικού, το οποίο, εκτός των άλλων φέρνει αρκετά θερμότερες αέριες μάζες εντός της ηπείρου και συνδυάζεται στην περιοχή μας με καιρό νοτιάδων, ή αλκυονίδων ημερών.
Μια τέτοια εξέλιξη καθυστέρησε μεν να συμβεί, ωστόσο παραμένει η διαφαινόμενη προοπτική, όπως ορίζεται από τα μεγάλης κλίμακας ατμοσφαιρικά κύματα. Η καθυστέρηση οφείλεται απλώς σε ένα νέο επεισόδιο δημιουργίας εμποδισμού εντός της Ευρώπης κατά την εβδομάδα που μας πέρασε (αρχής γενομένης της Δευτέρας 23/1). Ατμοσφαιρικός εμποδισμός είναι μια περιοχή της ατμόσφαιρας, όπου επικρατούν αντικυκλωνικές συνθήκες (καλοκαιρία και καθοδικά ρεύματα), η οποία εμποδίζει την Δ-Α ροή των ανέμων στρέφοντάς την σε περισσότερο Β-Ν γύρω από αυτόν, και μια τέτοια κατάσταση είναι δείκτης έντονης μεσημβρινότητας (οι άνεμοι τείνουν να κινούνται παράλληλα με τους μεσημβρινούς της Γης). Αυτό το επεισόδιο εμποδισμού ήταν η αιτία ώστε να συνεχιστεί ο πολύ ψυχρός καιρός της περιοχής μας και να προκύψει άλλη μία ψυχρή εισβολή στην Τουρκία, η οποία σε συνδυασμό με τα απομεινάρια της κακοκαιρίας της κεντρικής Μεσογείου, επηρέασε κι εμάς. Οι ατμοσφαιρικοί εμποδισμοί, έχουν την τάση να παραμένουν έστω και σε μικρότερη κλίμακα πάνω από μια περιοχή, για διαστήματα πολλαπλάσια των 7 ημέρων (προσωπική παρατήρηση του γράφοντος). Θα πρέπει συνεπώς να περιμένουμε πως, αυτή η τάση έστω και ασθενής θα συνεχιστεί σε εμάς μέχρι και τις 6 του Φεβρουαρίου, προτού τελικά κυριαρχήσει η ροή του Ατλαντικού εντός της Ευρώπης.
Συνεπώς, η εβδομάδα που ξεκινάει από τις 6 Φεβρουαρίου, θα είναι τουλάχιστον μέχρι και τα μέσα της αρκετά ήπια και με κανονικές θερμοκρασίες. Η καλοκαιρία αυτή, ίσως δώσει την ευκαιρία σε πολλούς να πουν οτι έφτασαν επιτέλους οι αλκυονίδες ημέρες. Θα πρέπει όμως να επισημανθεί οτι στις περιπτώσεις ενός κλασικού ελληνικού χειμώνα, αυτές οι ημέρες προηγούνται ενός τελευταίου ξεσπάσματός του. Αυτό λέει η 'στατιστική', ωστόσο προγνωστικά μιλώντας, προς το παρόν, καμία εκτίμηση δεν μπορεί να γίνει για την μετέπειτα πορεία, αυτού του πολύ ψυχρού χειμώνα...
Συζήτηση για τα μοντέλα, αναλύσεις & γνώση
Re: Αλκυονίδες αμέσως;
από teometeo » Σάβ 04 Φεβ 2017, 15:35
Πολύ ενδιαφέροντα πράγματα είπες Νίκο προσωπικά πιστέυω ότι το κακό με την προγνωσιμότητα πηγάζει απο την γνωστό αχανές πεδίο παρατηρήσεων στην βόρεια πλευρά του Ατλαντικού,δεν ξέρω άν συνδέεται με την υπερθέρμανση των υδάτων και το κακό πλέγμα παρατηρήσεων στην εκεί περιοχή .Αλλά παίζει μεγάλο ρόλο σε αυτήν την ζώνη ,το πόσο πυκνό είναι το πλέγμα,αφού ένα κενό προκαλεί πιθανότατα και μια προγνωστική απόκλιση.Είναι γνωστό πόσο επηρεάζει την κυκλοφορία των πολικών καταβάσεων αυτή η περιοχή.Πλέον καλούμαστε να προσεγγίσουμε και αυτό το σφάλμα που δυστηχώς φαίνεται σε κοντινές ώρες!
- teometeo
- Δημοσιεύσεις: 10
- Εγγραφή: Τετ 15 Ιουν 2016, 18:42
Η αρχή του τέλους του χειμώνα; Θα υπάρξει κρεσέντο;
από Nick Gkikas » Παρ 10 Φεβ 2017, 13:32
Καλησπέρα και πάλι φίλοι,
Θα συνεχίσω την ανάλυση των συστημάτων, από εκεί που την άφησα πριν από μία εβδομάδα (3/2), χρησιμοποιώντας ως εργαλείο τις προσομοιώσεις των μοντέλων. Όπως θα έχετε διαπιστώσει, το νόημα τέτοιων αναλύσεων δεν είναι απλώς ο σχολιασμός κάθε τρεξίματος και η διατυπωση κάποιων συμπερασμάτων και εκτιμήσεων με βάση το εκάστοτε. Αυτό που επιχειρείται είναι η εύρεση κάποιων, περισσότερο γενικών συμπερασμάτων, όπως προκύπτουν από διαδοχικα τρεξίματα και από τα ensembles αυτών. Τα συμπεράσματα αφορούν στην κίνηση των συστημάτων σε Ευρώπη, Ατλαντικό και πολλές φορές ευρύτερα στο βόρειο ημισφαριο, το ποιά θα είναι η τάση του καιρού και, αν αυτό είναι δυνατόν, το να δοθούν πιθανές ημερομηνίες για συγκεκριμένα γεγονότα στην περιοχή μας.
Η εβδομάδα που πέρασε από την προηγούμενη ανάλυση, αφιερώθηκε, εκτός των άλλων εργασιών, στην παρατήρηση ενδεικτικών "τρεξιμάτων" για το Ευρωπαϊκό και το GFS. Θα ξεκινήσω από κάποια γραφθέντα της προηγούμενης ανάλυσης και συγκεκριμένα από την εκτίμηση που είχε διατυπωθεί:
Εάν θέλετε λοιπόν την πρώτη εκτίμησή μου, επειδή οι ψυχρές εισβολές είναι υπόθεση των αντικυκλώνων και όχι των χαμηλών βαρομετρικών, το πρώτο πιθανό διάστημα σοβαρής ψυχρής μεταφοράς στην περιοχή μας είναι μεταξύ 13-20/2 και ενδεχομένως από τις 14-15/2 και μετά, ενώ η εκτίμησή μου είναι οτι το blocking θα εμφανίζεται σε παρόμοιες θέσεις, έως και το τέλος του μήνα, συνεπώς θα υπάρξει και δεύτερο ψυχρό κύμα με περισσότερες πιθανότητες από τις 21-22/2 και μετά. Εάν συνεχιστεί η λογική αυτών των κυμάτων, το δεύτερο θα είναι μάλλον ψυχρή εισβολή, αρκετά ισχυρότερη της πρώτης.
Παραθέτω επίσης και μερικές επισημάνσεις που είχαν γραφθεί, όσον αφορά τους αντικυκλώνες:
1. Φαίνεται πως σταδιακά, το blocking του Ατλαντικού θα ενωθεί με τον αντικυκλώνα στην Σκανδιναβία, ο οποίος κρατάει διαχωρισμένο τον πολικό στρόβιλο από το ατλαντικό χαμηλό αρχικά. [...]
2. Αν και στον μέσο όρο των ensembles φαίνεται να διατηρείται σταθερή η θέση του τμήματος του πολικού στροβίλου, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα οτι θα συμβεί έτσι. Υπάρχει αρκετός χώρος, ώστε αυτός να κινηθεί προς τα νότια ενώ σημαντικό ρόλο θα παίξουν και τα απομεινάρια του Ατλαντικού χαμηλού, τα οποία θα έχουν εγκλωβιστεί εντός της Ευρώπης. Εάν βρεθούν αρκετά ανατολικά και ταυτόχρονα το blocking του Ατλαντικού ισχυροποιηθεί, τότε θα έχουν την τάση να ενωθούν με αποτέλεσμα την ψυχρή εισβολή προς την περιοχή μας.
Έχοντας τα παραπάνω κατά νού, ας ξεκινήσουμε την ανάλυση, η οποία επιβεβαιώνει τα παραπάνω και προς το τέλος, θα δοθούν κάποιες περισσότερες λεπτομέρειες. Ας αρχίσουμε παρουσιάζοντας τους "παίκτες" στο παιχνίδι της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας. Δεν είναι διαφορετικοί σε σχέση με όσα έγραψα πριν μία εβδομάδα, απλώς καλό είναι να τους γνωρίσουμε λίγο καλύτερα:
Εικόνα 1: Ο μέσος όρος των ensembles του GFS, για τα γεωδυναμικά ύψη και τις θερμοκρασίες στα 500hpa, για τις 10/2/2017 - 00Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017.
Στην εικόνα έχω επίσης σημειώσει κάποιες περιοχές ύπαρξης αερίων μαζών και κάποιες κινήσεις τους.
Α. Με μωβ απεικονίζεται η πολική/σιβηρική αέρια μάζα, η οποία πρόκειται για τον έναν από τους 3 λοβούς του πολικού στροβίλου στο βόρειο ημισφαίριο (). (Ο μεγαλύτερος βρίσκεται στη βόρειο Αμερική). Πρόκειται για την "δυναμική αποθήκη" όπου υπάρχουν οι υποψήφιες υποστηρίξεις στις ενδεχόμενες ψυχρές εισβολές.
Β. Με μαύρο, απεικονίζεται η περιοχή όπου έχει "λιμνάσει" η πολύ ψυχρή ευσταθής ηπειρωτική αέρια μάζα (cP), η οποία ευθύνεται για τις πολύ υψηλές πιέσεις στην Σκανδιναβία, με το κέντρο του αντικυκλωνα να φτάνει και τα 1050mb. Παρ'όλο που στα 500hpa, δεν φαίνεται να κυριαρχεί, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική καθώς στους χάρτες επιφανείας, ο αντικυκλώνας αυτός κυριαρχεί ουσιαστικά στο μεγαλύτερο τμήμα της Ευρώπης με τα νοτιότερα του κράσπεδα να φτάνουν μέχρι και τη χώρα μας. Πρόκειται για "ψυχρό" αντικυκλώνα. Παρακάτω θα εξηγήσω.
Γ. Με πράσινο απεικονίζονται τα υπολείμματα από το ημιμόνιμο χαμηλό του βορείου Ατλαντικού, τα οποία, όπως έγραψα και στην προηγούμενη ανάλυση, προέκυψαν στην περιοχή από την έντονη πίεση του Αζορικού (για την κίνησή του θα δούμε στη συνέχεια). Αυτά, συνοδεύονται από θαλάσσιες πολικές αέριες μάζες (τύπου mP), όπως συμβαίνει με το ημιμόνιμο χαμηλό του βορείου Ατλαντικό. Το πρώτο "υπόλειμμα" εξ αυτών (ΔΕΝ φαίνεται στην εικόνα 1), μας επηρέασε προχθές κινούμενο προς τ'ανατολικά δίνοντας ένα επιφανειακό χαμηλό με την κίνηση από το Ιόνιο προς το νοτιοανατολικό Αιγαίο. Το δεύτερο (φαίνεται στην εικόνα 1 στην περιοχή της Σικελίας), ξεκινάει από την ίδια ακριβώς αρχική θέση με το πρώτο, όμως, δεν θα ακολουθήσει την ίδια κίνηση, αλλά θα περάσει νοτιότερα. Ένας από τους λόγους, είναι το γεγονός οτι πλέον την περιοχή μας έχουν κατακλύσει αρκετά ψυχρότερες αέριες μάζες ηπειρωτικής προέλευσης του αντικυκλώνα που ανέφερα προηγουμένως, οι οποίες δυσκολεύουν τις mP, ελαφρύτερες (αλλά και υγρότερες) αέριες μάζες να κινηθούν βορειότερα. Αυτή η κίνηση θα δώσει τις βροχές κατά το δεύτερο μισό της Παρασκευής - πρώτο μισό του Σαββάτου στα κεντρικά και νοτιότερα ηπειρωτικά και στο Αιγαίο την ίδια στιγμή που το βόρειο ρεύμα θα επιμένει στο Αιγαιο.
Πάμε τώρα στους δυναμικούς παράγοντες και στους πραγματικούς "παίκτες" που δεν είναι άλλοι από τους αντικυκλώνες:
Το κόκκινο βέλος στ'αριστερά του χάρτη πρόκειται για την πίεση του Αζορικού αντικυκλώνα, η ταλάντωση του οποίου προκάλεσε τη διάλυση του Ατλαντικού χαμηλού, όπως ήδη αναφέραμε. Αυτή η κίνηση θα μας απασχολήσει πολύ έντονα στη συνέχεια, καθώς θα καταλήξει στη δημιουργία εμποδισμού, ο οποίος θα "αντικαταστήσει" τελικά τον αντικυκλώνα της Σκανδιναβίας.
(Στο σημείο αυτό, αξίζει να προσθέσουμε τις εξής πληροφορίες: Κατ'αρχήν, οι αντικυκλώνες εμποδισμού (όπως ο Αζορικός), ονομάζονται και "θερμοί", λόγω της περιοχής προέλευσής τους. Έχουν συγκριτικά, πολύ μεγαλύτερο βάθος στη μέση και ανώτερη τροπόσφαιρα και φέρνουν μαζί τους υποτροπικές υγρές και ευσταθείς αέριες μάζες σε πρώτο στάδιο, οι οποίες σιγά σιγά τροποποιούνται επιφανειακά κυρίως όσον αφορά το οριακό στρώμα σε ψυχρότερες, αναλόγως του ποιά περιοχή επισκέπτονται. Τα ανώτερα στρώματά τους όμως μένουν συνήθως ανεπηρέαστα. Εκτός αυτών όμως, μεταβάλλουν το σχήμα τους εύκολα και μπορεί να κινούνται αρκετά γρήγορα, προκαλώντας έντονα "σκαψίματα" σε πολικά συστήματα με αποτέλεσμα να ευθύνονται για το 95% των περιπτώσεων ψυχρών εισβολών στη χώρα μας. Αντιθέτως, οι αντικυκλώνες όπως ο Σκανδιναβικός που βλέπουμε στην εικόνα 1 (μαύρο χρώμα), ονομάζονται και "ψυχροί", καθώς ο πυρήνας τους αποτελείται από πολύ ψυχρές ευσταθείς και ξηρές ηπειρωτικές αέριες μάζες. Εχουν μικρό βάθος μέσα στην τροπόσφαιρα, συχνά μάλιστα μπορεί να καλύπτονται από κάποιο χαμηλό η κάποια διαταραχή ανώτερης τροπόσφαιρας. Παρουσίαζουν πολύ αργή κίνηση και λόγω της αέριας μάζας τους, είναι ικανοί να εμποδίζουν κινήσεις συστημάτων όπως τα χαμηλά του Ατλαντικού.)
Α ΦΑΣΗ - ΨΥΧΡΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ
Εικόνα 2: Μέσος όρος των ensembles του GFS για τα γεωδυναμικά ύψη και τις θερμοκρασίες στα 500hpa για τις 11/2/2017 - 18Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Εικόνα 3: Μέσος όρος των ensembles του GFS για τα γεωδυναμικά ύψη και τις θερμοκρασίες στα 850hpa για τις 11/2/2017 - 18Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Στις εικόνες 2 & 3, παρατηρούμε την είσοδο του αντικυκλώνα εμποδισμού στο βόρειο Ατλαντικό και βλέπουμε παράλληλα τη θερμή αέρια μάζα που τον συνοδεύει στα 500 και τα 850.
Εικόνα 4: Μέσος όρος των ensembles του GFS για τα γεωδυναμικά ύψη και τις θερμοκρασίες στα 500hpa για τις 13/2/2017 - 12Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Εικόνα 5: Μέσος όρος των ensembles του GFS για τα γεωδυναμικά ύψη και τις θερμοκρασίες στα 850hpa για τις 13/2/2017 - 12Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Στις εικόνες 4 & 5, παρατηρούμε το τελικό σημείο/θέση του αντικυκλώνα στη Σκανδιναβία/βόρεια θάλασσα. Παρατηρούμε επίσης και κάτι άλλο: Το γεγονός οτι η άκρη του χαμηλού ανατολικά (πρόκειται για το τμήμα του πολικού στροβίλου που προαναφέραμε), επεκτείνεται προς την Τουρκία. Αυτό οφείλεται σε ένα μικρό ντόμινο που δημιουργήθηκε: Η μετακίνηση του θερμού Αζορικού αντικυκλώνα, ώθησε τον προϋπάρχοντα ψυχρό προς τα νότια, ο οποίος με τη σειρά του κατάφερε να συμπαρασύρει και την άκρη του στροβίλου.
Αυτό ακριβώς θα συμβεί στην περιοχή μας μετά την Παρασκευή και θα έχουμε πτώση της θερμοκρασίας μεν, εντελώς επιφανειακά δε.
Η αέρια μάζα είναι πολύ ξηρή και δεν θα προλάβει να εμπλουτιστεί με αρκετή υγρασία από το Αιγαίο, λόγω των ενισχυμένων ανέμων. Συνεπώς, θα πρέπει να περιμένουμε ελάχιστα φαινόμενα μέχρι και τη Δευτέρα 13/2. Η ημέρα αυτή, μπορούμε να πούμε πως είναι η ολοκλήρωση της Α φάσης που στην ουσία πρόκειται για ΨΥΧΡΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ.
Στο μεταξύ, το ψύχος παραμένει στην περιοχή μας, ενώ η ροή των ανέμων ψηλά κατά μήκος όλης της ανατολικής Ευρώπης έχει γίνει Β-Ν. Από τις 14/2 και μετά ο "θερμός" αντικυκλώνας σε ρόλο ενός βαθέως εμποδιστή, είναι ο κυρίαρχος ρυθμιστής για κάποια 24ωρα, σε όλη την περιοχή πλέον. Ακριβώς ανατολικά του έχει, τον πολικό στρόβιλο, κομμάτι του οποίο θα έχει εξαναγκαστεί να προεκταθεί νοτιότερα. Οι θέσεις τους φαίνονται στην εικόνα 6:
Εικόνα 6: Μέσος όρος των ensembles του GFS για τα γεωδυναμικά ύψη και τις θερμοκρασίες στα 500hpa για τις 14/2/2017 - 12Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Σημείωση: Βρισκόμαστε ήδη στην 5η ημέρα πρόγνωσης και οι εικόνες που προκύπτουν από τον μέσο όρο των ensembles είναι αρκετά γενικές πια. Ωστόσο, εμμένω στο να χρησιμοποιώ τέτοιους χάρτες διότι ακόμη και τα κύρια τρεξίματα, απεικονίζουν απλώς ένα σενάριο πρόγνωσης, το οποίο θα μπορούσε να διαφοροποιηθεί στο επόμενο τρέξιμο. Ο μέσος όρος των ensembles κάθε τρεξίματος όμως δεν διαφοροποιείται πολύ - αν και έχουμε δει κάποιες φορές, δραματικές αλλαγές σε αυτά. Είναι όμως ασφαλέστερο να χρησιμοποιούμε τέτοιες εικόνες σε μια τέτοιου είδους ανάλυση, αλλά και ευκολότερο για το ζητούμενό της. Στην προκειμένη περίπτωση, το ζητούμενο είναι το εάν θα μπορούσε από μια τέτοια διάταξη όπως στην εικόνα 6, να προκύψει κάποια μικροδιαταραχή στα 500mb, εντός του ελληνικου χώρου, η οποία θα ενεργοποιούσε περισσότερο έντονα και εκτεταμένα φαινόμενα.
Β ΦΑΣΗ - ΠΙΘΑΝΗ ΨΥΧΡΗ ΕΙΣΒΟΛΗ
Προτού περάσουμε στην επόμενη εικόνα ας έχουμε κατά νου τα εξής: Η αέρια μάζα πως θα μας έρχεται από την Τρίτη 14/2, θεωρώ πως θα είναι από μόνη της, κάπως υγρότερη από αυτήν που θα επικρατήσει μέχρι τη Δευτέρα 13/2 καθώς πλέον η κεντρική ευρώπη θα τροφοδοτείται από την παρουσία του αζορικού. Αυτό, θέτει τις προυποθέσεις ώστε, το οποιοδήποτε trigger στα 500, εάν προκύψει, να μπορεί να δώσει ευκολότερα φαινόμενα στις προσήνεμες περιοχές.
Η εικόνα 7, απεικονίζει την απόκλιση από τον μ.ο. των ensembles που είδαμε στην εικόνα 6:
Εικόνα 7: Τυπική απόκλιση από τον μ.ο. των ensembles του GFS για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τις 14/2/2017 - 12Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Ας συγκρίνουμε τώρα, με την εικόνα του ευρωπαϊκου:
Εικόνα 8: Τυπική απόκλιση από τον μ.ο. των ensembles του ECMWF για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τις 14/2/2017 - 12Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Αυτό που παρατηρούμε είναι οτι και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχει μια τεράστια ασάφεια στο σχήμα του αυλώνα που διαμορφώνεται στη Ρωσία, με κατεύθυνση προς τη Μαύρη Θάλασσα και πιο συγκεκριμένα, το πώς θα είναι στην αριστερή πλευρά του. Η ασάφεια είναι πολύ εντονότερη στο GFS. Η γενική εικόνα που αποκομίζουμε είναι οτι, είναι πιθανό να προκύψει shortwave trough στ'αριστερά του, κάτι πολύ συνηθισμένο σε τέτοιες περιπτώσεις.
Σε μια τέτοια περίπτωση, θα πρέπει να περιμένουμε επιδείνωση του καιρού στις 15/2 υπό τη μορφή ψυχρής εισβολής και χιονοπτώσεις στ'ανατολικά ηπειρωτικά (μέσα και η Αθήνα). Μαθηματικά, αυτό συγκεντρώνει τυπικά, 20% πιθανότητες, ενώ μια γενικότερη επιδείνωση του καιρού θεωρώ πως βρίσκεται στο 50%. Κατά τη δική μου γνώμη όμως, θα πρέπει να θεωρείται αρκετά πιθανή μια κάποια επιδείνωση του καιρού και με κυρίαρχο σενάριο την εκδήλωση έστω και μικρής έντασης ψυχρή εισβολή, η οποία θα επηρεάσει κυρίως το Αιγαίο και τις περιοχές που γειτνιάζουν άμεσα. Δεν θα πρεπει να ξεχνάμε πως, η Ροδόπη αλλά και το γενικότερο ανάγλυφο, έχουν την τάση να βοηθούν στη δημιουργία τέτοιων διαταραχών. Τέτοια εικόνα στα ensembles κατ'εμέ προιδεάζουν κάτι τέτοιο. Φυσικά το αρνητικό είναι η γενικότερη θέση του αυλώνα, η οποία είναι κάπως ανατολικότερα. Πρόκειται για περίπτωση back door πάντως.
Αυτό, είναι το πρώτο που μας απασχολεί για τον μεσοπρόθεσμο καιρό και αξίζει να το παρακολουθήσει κανείς και τις επόμενες ημέρες.
Από εκεί κι έπειτα και συγκεκριμένα από τις 16/2 και μετά, αρχίζει το χάος στις προγνώσεις.
Οι χάρτες των spreads βρίσκονται "στα κόκκινα". Στην εικόνα 9 βλέπουμε τον μέσο όρο και το srpead για τις 17/2 όπως δίνεται από το σημερινό 00Ζ τρέξιμο του Ευρωπαϊκού και στην εικόνα 10 βλέπουμε το αντίστοιχο για τις 20/2..
Εικόνα 9: Τυπική απόκλιση από τον μ.ο. των ensembles του ECMWF για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τις 17/2/2017 - 00Ζ σύμφωνα με το 00Ζ τρέξιμο της Παρασκευής 10/2/2017
Εικόνα 10: Τυπική απόκλιση από τον μ.ο. των ensembles του ECMWF για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τις 20/2/2017 - 00Ζ σύμφωνα με το 00Ζ τρέξιμο της Παρασκευής 10/2/2017
Προσέξτε απλώς το πόσο μεγάλη ασάφεια δημιουργείται στην περιοχή του Ατλαντικού αλλά και την έντονη τάση για νέα ισχυροποιηση του Αζορικού. Είναι αξιοσημείωτο να προκύπτει κάτι τέτοιο 10 μέρες μετά (στις 240 ώρες).
Μαθηματικά μιλώντας και καθαρά τυπικά, δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί καμία απολύτως εξέλιξη στον καιρό από τις 16-17/2 και μετά. Απλώς, ν'αναφερθεί το γεγονός οτι η απόλυτη πλειοψηφία των σεναρίων "δείχνει" κατάρρευση του εμποδισμού ενώ μια μικρή μειοψηφία, της τάξεως του 5-10% παραμονή του στην ίδια θέση.
Προτού προχωρήσω σε εκτίμηση, θα παραθέσω κάποιους δείκτες και κάποιες ενδείξεις, που θεωρώ σημαντικές, ώστε να μπορέσουν να διατυπωθούν κάποια πολύ βασικά σενάρια:
1. Η εμφάνιση-ισχυροποίηση-εξαφάνιση/κατάρρευση εμποδισμών ακολουθεί στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων ρυθμό (ν * 7) ημερών. Η εμφάνιση του εμποδισμού στην περιοχή της Σκανδιναβίας, συνέβη στις 31/1 και θα διαρκέσει έως και τις 12-13/2 (13-14 ημέρες). Στις 12-13/2, εισέρχεται ο αζορικός εμποδισμός, ο οποίος παίρνει τη θέση του προηγούμενου και με βάση τον παραπάνω ρυθμό, θα πρέπει να περιμένουμε την παραμονή του στον χάρτη, προτού εξαφανιστεί έως και τις 19-20/2, τουλάχιστον.
2. Οι δείκτες ΝΑΟ και ΑΟ (Εικόνες 11 & 12 αντίστοιχα). Έχω παρατηρήσει πως, αυτοί οι δείκτες χρησιμοποιούνται συχνά από φίλους που επιχειρούν αναλύσεις, προκειμένου να τεκμηριώσουν μια άποψη. Θα πρέπει να γνωρίζουμε πως, δεν υπάρχουν έρευνες με σαφείς ενδείξεις για την συσχέτιση των δεικτών με τις καταστάσεις του καιρού στην περιοχή μας. Ούτε υπάρχουν έρευνες, για την συσχέτισή τους με εμφάνιση των εμποδισμών ή των αντικυκλώνων μέσα στην ηπειρωτική Ευρώπη. Τα όσα παραθέτω (και φαντάζομαι και οι φίλοι), βασίζονται στην εμπειρία και στην παρατήρηση. Αυτό, καθιστά ασθενές κάθε επιχείρημα που βασίζεται σε αυτούς τους δείκτες, ωστόσο παρακάτω θα προσπαθήσω να εξάγω κάποια στοιχεία.
Εικονα 11: Δείκτης ΝΑΟ
Εικόνα 12: Δείκτης ΑΟ
Κατ'αρχήν ο δείκτης ΑΟ, βρίσκεται στα χαμηλότερά του από την αρχή του χειμώνα, δείχνοντας "χαλάρωση" του πολικού στροβίλου συνεπώς, οι πολικές αέριες μάζες είναι ευάλωτες σε οποιοδήποτε είδος "επιθέσεων" από αντικυκλώνες εμποδισμού. Αυτό, κατά κανόνα, ευνοεί βορειότερα γεωγραφικά πλάτη και όχι την περιοχή μας, ωστόσο, ας μην ξεχνάμε οτι τμήμα του πολικού στροβίλου υπάρχει στη Ρωσία, με σαφή προέκταση προς την περιοχή μας. Βέβαια, ο μεγαλύτερος λοβός, βρίσκεται στη βόρειο Αμερική και ο δείκτης επηρεάζεται περισσότερο απ αυτόν. Οπως και να χει παντως, ο δείκτης αυτός, δείχνει να προσεγγίζει μηδενικές τιμές, αλλά θα παραμείνει αρνητικός. Τιμές κοντά στο 0, είναι περισσότερο ευνοικές για εμάς, στατιστικά δεν θυμάμαι πολλές φορές με καλές ψυχρές εισβολές εδώ και ΑΟ σε πολύ αρνητικές τιμές.
Από την άλλη πλευρά, ο ΝΑΟ, που μετριέται σε μια συγκεκριμένη γραμμή στο βόρειο Ατλαντικό (Αζορες - Ισλανδία), περνάει προοδευτικά σε θετική φάση. Παρ'όλα αυτά, αν και όλα τα μέλη δείχνουν κάτι τέτοιο, δεν μπορει ακομη να προσδιοριστει η ταλάντωσή του. Πάντως, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε οτι ελαφρώς θετική φάση (0-1) συσχετίζεται κάποιες φορές με ψυχρές εισβολές σε εμάς, και εμφάνιση αντικυκλώνων στην κεντρική/βόρεια Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα εάν, έχουμε θετικη φάση, αφού προηγουμένως έχει προηγηθεί αρνητική, τότε ουσιαστικά μιλάμε για μετακινηση του Αζορικού μέσα στην Ευρώπη. Κάτι τέτοιο φαίνεται και αυτή τη φορά.
Σαν γενική εικόνα, οι δείκτες αυτοί δείχνουν αρκετά ευνοϊκοί λοιπόν αν και προσωπικά θα προτιμούσα να πραγματοποιείται η μετάβαση από αρνητικό σε θετικό ΝΑΟ την στιγμή που ο ΑΟ θα είναι ήδη κοντά στο μηδέν.
3. Η εικόνα στην στρατόσφαιρα.
Στο τέλος της προηγούμενης ανάλυσης, παρέθεσα κάποιους χάρτες των 30mb, σε ζεύγη με χάρτες των 500mb για όλο το βόρειο ημισφαίριο. Ο τελευταίος, ήταν χάρτης για τις 11/2, με βάση την πρόγνωση στις 3/2 (εικόνα 11). Τον παραθέτω ξανά:
Εικόνα 13:
Στην εικόνα 12, θα δούμε την πρόγνωση για τις 9/2, με βάση όμως την τελευταία πρόγνωση.
Εικόνα 14:
Οι προγνώσεις αναφέρονται σε μία μέρα διαφορά. Για το συγκεκριμένο ατμοσφαιρικό επίπεδο, δεν παίζει μεγάλο ρόλο, διότι οι αλλαγές που παρατηρούνται είναι αρκετα αργές. Αυτό που θέλουμε να συγκρίνουμε είναι η διαφορά στις προγνώσεις: Παρατηρούμε οτι οι βασικοί σχηματισμοί παραμένουν οι ίδιοι καθώς και η γενικότερη θέση τους. Βλέπουμε έναν αρκετά εξασθενημένο πολικό στρόβιλο. Παρ'όλο που η πρόγνωση για την τροπόσφαιρα είναι αρκετά χαοτική, στο πεδίο της στρατόσφαιρας τα πράγματα είναι κάπως ευκολότερα. Η θέση του χαμηλού σε αυτό το ύψος, και κυρίως οι ψυχρότερες περιοχές που βλέπουμε με μπλε χρώμα, συνδέονται εντονα με την εμφάνιση αντικυκλωνικών συνθηκών ή θερμότερων αερίων μαζών στα 500 και το αντίστροφο.
Στην εικόνα 15, βλέπουμε ποιά θα είναι η διάταξη στις 16/2:
Εικόνα 15:
Σε σχέση με τις 9/2, βλέπουμε 2 πράγματα: Την αναμενόμενη ενίσχυση της απεικονισης του πολικού στροβιλου στην στρατόσφαιρα (λογικό, εάν δούμε και τον δείκτη ΑΟ), αλλά και την μετακίνησή των ψυχρότερων αερίων μαζών προς την πλευρά της Σκανδιναβίας και πλέον μέσα στην Ευρώπη. Αυτό δείχνει έντονη την τάση για αντικυκλωνικές συνθήκες ακριβώς νοτιότερα από εκείνη την περιοχή.
Στις 20/2 (εικόνα 16), παρατηρούμε μια μικρή αλλαγή στο σχήμα του, ωστόσο και πάλι η τάση είναι έντονη στην ίδια περιοχή.
Εικόνα 16:
Και στις 23/2 (εικόνα 17), βλέπουμε οτι οι χαμηλότερες θερμοκρασίες θα παραμείνουν στην ίδια περίπου περιοχή, με τις πιέσεις να αλλάζουν ελαφρώς το σχήμα τους.
Εικόνα 17:
Εφ'οσον η περιοχή ύπαρξης των ψυχρών αερίων μαζών είναι στην ίδια περιοχή μέχρι τις 20/2 και διατηρείται και στη συνέχεια (23/2), θα πρέπει να περιμένουμε παρόμοια εικόνα στα συστήματα χαμηλότερα.
Συμπερασματικά, ο εμποδισμός, έστω και σαν τάση, θα διατηρηθεί έως και τις 19-20/2 με πιθανή ψυχρή μεταφορά ή και ψυχρή εισβολή στις 15-16 του μηνός, ενώ μικρότερες πιθανότητες συγκεντρώνει ένα ακόμη επεισόδιο στις 18/2. Παρ'ολα αυτά, το κυρίαρχο σενάριο είναι να εξασθενήσει στη συνέχεια μετά τις 16/2 και να μην προκύψει κι άλλη "κατεβασιά". Η εξασθένηση θα μοιάζει με γύρισμα σε περισσότερο ζωνική κυκλοφορία χωρίς όμως να εξαφανιστεί τελείως. Εφ'όσον η τάση για την ύπαρξή του φαίνεται να διατηρειται και μετά τις 20/2, θα πρέπει να περιμένουμε μια νέα ενίσχυσή του, από εκείνη την ημερομηνία και μετά. Θυμηθείτε λίγο τί έδειχνε η εικόνα 10. Μια τέτοια ενίσχυση μπορεί να συνδυαστεί με "σκάψιμο" ψύχους προς την περιοχή μας μετά τις 2-3 ημέρες μετά. Θα επιμείνω στην άποψη, την οποία είχα διατυπώσει πριν μια εβδομάδα, οτι ΕΑΝ προκύψει μια εισβολή, θα είναι αρκετά ισχυρότερη της όποιας πιθανής εισβολής μεταξύ 15-16/2, λόγω της εντονότερης "αλλελεπίδρασης" ενός θερμού αντικυκλώνα όπως ο αζορικός εμποδισμός με πολικές και αρκτικές αέριες μάζες. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη καθόλου εύκολο να βρεθεί το πού ακριβώς θα μπορούσε μια τέτοια εισβολή να "χτυπήσει".
Κατά την αρχή της επόμενης εβδομάδας, θα αρχίζει κάπως να ξεκαθαρίζει το τοπίο κατ'αρχήν όσον αφορά τη διάρκεια ζωής του αντικυκλώνα εμποδισμού.
Θα συνεχίσω την ανάλυση των συστημάτων, από εκεί που την άφησα πριν από μία εβδομάδα (3/2), χρησιμοποιώντας ως εργαλείο τις προσομοιώσεις των μοντέλων. Όπως θα έχετε διαπιστώσει, το νόημα τέτοιων αναλύσεων δεν είναι απλώς ο σχολιασμός κάθε τρεξίματος και η διατυπωση κάποιων συμπερασμάτων και εκτιμήσεων με βάση το εκάστοτε. Αυτό που επιχειρείται είναι η εύρεση κάποιων, περισσότερο γενικών συμπερασμάτων, όπως προκύπτουν από διαδοχικα τρεξίματα και από τα ensembles αυτών. Τα συμπεράσματα αφορούν στην κίνηση των συστημάτων σε Ευρώπη, Ατλαντικό και πολλές φορές ευρύτερα στο βόρειο ημισφαριο, το ποιά θα είναι η τάση του καιρού και, αν αυτό είναι δυνατόν, το να δοθούν πιθανές ημερομηνίες για συγκεκριμένα γεγονότα στην περιοχή μας.
Η εβδομάδα που πέρασε από την προηγούμενη ανάλυση, αφιερώθηκε, εκτός των άλλων εργασιών, στην παρατήρηση ενδεικτικών "τρεξιμάτων" για το Ευρωπαϊκό και το GFS. Θα ξεκινήσω από κάποια γραφθέντα της προηγούμενης ανάλυσης και συγκεκριμένα από την εκτίμηση που είχε διατυπωθεί:
Εάν θέλετε λοιπόν την πρώτη εκτίμησή μου, επειδή οι ψυχρές εισβολές είναι υπόθεση των αντικυκλώνων και όχι των χαμηλών βαρομετρικών, το πρώτο πιθανό διάστημα σοβαρής ψυχρής μεταφοράς στην περιοχή μας είναι μεταξύ 13-20/2 και ενδεχομένως από τις 14-15/2 και μετά, ενώ η εκτίμησή μου είναι οτι το blocking θα εμφανίζεται σε παρόμοιες θέσεις, έως και το τέλος του μήνα, συνεπώς θα υπάρξει και δεύτερο ψυχρό κύμα με περισσότερες πιθανότητες από τις 21-22/2 και μετά. Εάν συνεχιστεί η λογική αυτών των κυμάτων, το δεύτερο θα είναι μάλλον ψυχρή εισβολή, αρκετά ισχυρότερη της πρώτης.
Παραθέτω επίσης και μερικές επισημάνσεις που είχαν γραφθεί, όσον αφορά τους αντικυκλώνες:
1. Φαίνεται πως σταδιακά, το blocking του Ατλαντικού θα ενωθεί με τον αντικυκλώνα στην Σκανδιναβία, ο οποίος κρατάει διαχωρισμένο τον πολικό στρόβιλο από το ατλαντικό χαμηλό αρχικά. [...]
2. Αν και στον μέσο όρο των ensembles φαίνεται να διατηρείται σταθερή η θέση του τμήματος του πολικού στροβίλου, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα οτι θα συμβεί έτσι. Υπάρχει αρκετός χώρος, ώστε αυτός να κινηθεί προς τα νότια ενώ σημαντικό ρόλο θα παίξουν και τα απομεινάρια του Ατλαντικού χαμηλού, τα οποία θα έχουν εγκλωβιστεί εντός της Ευρώπης. Εάν βρεθούν αρκετά ανατολικά και ταυτόχρονα το blocking του Ατλαντικού ισχυροποιηθεί, τότε θα έχουν την τάση να ενωθούν με αποτέλεσμα την ψυχρή εισβολή προς την περιοχή μας.
Έχοντας τα παραπάνω κατά νού, ας ξεκινήσουμε την ανάλυση, η οποία επιβεβαιώνει τα παραπάνω και προς το τέλος, θα δοθούν κάποιες περισσότερες λεπτομέρειες. Ας αρχίσουμε παρουσιάζοντας τους "παίκτες" στο παιχνίδι της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας. Δεν είναι διαφορετικοί σε σχέση με όσα έγραψα πριν μία εβδομάδα, απλώς καλό είναι να τους γνωρίσουμε λίγο καλύτερα:
Εικόνα 1: Ο μέσος όρος των ensembles του GFS, για τα γεωδυναμικά ύψη και τις θερμοκρασίες στα 500hpa, για τις 10/2/2017 - 00Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017.
Στην εικόνα έχω επίσης σημειώσει κάποιες περιοχές ύπαρξης αερίων μαζών και κάποιες κινήσεις τους.
Α. Με μωβ απεικονίζεται η πολική/σιβηρική αέρια μάζα, η οποία πρόκειται για τον έναν από τους 3 λοβούς του πολικού στροβίλου στο βόρειο ημισφαίριο (). (Ο μεγαλύτερος βρίσκεται στη βόρειο Αμερική). Πρόκειται για την "δυναμική αποθήκη" όπου υπάρχουν οι υποψήφιες υποστηρίξεις στις ενδεχόμενες ψυχρές εισβολές.
Β. Με μαύρο, απεικονίζεται η περιοχή όπου έχει "λιμνάσει" η πολύ ψυχρή ευσταθής ηπειρωτική αέρια μάζα (cP), η οποία ευθύνεται για τις πολύ υψηλές πιέσεις στην Σκανδιναβία, με το κέντρο του αντικυκλωνα να φτάνει και τα 1050mb. Παρ'όλο που στα 500hpa, δεν φαίνεται να κυριαρχεί, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική καθώς στους χάρτες επιφανείας, ο αντικυκλώνας αυτός κυριαρχεί ουσιαστικά στο μεγαλύτερο τμήμα της Ευρώπης με τα νοτιότερα του κράσπεδα να φτάνουν μέχρι και τη χώρα μας. Πρόκειται για "ψυχρό" αντικυκλώνα. Παρακάτω θα εξηγήσω.
Γ. Με πράσινο απεικονίζονται τα υπολείμματα από το ημιμόνιμο χαμηλό του βορείου Ατλαντικού, τα οποία, όπως έγραψα και στην προηγούμενη ανάλυση, προέκυψαν στην περιοχή από την έντονη πίεση του Αζορικού (για την κίνησή του θα δούμε στη συνέχεια). Αυτά, συνοδεύονται από θαλάσσιες πολικές αέριες μάζες (τύπου mP), όπως συμβαίνει με το ημιμόνιμο χαμηλό του βορείου Ατλαντικό. Το πρώτο "υπόλειμμα" εξ αυτών (ΔΕΝ φαίνεται στην εικόνα 1), μας επηρέασε προχθές κινούμενο προς τ'ανατολικά δίνοντας ένα επιφανειακό χαμηλό με την κίνηση από το Ιόνιο προς το νοτιοανατολικό Αιγαίο. Το δεύτερο (φαίνεται στην εικόνα 1 στην περιοχή της Σικελίας), ξεκινάει από την ίδια ακριβώς αρχική θέση με το πρώτο, όμως, δεν θα ακολουθήσει την ίδια κίνηση, αλλά θα περάσει νοτιότερα. Ένας από τους λόγους, είναι το γεγονός οτι πλέον την περιοχή μας έχουν κατακλύσει αρκετά ψυχρότερες αέριες μάζες ηπειρωτικής προέλευσης του αντικυκλώνα που ανέφερα προηγουμένως, οι οποίες δυσκολεύουν τις mP, ελαφρύτερες (αλλά και υγρότερες) αέριες μάζες να κινηθούν βορειότερα. Αυτή η κίνηση θα δώσει τις βροχές κατά το δεύτερο μισό της Παρασκευής - πρώτο μισό του Σαββάτου στα κεντρικά και νοτιότερα ηπειρωτικά και στο Αιγαίο την ίδια στιγμή που το βόρειο ρεύμα θα επιμένει στο Αιγαιο.
Πάμε τώρα στους δυναμικούς παράγοντες και στους πραγματικούς "παίκτες" που δεν είναι άλλοι από τους αντικυκλώνες:
Το κόκκινο βέλος στ'αριστερά του χάρτη πρόκειται για την πίεση του Αζορικού αντικυκλώνα, η ταλάντωση του οποίου προκάλεσε τη διάλυση του Ατλαντικού χαμηλού, όπως ήδη αναφέραμε. Αυτή η κίνηση θα μας απασχολήσει πολύ έντονα στη συνέχεια, καθώς θα καταλήξει στη δημιουργία εμποδισμού, ο οποίος θα "αντικαταστήσει" τελικά τον αντικυκλώνα της Σκανδιναβίας.
(Στο σημείο αυτό, αξίζει να προσθέσουμε τις εξής πληροφορίες: Κατ'αρχήν, οι αντικυκλώνες εμποδισμού (όπως ο Αζορικός), ονομάζονται και "θερμοί", λόγω της περιοχής προέλευσής τους. Έχουν συγκριτικά, πολύ μεγαλύτερο βάθος στη μέση και ανώτερη τροπόσφαιρα και φέρνουν μαζί τους υποτροπικές υγρές και ευσταθείς αέριες μάζες σε πρώτο στάδιο, οι οποίες σιγά σιγά τροποποιούνται επιφανειακά κυρίως όσον αφορά το οριακό στρώμα σε ψυχρότερες, αναλόγως του ποιά περιοχή επισκέπτονται. Τα ανώτερα στρώματά τους όμως μένουν συνήθως ανεπηρέαστα. Εκτός αυτών όμως, μεταβάλλουν το σχήμα τους εύκολα και μπορεί να κινούνται αρκετά γρήγορα, προκαλώντας έντονα "σκαψίματα" σε πολικά συστήματα με αποτέλεσμα να ευθύνονται για το 95% των περιπτώσεων ψυχρών εισβολών στη χώρα μας. Αντιθέτως, οι αντικυκλώνες όπως ο Σκανδιναβικός που βλέπουμε στην εικόνα 1 (μαύρο χρώμα), ονομάζονται και "ψυχροί", καθώς ο πυρήνας τους αποτελείται από πολύ ψυχρές ευσταθείς και ξηρές ηπειρωτικές αέριες μάζες. Εχουν μικρό βάθος μέσα στην τροπόσφαιρα, συχνά μάλιστα μπορεί να καλύπτονται από κάποιο χαμηλό η κάποια διαταραχή ανώτερης τροπόσφαιρας. Παρουσίαζουν πολύ αργή κίνηση και λόγω της αέριας μάζας τους, είναι ικανοί να εμποδίζουν κινήσεις συστημάτων όπως τα χαμηλά του Ατλαντικού.)
Α ΦΑΣΗ - ΨΥΧΡΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ
Εικόνα 2: Μέσος όρος των ensembles του GFS για τα γεωδυναμικά ύψη και τις θερμοκρασίες στα 500hpa για τις 11/2/2017 - 18Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Εικόνα 3: Μέσος όρος των ensembles του GFS για τα γεωδυναμικά ύψη και τις θερμοκρασίες στα 850hpa για τις 11/2/2017 - 18Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Στις εικόνες 2 & 3, παρατηρούμε την είσοδο του αντικυκλώνα εμποδισμού στο βόρειο Ατλαντικό και βλέπουμε παράλληλα τη θερμή αέρια μάζα που τον συνοδεύει στα 500 και τα 850.
Εικόνα 4: Μέσος όρος των ensembles του GFS για τα γεωδυναμικά ύψη και τις θερμοκρασίες στα 500hpa για τις 13/2/2017 - 12Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Εικόνα 5: Μέσος όρος των ensembles του GFS για τα γεωδυναμικά ύψη και τις θερμοκρασίες στα 850hpa για τις 13/2/2017 - 12Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Στις εικόνες 4 & 5, παρατηρούμε το τελικό σημείο/θέση του αντικυκλώνα στη Σκανδιναβία/βόρεια θάλασσα. Παρατηρούμε επίσης και κάτι άλλο: Το γεγονός οτι η άκρη του χαμηλού ανατολικά (πρόκειται για το τμήμα του πολικού στροβίλου που προαναφέραμε), επεκτείνεται προς την Τουρκία. Αυτό οφείλεται σε ένα μικρό ντόμινο που δημιουργήθηκε: Η μετακίνηση του θερμού Αζορικού αντικυκλώνα, ώθησε τον προϋπάρχοντα ψυχρό προς τα νότια, ο οποίος με τη σειρά του κατάφερε να συμπαρασύρει και την άκρη του στροβίλου.
Αυτό ακριβώς θα συμβεί στην περιοχή μας μετά την Παρασκευή και θα έχουμε πτώση της θερμοκρασίας μεν, εντελώς επιφανειακά δε.
Η αέρια μάζα είναι πολύ ξηρή και δεν θα προλάβει να εμπλουτιστεί με αρκετή υγρασία από το Αιγαίο, λόγω των ενισχυμένων ανέμων. Συνεπώς, θα πρέπει να περιμένουμε ελάχιστα φαινόμενα μέχρι και τη Δευτέρα 13/2. Η ημέρα αυτή, μπορούμε να πούμε πως είναι η ολοκλήρωση της Α φάσης που στην ουσία πρόκειται για ΨΥΧΡΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ.
Στο μεταξύ, το ψύχος παραμένει στην περιοχή μας, ενώ η ροή των ανέμων ψηλά κατά μήκος όλης της ανατολικής Ευρώπης έχει γίνει Β-Ν. Από τις 14/2 και μετά ο "θερμός" αντικυκλώνας σε ρόλο ενός βαθέως εμποδιστή, είναι ο κυρίαρχος ρυθμιστής για κάποια 24ωρα, σε όλη την περιοχή πλέον. Ακριβώς ανατολικά του έχει, τον πολικό στρόβιλο, κομμάτι του οποίο θα έχει εξαναγκαστεί να προεκταθεί νοτιότερα. Οι θέσεις τους φαίνονται στην εικόνα 6:
Εικόνα 6: Μέσος όρος των ensembles του GFS για τα γεωδυναμικά ύψη και τις θερμοκρασίες στα 500hpa για τις 14/2/2017 - 12Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Σημείωση: Βρισκόμαστε ήδη στην 5η ημέρα πρόγνωσης και οι εικόνες που προκύπτουν από τον μέσο όρο των ensembles είναι αρκετά γενικές πια. Ωστόσο, εμμένω στο να χρησιμοποιώ τέτοιους χάρτες διότι ακόμη και τα κύρια τρεξίματα, απεικονίζουν απλώς ένα σενάριο πρόγνωσης, το οποίο θα μπορούσε να διαφοροποιηθεί στο επόμενο τρέξιμο. Ο μέσος όρος των ensembles κάθε τρεξίματος όμως δεν διαφοροποιείται πολύ - αν και έχουμε δει κάποιες φορές, δραματικές αλλαγές σε αυτά. Είναι όμως ασφαλέστερο να χρησιμοποιούμε τέτοιες εικόνες σε μια τέτοιου είδους ανάλυση, αλλά και ευκολότερο για το ζητούμενό της. Στην προκειμένη περίπτωση, το ζητούμενο είναι το εάν θα μπορούσε από μια τέτοια διάταξη όπως στην εικόνα 6, να προκύψει κάποια μικροδιαταραχή στα 500mb, εντός του ελληνικου χώρου, η οποία θα ενεργοποιούσε περισσότερο έντονα και εκτεταμένα φαινόμενα.
Β ΦΑΣΗ - ΠΙΘΑΝΗ ΨΥΧΡΗ ΕΙΣΒΟΛΗ
Προτού περάσουμε στην επόμενη εικόνα ας έχουμε κατά νου τα εξής: Η αέρια μάζα πως θα μας έρχεται από την Τρίτη 14/2, θεωρώ πως θα είναι από μόνη της, κάπως υγρότερη από αυτήν που θα επικρατήσει μέχρι τη Δευτέρα 13/2 καθώς πλέον η κεντρική ευρώπη θα τροφοδοτείται από την παρουσία του αζορικού. Αυτό, θέτει τις προυποθέσεις ώστε, το οποιοδήποτε trigger στα 500, εάν προκύψει, να μπορεί να δώσει ευκολότερα φαινόμενα στις προσήνεμες περιοχές.
Η εικόνα 7, απεικονίζει την απόκλιση από τον μ.ο. των ensembles που είδαμε στην εικόνα 6:
Εικόνα 7: Τυπική απόκλιση από τον μ.ο. των ensembles του GFS για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τις 14/2/2017 - 12Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Ας συγκρίνουμε τώρα, με την εικόνα του ευρωπαϊκου:
Εικόνα 8: Τυπική απόκλιση από τον μ.ο. των ensembles του ECMWF για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τις 14/2/2017 - 12Ζ σύμφωνα με το 12Ζ τρέξιμο της Πέμπτης 9/2/2017
Αυτό που παρατηρούμε είναι οτι και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχει μια τεράστια ασάφεια στο σχήμα του αυλώνα που διαμορφώνεται στη Ρωσία, με κατεύθυνση προς τη Μαύρη Θάλασσα και πιο συγκεκριμένα, το πώς θα είναι στην αριστερή πλευρά του. Η ασάφεια είναι πολύ εντονότερη στο GFS. Η γενική εικόνα που αποκομίζουμε είναι οτι, είναι πιθανό να προκύψει shortwave trough στ'αριστερά του, κάτι πολύ συνηθισμένο σε τέτοιες περιπτώσεις.
Σε μια τέτοια περίπτωση, θα πρέπει να περιμένουμε επιδείνωση του καιρού στις 15/2 υπό τη μορφή ψυχρής εισβολής και χιονοπτώσεις στ'ανατολικά ηπειρωτικά (μέσα και η Αθήνα). Μαθηματικά, αυτό συγκεντρώνει τυπικά, 20% πιθανότητες, ενώ μια γενικότερη επιδείνωση του καιρού θεωρώ πως βρίσκεται στο 50%. Κατά τη δική μου γνώμη όμως, θα πρέπει να θεωρείται αρκετά πιθανή μια κάποια επιδείνωση του καιρού και με κυρίαρχο σενάριο την εκδήλωση έστω και μικρής έντασης ψυχρή εισβολή, η οποία θα επηρεάσει κυρίως το Αιγαίο και τις περιοχές που γειτνιάζουν άμεσα. Δεν θα πρεπει να ξεχνάμε πως, η Ροδόπη αλλά και το γενικότερο ανάγλυφο, έχουν την τάση να βοηθούν στη δημιουργία τέτοιων διαταραχών. Τέτοια εικόνα στα ensembles κατ'εμέ προιδεάζουν κάτι τέτοιο. Φυσικά το αρνητικό είναι η γενικότερη θέση του αυλώνα, η οποία είναι κάπως ανατολικότερα. Πρόκειται για περίπτωση back door πάντως.
Αυτό, είναι το πρώτο που μας απασχολεί για τον μεσοπρόθεσμο καιρό και αξίζει να το παρακολουθήσει κανείς και τις επόμενες ημέρες.
Από εκεί κι έπειτα και συγκεκριμένα από τις 16/2 και μετά, αρχίζει το χάος στις προγνώσεις.
Οι χάρτες των spreads βρίσκονται "στα κόκκινα". Στην εικόνα 9 βλέπουμε τον μέσο όρο και το srpead για τις 17/2 όπως δίνεται από το σημερινό 00Ζ τρέξιμο του Ευρωπαϊκού και στην εικόνα 10 βλέπουμε το αντίστοιχο για τις 20/2..
Εικόνα 9: Τυπική απόκλιση από τον μ.ο. των ensembles του ECMWF για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τις 17/2/2017 - 00Ζ σύμφωνα με το 00Ζ τρέξιμο της Παρασκευής 10/2/2017
Εικόνα 10: Τυπική απόκλιση από τον μ.ο. των ensembles του ECMWF για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τις 20/2/2017 - 00Ζ σύμφωνα με το 00Ζ τρέξιμο της Παρασκευής 10/2/2017
Προσέξτε απλώς το πόσο μεγάλη ασάφεια δημιουργείται στην περιοχή του Ατλαντικού αλλά και την έντονη τάση για νέα ισχυροποιηση του Αζορικού. Είναι αξιοσημείωτο να προκύπτει κάτι τέτοιο 10 μέρες μετά (στις 240 ώρες).
Μαθηματικά μιλώντας και καθαρά τυπικά, δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί καμία απολύτως εξέλιξη στον καιρό από τις 16-17/2 και μετά. Απλώς, ν'αναφερθεί το γεγονός οτι η απόλυτη πλειοψηφία των σεναρίων "δείχνει" κατάρρευση του εμποδισμού ενώ μια μικρή μειοψηφία, της τάξεως του 5-10% παραμονή του στην ίδια θέση.
Προτού προχωρήσω σε εκτίμηση, θα παραθέσω κάποιους δείκτες και κάποιες ενδείξεις, που θεωρώ σημαντικές, ώστε να μπορέσουν να διατυπωθούν κάποια πολύ βασικά σενάρια:
1. Η εμφάνιση-ισχυροποίηση-εξαφάνιση/κατάρρευση εμποδισμών ακολουθεί στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων ρυθμό (ν * 7) ημερών. Η εμφάνιση του εμποδισμού στην περιοχή της Σκανδιναβίας, συνέβη στις 31/1 και θα διαρκέσει έως και τις 12-13/2 (13-14 ημέρες). Στις 12-13/2, εισέρχεται ο αζορικός εμποδισμός, ο οποίος παίρνει τη θέση του προηγούμενου και με βάση τον παραπάνω ρυθμό, θα πρέπει να περιμένουμε την παραμονή του στον χάρτη, προτού εξαφανιστεί έως και τις 19-20/2, τουλάχιστον.
2. Οι δείκτες ΝΑΟ και ΑΟ (Εικόνες 11 & 12 αντίστοιχα). Έχω παρατηρήσει πως, αυτοί οι δείκτες χρησιμοποιούνται συχνά από φίλους που επιχειρούν αναλύσεις, προκειμένου να τεκμηριώσουν μια άποψη. Θα πρέπει να γνωρίζουμε πως, δεν υπάρχουν έρευνες με σαφείς ενδείξεις για την συσχέτιση των δεικτών με τις καταστάσεις του καιρού στην περιοχή μας. Ούτε υπάρχουν έρευνες, για την συσχέτισή τους με εμφάνιση των εμποδισμών ή των αντικυκλώνων μέσα στην ηπειρωτική Ευρώπη. Τα όσα παραθέτω (και φαντάζομαι και οι φίλοι), βασίζονται στην εμπειρία και στην παρατήρηση. Αυτό, καθιστά ασθενές κάθε επιχείρημα που βασίζεται σε αυτούς τους δείκτες, ωστόσο παρακάτω θα προσπαθήσω να εξάγω κάποια στοιχεία.
Εικονα 11: Δείκτης ΝΑΟ
Εικόνα 12: Δείκτης ΑΟ
Κατ'αρχήν ο δείκτης ΑΟ, βρίσκεται στα χαμηλότερά του από την αρχή του χειμώνα, δείχνοντας "χαλάρωση" του πολικού στροβίλου συνεπώς, οι πολικές αέριες μάζες είναι ευάλωτες σε οποιοδήποτε είδος "επιθέσεων" από αντικυκλώνες εμποδισμού. Αυτό, κατά κανόνα, ευνοεί βορειότερα γεωγραφικά πλάτη και όχι την περιοχή μας, ωστόσο, ας μην ξεχνάμε οτι τμήμα του πολικού στροβίλου υπάρχει στη Ρωσία, με σαφή προέκταση προς την περιοχή μας. Βέβαια, ο μεγαλύτερος λοβός, βρίσκεται στη βόρειο Αμερική και ο δείκτης επηρεάζεται περισσότερο απ αυτόν. Οπως και να χει παντως, ο δείκτης αυτός, δείχνει να προσεγγίζει μηδενικές τιμές, αλλά θα παραμείνει αρνητικός. Τιμές κοντά στο 0, είναι περισσότερο ευνοικές για εμάς, στατιστικά δεν θυμάμαι πολλές φορές με καλές ψυχρές εισβολές εδώ και ΑΟ σε πολύ αρνητικές τιμές.
Από την άλλη πλευρά, ο ΝΑΟ, που μετριέται σε μια συγκεκριμένη γραμμή στο βόρειο Ατλαντικό (Αζορες - Ισλανδία), περνάει προοδευτικά σε θετική φάση. Παρ'όλα αυτά, αν και όλα τα μέλη δείχνουν κάτι τέτοιο, δεν μπορει ακομη να προσδιοριστει η ταλάντωσή του. Πάντως, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε οτι ελαφρώς θετική φάση (0-1) συσχετίζεται κάποιες φορές με ψυχρές εισβολές σε εμάς, και εμφάνιση αντικυκλώνων στην κεντρική/βόρεια Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα εάν, έχουμε θετικη φάση, αφού προηγουμένως έχει προηγηθεί αρνητική, τότε ουσιαστικά μιλάμε για μετακινηση του Αζορικού μέσα στην Ευρώπη. Κάτι τέτοιο φαίνεται και αυτή τη φορά.
Σαν γενική εικόνα, οι δείκτες αυτοί δείχνουν αρκετά ευνοϊκοί λοιπόν αν και προσωπικά θα προτιμούσα να πραγματοποιείται η μετάβαση από αρνητικό σε θετικό ΝΑΟ την στιγμή που ο ΑΟ θα είναι ήδη κοντά στο μηδέν.
3. Η εικόνα στην στρατόσφαιρα.
Στο τέλος της προηγούμενης ανάλυσης, παρέθεσα κάποιους χάρτες των 30mb, σε ζεύγη με χάρτες των 500mb για όλο το βόρειο ημισφαίριο. Ο τελευταίος, ήταν χάρτης για τις 11/2, με βάση την πρόγνωση στις 3/2 (εικόνα 11). Τον παραθέτω ξανά:
Εικόνα 13:
Στην εικόνα 12, θα δούμε την πρόγνωση για τις 9/2, με βάση όμως την τελευταία πρόγνωση.
Εικόνα 14:
Οι προγνώσεις αναφέρονται σε μία μέρα διαφορά. Για το συγκεκριμένο ατμοσφαιρικό επίπεδο, δεν παίζει μεγάλο ρόλο, διότι οι αλλαγές που παρατηρούνται είναι αρκετα αργές. Αυτό που θέλουμε να συγκρίνουμε είναι η διαφορά στις προγνώσεις: Παρατηρούμε οτι οι βασικοί σχηματισμοί παραμένουν οι ίδιοι καθώς και η γενικότερη θέση τους. Βλέπουμε έναν αρκετά εξασθενημένο πολικό στρόβιλο. Παρ'όλο που η πρόγνωση για την τροπόσφαιρα είναι αρκετά χαοτική, στο πεδίο της στρατόσφαιρας τα πράγματα είναι κάπως ευκολότερα. Η θέση του χαμηλού σε αυτό το ύψος, και κυρίως οι ψυχρότερες περιοχές που βλέπουμε με μπλε χρώμα, συνδέονται εντονα με την εμφάνιση αντικυκλωνικών συνθηκών ή θερμότερων αερίων μαζών στα 500 και το αντίστροφο.
Στην εικόνα 15, βλέπουμε ποιά θα είναι η διάταξη στις 16/2:
Εικόνα 15:
Σε σχέση με τις 9/2, βλέπουμε 2 πράγματα: Την αναμενόμενη ενίσχυση της απεικονισης του πολικού στροβιλου στην στρατόσφαιρα (λογικό, εάν δούμε και τον δείκτη ΑΟ), αλλά και την μετακίνησή των ψυχρότερων αερίων μαζών προς την πλευρά της Σκανδιναβίας και πλέον μέσα στην Ευρώπη. Αυτό δείχνει έντονη την τάση για αντικυκλωνικές συνθήκες ακριβώς νοτιότερα από εκείνη την περιοχή.
Στις 20/2 (εικόνα 16), παρατηρούμε μια μικρή αλλαγή στο σχήμα του, ωστόσο και πάλι η τάση είναι έντονη στην ίδια περιοχή.
Εικόνα 16:
Και στις 23/2 (εικόνα 17), βλέπουμε οτι οι χαμηλότερες θερμοκρασίες θα παραμείνουν στην ίδια περίπου περιοχή, με τις πιέσεις να αλλάζουν ελαφρώς το σχήμα τους.
Εικόνα 17:
Εφ'οσον η περιοχή ύπαρξης των ψυχρών αερίων μαζών είναι στην ίδια περιοχή μέχρι τις 20/2 και διατηρείται και στη συνέχεια (23/2), θα πρέπει να περιμένουμε παρόμοια εικόνα στα συστήματα χαμηλότερα.
Συμπερασματικά, ο εμποδισμός, έστω και σαν τάση, θα διατηρηθεί έως και τις 19-20/2 με πιθανή ψυχρή μεταφορά ή και ψυχρή εισβολή στις 15-16 του μηνός, ενώ μικρότερες πιθανότητες συγκεντρώνει ένα ακόμη επεισόδιο στις 18/2. Παρ'ολα αυτά, το κυρίαρχο σενάριο είναι να εξασθενήσει στη συνέχεια μετά τις 16/2 και να μην προκύψει κι άλλη "κατεβασιά". Η εξασθένηση θα μοιάζει με γύρισμα σε περισσότερο ζωνική κυκλοφορία χωρίς όμως να εξαφανιστεί τελείως. Εφ'όσον η τάση για την ύπαρξή του φαίνεται να διατηρειται και μετά τις 20/2, θα πρέπει να περιμένουμε μια νέα ενίσχυσή του, από εκείνη την ημερομηνία και μετά. Θυμηθείτε λίγο τί έδειχνε η εικόνα 10. Μια τέτοια ενίσχυση μπορεί να συνδυαστεί με "σκάψιμο" ψύχους προς την περιοχή μας μετά τις 2-3 ημέρες μετά. Θα επιμείνω στην άποψη, την οποία είχα διατυπώσει πριν μια εβδομάδα, οτι ΕΑΝ προκύψει μια εισβολή, θα είναι αρκετά ισχυρότερη της όποιας πιθανής εισβολής μεταξύ 15-16/2, λόγω της εντονότερης "αλλελεπίδρασης" ενός θερμού αντικυκλώνα όπως ο αζορικός εμποδισμός με πολικές και αρκτικές αέριες μάζες. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη καθόλου εύκολο να βρεθεί το πού ακριβώς θα μπορούσε μια τέτοια εισβολή να "χτυπήσει".
Κατά την αρχή της επόμενης εβδομάδας, θα αρχίζει κάπως να ξεκαθαρίζει το τοπίο κατ'αρχήν όσον αφορά τη διάρκεια ζωής του αντικυκλώνα εμποδισμού.
Ψάξε μονοπάτι απάτητο, απ τα βλέφαρα διώξε τον ύπνο,
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
-
Nick Gkikas - Site Admin
- Δημοσιεύσεις: 1680
- Εγγραφή: Τρί 22 Μαρ 2011, 1:11
- Τοποθεσία: Ηλιούπολη Αττικής 150μ και Ζάρακες Ευβοίας 160μ
Re: Συζήτηση για τα μοντέλα, αναλύσεις & γνώση
από Nick Gkikas » Δευτ 20 Φεβ 2017, 22:35
Καλησπέρα φίλοι,
Όπως έκανα και στην προηγούμενη ανάλυση (και όπως έκανα παλαιότερα που δημοσίευα συχνότερα), θα προσπαθήσω να συνδέσω το περιεχόμενο αυτής της ανάλυσης με την προηγούμενη/ες, ώστε 1. να υπάρχει ροή στην παρακολούθηση της ατμόσφαιρας 2. να εντοπιστούν σημεία όπου οι εκτιμήσεις επιβεβαιώνονται/διαψεύδονται. Αυτό το κάνω διότι, όπως πιστεύω, το νόημα μιας ανάλυσης δεν είναι απλώς η διατύπωση μιας πρόγνωσης, ή μερικών σεναρίων, αλλά μια όσο το δυνατόν πιο γενική επισκόπηση της κυκλοφορίας της ατμόσφαιρας.
Θα ξεκινήσω από τα σημεία επιβεβαίωσης/διάψευσης της εκτίμησης που διατυπώθηκε στην προηγούμενη ανάλυση. Παραθέτω το τελευταίο τμήμα της ανάλυσης στις 13/2. Συγκεκριμένα είχε γραφτεί:
Το βασικό λάθος στην εκτίμηση που διατυπώθηκε στις 13/2 ήταν το γεγονός οτι αυτό που περίμενα ήταν μια νέα ενίσχυση του Αζορικού από τις 20/2 και μετά. Αυτό δικαιολογήθηκε από τα εξής δεδομένα:
Α. Η προγνωστική εικόνα στην στρατόσφαιρα παρέμενε η ίδια από τις 16/2 και μετά (οπότε και άρχιζε το χάος στις προγνώσεις) και θεώρησα (λανθασμένα) οτι "ίδιο" σημαίνει και "έντονη μεσημβρινότητα".
Β. Με βάση και τους δείκτες ΝΑΟ και ΑΟ, οι οποίοι είχαν μια εικόνα εμποδιστικών τάσεων στο Β. Ατλαντικό αλλά και
Γ. Τους 7ήμερους κύκλους της μεσημβρινής κυκλοφορίας (εμφάνιση, ισχυροποίηση, εξαφάνιση εμποδισμών).
Σχετικά με το Α. είναι νομίζω ένα πολύ καλό σημείο για να ξεκινήσω την αποψινή ανάλυση. Η εικόνα των χαρτών στο επίπεδο της στρατόσφαιρας, είναι ένα ζήτημα που ακόμη το ερευνώ *χωρίς να έχω καταλήξει σε σίγουρα συμπεράσματα. Κατά συνέπεια, όποιος έχει κάτι να συμπληρώσει ή να παρατηρήσει, είναι ιδιαιτέρως σημαντικό και χρήσιμο να το κάνει!
Παρ'όλο που μπορεί να είναι κάπως κουραστικό, θα σας παραπέμψω και πάλι στις εικόνες 13-17 της προηγούμενης ανάλυσης και θέλω να παρατηρήσετε πώς εξελίσσεται το μοτίβο εκεί ψηλά στα 30mb και ειδικότερα τη θέση και το σχήμα των γεωδυναμικών και της θερμοκρασίας.
Στη συνέχεια εστιάστε στην εικόνα 16 της προηγούμενης ανάλυσης, η οποία πρόκειται για την πρόγνωση του GFS, για σήμερα 20/2 με βάση την ανάλυση στις 9/2. Πρόκειται δηλαδή, για 11 ημέρες μετά.
Τώρα δείτε την παρακάτω εικόνα (εικόνα 1), η οποία είναι το analysis πεδίο του GFS, για σήμερα 20/2 - 06Z(αποτελεί δηλαδή απεικόνιση της τωρινής κατάστασης):
Εικόνα 1 - Γεωδυναμικά ύψη και θερμοκρασίες στο επίπεδο των 30mb για το βόρειο ημισφαίριο, στις 20/2, σύμφωνα με την ανάλυση της 06Z 20/2/17 του GFS:
Παρ'όλο που υπάρχουν κάποιες διαφορές ως προς το σχήμα των χαμηλών γεωδυναμικών υψών αλλά και του ψυχρού τομέα, η βασική θέση είναι η ίδια όπως δίνεται από το analysis πεδίο, και την πρόγνωση 11 μέρες πριν! Αυτό είναι ένα παράδειγμα για να δούμε οτι, αντιθέτως με ό,τι συμβαίνει στην πρόγνωση της ατμοσφαιρικής κατάστασης στην τροπόσφαιρα, η πρόγνωση στην στρατόσφαιρα είναι κατά πολύ ακριβέστερη και σταθερότερη. Αυτό είναι κάτι που το επισήμανα και στην προηγούμενη ανάλυση, καλό όμως είναι να το επαναλάβω.
Υπάρχει όμως συσχέτιση της εικόνας της στρατόσφαιρας, με την εικόνα στην τροπόσφαιρα;
Η απάντηση θα δοθεί μέσω ενός ακόμη παραδείγματος, στις εικόνες 2 & 3:
Εικόνα 2 - Γεωδυναμικά ύψη και θερμοκρασίες στο επίπεδο των 100mb για το βόρειο ημισφαίριο, στις 20/2 - 06Z, σύμφωνα με την ανάλυση της 00Ζ 20/2/17 του GFS:
Εικόνα 3 - Γεωδυναμικά ύψη και θερμοκρασίες στο επίπεδο των 500mb για το βόρειο ημισφαίριο, στις 20/2 - 06Ζ, σύμφωνα με την ανάλυση της 00Ζ 20/2/17 του GFS:
Αν παρατηρήσουμε διαδοχικά τις εικόνες 1,2,3 θα δούμε πως συγκριτικά με την εικόνα στη μέση/ανώτερη τροπόσφαιρα (εικόνα 3 - 500mb), παρατηρούμε πως η εικόνα της κατώτερης στρατόσφαιρας (εικόνα 2 - 100mb), είναι περισσότερο κοντινή σε σχέση με τα ανώτερα στρώματα (εικόνα 1 - 30mb). Στην εικόνα 2, εμφανίζονται περισσότερες λεπτομέρειες και οι βασικές θέσεις των εμποδισμών που απεικονίζονται καλύτερα στα 500mb, αλλά και οι βασικές/κυρίαρχες θέσεις των χαμηλών θερμοκρασιών οι οποίες, στην πλειονότητα των περιπτώσεων αντιστοιχούν σε υψηλότερες θερμοκρασίες στην στρατόσφαιρα. Σε αυτήν την περίπτωση που βλέπουμε, εξαιρείται το κομμάτι του Αρκτικού Ωκεανού και ιδίως αυτό που συνορεύει με τη Σιβηρία όπου έχουμε συγκεντρωμένες τις χαμηλότερες θερμοκρασίες τόσο στο επίπεδο της τροπόσφαιρας, όσο και στο επίπεδο της στρατόσφαιρας. Σαν γενικά συμπεράσματα λοιπόν πρέπει να κρατήσουμε 2 πράγματα:
Α. Οι ψυχρές αέριες μάζες στο επίπεδο της τροπόσφαιρας, έχουν την τάση να "απλώνονται", στις περιοχές όπου κυριαρχούν οι θερμότερες αέριες μάζες στο στρατοσφαιρικό επίπεδο. Δηλαδή με άλλα λόγια, αναφερόμαστε στην εντονότερη μεσημβρινότητα.
Β. Η εικόνα στα 30mb μας δίνει την γενική "οριοθέτηση" της εντονότερης μεσημβρινότητας, στα μέσα γεωγραφικά πλάτη. Δεν είναι απόλυτη εικόνα και μικροδιαταραχές ή μικρής έκτασης/έντασης ψυχρές εισβολές μπορεί να προκύπτουν οπουδήποτε. Μιλάμε απλώς για την γενική εικόνα.
Γ. Ενα ακόμη συμπέρασμα, είναι οτι εάν η εικόνες στα 30mb και στα 100mb είναι περίπου ίδιες για το προγνωστικό διάστημα ενδιαφέροντος, θα πρέπει επίσης να αναμένουμε παρόμοιες θέσεις των μεγάλων ατμοσφαιρικών κυμάτων και ειδικότερα των εμποδισμών.
Όσον αφορά την προηγούμενη ανάλυση, το Γ. δεν αξιολογήθηκε σωστά. Θεωρήθηκε οτι μετά τις 20/2 θα συνεχιζόταν η έντονη μεσημβρινότητα, καθώς φαινόταν ανάλογη εικόνα στα 30mb από τις 16/2 και μετά. Δεν συνεκτιμήθηκε το γεγονός όμως οτι σε σχέση με τις ημέρες πριν τις 16/2, η εικόνα στην στρατόσφαιρα ήταν διαφορετική! Τελικά από τις 16-17/2, οι πιέσεις του Αζορικού άρχισαν να υποχωρούν με αποτέλεσμα να εγκατασταθεί πλέον στην περιοχή μας έντονη ζωνικότητα, έχοντας σαν αποτέλεσμα να κατακλυστούμε από τις θερμές και υγρές αέριες μάζες του Ατλαντικού. Το 7ήμερο λοιπόν ίσχυσε σαν κανόνας, ως προς την εμφάνιση του Αζορικού γενικότερα, αλλά μόνο για 1 εβδομάδα (13-20/2 με Αζορικό στους χάρτες). Όπως φαίνεται τώρα, από τις 21/2 θα δούμε να υποχωρεί τελείως ο συγκεκριμένος αντικυκλώνας.
Ας μπούμε πάλι στον κόπο να δούμε τους χάρτες 13-17. Θα παρατηρήσουμε οτι μετά τις 16/2, τόσο τα χαμηλά γεωδυναμικά όσο και οι θερμοκρασίες στα 30mb παίρνουν σταδιακά τη θέση, στην οποία βρίσκονται και τώρα.
Το ερώτημα που προκύπτει τώρα είναι:
Για πόσο ακόμη διατηρείται η ίδια εικόνα στην στρατόσφαιρα;
Απάντηση: Φαίνεται πως μέχρι και το τέλος του μήνα και ειδικότερα μέχρι 26-28/2 δεν αλλάζει αλλά στη συνέχεια ξεκινάει μια ενδιαφέρουσα "ταλάντωση" κατά την οποία, οι χαμηλές θερμοκρασίες (κυρίως) στα 30mb μετακινούνται προς την Σιβηρία/Ασία (αυτό θα συμβεί περίπου στις 1/3). Έκτοτε πάντως, είναι εντελώς ασαφής η εξέλιξη του μοτίβου (pattern) ακόμη και σε αυτό το ύψος.
Κατά την άποψή μου, θα πρέπει να περιμένουμε αλλαγή της κυκλοφορίας προς το μεσημβρινότερο σε όλο το βόρειο ημισφαίριο με εντονότερη τάση αρχικά σε όλες τις περιοχές πλην της Αν. Ευρώπης / Ρωσίας, από τις 26-28/2 και μετά.
Επόμενο ερώτημα που προκύπτει είναι:
Μπορούν να προσδιοριστούν κάποια γενικά χαρακτηριστικά στην περιοχή μας;
Οι επόμενες 2 εικόνες δείχνουν τον δείκτη ΝΑΟ (εικόνα 4) και ΑΟ (εικόνα 5), αντίστοιχα.
Εικόνα 4 - Πρόγνωση του δείκτη ΝΑΟ:
Εικόνα 5 - Πρόγνωση του δείκτη ΑΟ:
Παρατηρούμε κατ'αρχήν την ασάφεια στην πρόγνωση των δεικτών από τις 25-26/2 και μετά. Η προγνωστική "βεντάλια" είναι μεγάλη σε βαθμό που τουλάχιστον μαθηματικά, δύσκολα μπορούμε να μιλήσουμε για τάση. Προκειμένου να βγάλουμε μια άκρη, και καθώς μιλάμε για πρόγνωση 7-10 ημέρών, μπορούμε να παρατηρήσουμε 2 απλά πράγματα:
1. Τα περισσότερα σενάρια δίνουν μια τάση για πτώση του ΝΑΟ κοντά σε μηδενικές τιμές στα τέλη του μήνα
2. Υπάρχει μια αξιοσημείωτη δέσμη σεναρίων για πτώση του ΑΟ σε μηδενικές τιμές στις αρχές του Μαρτίου και μια μερίδα τους για πέρασμα σε αρνητικές τιμές στη συνέχεια κάτι που δηλώνει την τάση για χαλάρωση του πολικού στροβίλου από τις αρχές του Μαρτίου και επιβεβαιώνει και τα όσα σχολιάστηκαν παραπάνω.
Οι παραπάνω δείκτες λειτουργούν καλά όταν αναφερόμαστε στην δραστηριότητα του Αζορικού σε σχέση με την εικονα του Καναδικού λοβού του πολικού στροβίλου, ο οποίος συχνά περνάει και προς τη Γροιλανδία/Βόρειο Ατλαντικό/Σκανδιναβία. Σε διαφορετικές περιπτώσεις, όπως το μεγαλύτερο μέρος του φετινού χειμώνα, όπου επηρεαστήκαμε από καταβάσεις σχεδόν αποκλειστικά από τα βόρεια ή τα βορειοανατολικά μας, με απουσία Αζορικού, οι παραπάνω δείκτες δεν μπορούν να μας πουν πολλά πράγματα.
Εφ'οσον ο δευτερεύων "σιβηρικός" λοβός του πολικού στροβίλου έχει πλέον εξαφανιστεί και με βάση την προγνωστική εικόνα, δεν φαίνεται να επανεμφανίζεται, τότε οι μοναδικοί παράγοντες που μπορούν να ενεργοποιήσουν ένα μοτίβο ψυχρής εισβολής κάπου στην Ευρώπη, αλλά ειδικότερα στην περιοχή μας είναι, ο συνδυασμός του Αζορικού αντικυκλώνα με τα πολικά χαμηλά του Καναδά/Γροιλανδίας/βορείου Ατλαντικού.
Υπάρχει ένα σενάριο που μια έντονα μεσημβρινή κυκλοφορία, μπορεί να συνδυαστεί με θερμή εισβολή στην περιοχή μας και αυτό είναι μια ψυχρή εισβολή στα δυτικότερα τμήματα της Ευρώπης. Από την άποψη των δεικτών, αυτό φαίνεται να προκύπτει όταν υπάρχει ταυτόχρονος συνδυασμός αρνητικού ΝΑΟ και ΑΟ με τον ΝΑΟ να είναι σε πολύ χαμηλές τιμές. Ουσιαστικά ο αντικυκλώνας των Αζορών έχει μετακινηθεί προς την Ισλανδία προκαλώντας ψυχρή εισβολή στ'ανατολικά του κράσπεδα δηλαδή στην ΒΔ/Δ Ευρώπη. Στον αντίποδα αυτού του σεναρίου, μια ανατολικότερη μετακίνηση του Αζορικου, δηλαδή προς τη βορειοδυτική Ευρώπη, απεικονίζεται ως ουδέτερες τιμές στον δείκτη, ή ελαφρώς θετικές, κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα ένα pattern ψυχρών εισβολών ανατολικότερα στην Ευρώπη.
Με βάση τα σημερινά στοιχεία, μια έντονη ψυχρή εισβολή στην βορειοδυτική/δυτική Ευρώπη, σχεδόν μπορεί ν'αποκλειστεί καθώς ακόμη και ακραία μέλη της βεντάλιας, δείχνουν τον ΝΑΟ σε οριακά αρνητικές τιμές. Δεν μπορεί όμως ν'αποκλειστεί μια ηπιότερη κατάσταση κατά την οποία θα ευνοηθεί η ύπαρξη ψυχρών αερίων μαζών και οικογένειας υφέσεων (τουλάχιστον σε επίπεδο 500hpa) στην βορειοδυτική/δυτική Ευρώπη και ενδεχομένως σε κεντρική Μεσόγειο, κάτι που και πάλι ευνοεί τις θερμότερες συνθήκες σε εμάς, αλλά με λίγες πιθανότητες κάποιας πολύ έντονης θερμής εισβολής με περισσότερες πιθανότητες να προκύψει βροχερός καιρός κυρίως στα δυτικά/βόρεια της χώρας και ενδεχομένως και στα κεντρικά.
Κατ'εμέ, αυτό είναι και το κυρίαρχο σενάριο για το διάστημα 27/2 έως 5/3 και κυρίως από 1-2 Μαρτίου και μετά.
Σε αυτή τη φάση της ανάλυσης, ενδιαφέρον έχει να δούμε ποιά είναι η προγνωστική εικόνα στα 500hpa με βάση όμως όχι κάποιο συγκεκριμένο τρέξιμο, αλλά τα ensembles. (Έχω ξαναγράψει γιατί αποφεύγω να κοιτάω μεμονωμένα τρεξίματα και να βασίζω αναλύσεις πάνω σε αυτά). Θα επαναλάβω το γεγονός οτι, τα μοτίβα του καιρου (αλλά και οι ψυχρές εισβολές), είναι υπόθεση των αντικυκλώνων και όχι των troughs. Οι αντικυκλώνες είναι σε γενικές γραμμές (όχι πάντα) πιο εύκολα προβλέψιμοι ατμοσφαιρικοί σχηματισμοί κυρίως όσον αφορά την περιοχή που πρόκειται να εμφανιστούν.
Ας δούμε λοιπόν τί γινεται στις 27/2 και αν τα όσα γράφουμε παραπάνω, επιβεβαιώνονται από την προγνωστική εικόνα των ensembles:
Εικόνα 6 - Μέσος όρος ensembles και τυπική απόκλιση για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa στις 27/2/2017 - 00UTC με βάση το 12Ζ τρέξιμο του GFS στις 20/2/2017:
Εικόνα 7 - Μέσος όρος ensembles και τυπική απόκλιση για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa στις 27/2/2017 - 00UTC με βάση το 00Ζ τρέξιμο του ECMWF στις 20/2/2017:
Εύκολα παρατηρούμε οτι στον βορειοδυτικό Ατλαντικό εμφανίζεται η χαρακτηριστική αντικυκλωνική καμπύλωση, η οποία ενδέχεται να είναι η αρχή ενός νέου εμποδισμού. Ανατολικότερα, κυριαρχεί το Ισλανδικό χαμηλό ενώ, ένα δεύτερο κέντρο υπάρχει στη θάλασσα του Μπαρεντς. Μεγάλη απόκλιση υπάρχει για το ακριβές σχήμα των δύο χαμηλών (στην περιφέρειά τους), αλλά όχι για τη θέση τους.
Πηγαίνοντας, λίγες ημέρες μετά, στις 2 Μαρτίου:
Εικόνα 8 - Μέσος όρος ensembles και τυπική απόκλιση για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa στις 2/3/2017 - 12UTC με βάση το 12Ζ τρέξιμο του GFS στις 20/2/2017:
Εικόνα 9 - Μέσος όρος ensembles και τυπική απόκλιση για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa στις 2/3/2017 - 00UTC με βάση το 00Ζ τρέξιμο του ECMWF στις 20/2/2017:
Παρατηρούμε πλέον την πολύ μεγάλη απόκλιση στην πρόγνωση όλων των ατμοσφαιρικών σχηματισμών. Τυπικά λοιπόν υπάρχει πολύ μεγάλη αβεβαιότητα, ωστόσο παρατηρούμε πως και στα 2 μοντέλα και ειδικότερα στο Ευρωπαϊκό η αντικυκλωνική καμπύλωση έχει μετατοπιστεί ανατολικότερα, δηλαδή στην βορειοδυτική Ευρώπη και μάλιστα χωρίς να υπάρχει πολύ μεγάλη αβεβαιότητα (ενδεικτικό το χρώμα δυτικότερα της Ιβηρικής χερσονήσου). Επιπροσθέτως, μια πιο προσεκτική παρατήρηση στην ομαδοποίηση των ensembles του GFS (*) αποκαλύπτει το οτι το 40% των μελών συμφωνεί στην ύπαρξη αντικυκλωνικών συνθηκών στην περιοχή με σχηματισμό κάποιας trough σε κεντρική Ευρώπη/κεντρική Μεσόγειο. Το 40% είναι και η σχετική πλειοψηφία των μελών. Με βάση τα παραπάνω και παρ'όλη την ασάφεια, μπορούμε να πούμε πως είναι αρκετά πιθανό να συμβεί κάτι τέτοιο.
(*) Περί αυτού, υπάρχει ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο στο weatheronline.
Ας πάμε τώρα και στις 6/3, όπου προγνωστικά, περνάμε στη ζώνη του λυκόφωτος:
Εικόνα 10 - Μέσος όρος ensembles και τυπική απόκλιση για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa στις 6/3/2017 - 12UTC με βάση το 12Ζ τρέξιμο του GFS στις 20/2/2017:
Η αβεβαιότητα διατηρείται φυσικά, αλλά και πάλι υπάρχει η έντονη καμπύλωση, αυτή τη φορά μετατοπισμένη στην περιοχή από τη δυτική Μεσόγειο έως και τη βορειοδυτική Ευρώπη/βόρειο Ατλαντικό. Μια προεκτικότερη ανάλυση στην ομαδοποίηση των προγνωστικών μελών αποκαλύπτει οτι το 75% των μελών δείχνουν με κάποιον τρόπο την ύπαρξη κανονικού εμποδισμού στην βορειοδυτική Ευρώπη και την ύπαρξη trough σε κεντρική/ανατολική Ευρώπη, με κατήληξη σε κεντρική/ανατολική Μεσόγειο.
Κάνοντας τον ίδιο έλεγχο για προηγούμενα τρεξίματα παρατηρώ οτι τα ποσοστά που δίνονται προς αυτήν την κατεύθυνση είναι:
75% για το τρέξιμο της 00Ζ της Κυριακής 19/2
30% για το τρέξιμο της 06Ζ της Κυριακής 19/2
45% για το τρέξιμο της 12Ζ της Κυριακής 19/2
70% για το τρέξιμο της 18Ζ της Κυριακής 19/2
55% για το τρέξιμο της 00Ζ της Δευτέρας 20/2
40% για το τρέξιμο της 06Ζ της Δευτέρας 20/2
...και σε όλες τις περιπτώσεις αποτελούν την πλειψηφία (σχετική ή απόλυτη) των προγνωστικών σεναρίων.
Φτάνοντας στο τελικό συμπέρασμα αυτού του τμήματος της ανάλυσης μπορούμε να πούμε ότι:
-> Από τις 26-28/2 θα παρατηρήσουμε μια αλλαγή προς το μεσημβρινότερο της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας στο βόρειο ημισφαίριο.
-> Η αλλαγή αυτή θα έχει σαν αποτέλεσμα την πιθανή επανεμφάνιση του αντικυκλώνα των Αζορών, σε ρόλο εμποδιστή στους χάρτες της Ευρώπης αρχικά μέσα στον Ατλαντικό.
-> Μέχρι και τις 6/3, είναι πιθανό να παρατηρήσουμε τη σταδιακή μετατόπισή του ανατολικότερα.
Αυτό, για τον καιρό της περιοχής μας σημαίνει οτι:
-> Έως και το τέλος του Φεβρουαρίου, θα έχουμε υψηλότερες του κανονικού θερμοκρασίες. Το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας, θα υπάρξει κακοκαιρία, Ατλαντικής προέλευσης για την οποία όμως θα μιλήσουμε σε επόμενο κείμενο (αύριο). Προς το παρόν θ'αναφέρω οτι δεν φαίνεται να δίνει πολύ έντονα φαινόμενα.
-> Πιθανότατα και κατά το πρώτο πενθήμερο του Μαρτίου, οι υψηλές θερμοκρασίες να συνεχιστούν αλλά από τις 3/3 και μετά αυξάνονται οι πιθανότητες για κακοκαιρία προερχόμενη από τα δυτικά με κύριο χαρακτηριστικό τις βροχές, με επιστροφή όμως και των θερμοκρασιών σε κανονικές τιμές.
-> Από τις 6/3 και μετά, υπάρχουν αρκετές ενδείξεις για έναρξη ενός ψυχρού διαστήματος. Σε αυτό το διάστημα, υπάρχουν οι προϋποθέσεις για επανεμφάνιση χιονοπτώσεων στη χώρα μας, τουλάχιστον σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές στα κεντρικά και βόρεια ενώ όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά για φαινόμενα και χαμηλότερα καθώς οι εμποδιστικές τάσεις είναι δυνατόν να έχουν αρκετά ευνοική θέση για εμάς.
Όπως έκανα και στην προηγούμενη ανάλυση (και όπως έκανα παλαιότερα που δημοσίευα συχνότερα), θα προσπαθήσω να συνδέσω το περιεχόμενο αυτής της ανάλυσης με την προηγούμενη/ες, ώστε 1. να υπάρχει ροή στην παρακολούθηση της ατμόσφαιρας 2. να εντοπιστούν σημεία όπου οι εκτιμήσεις επιβεβαιώνονται/διαψεύδονται. Αυτό το κάνω διότι, όπως πιστεύω, το νόημα μιας ανάλυσης δεν είναι απλώς η διατύπωση μιας πρόγνωσης, ή μερικών σεναρίων, αλλά μια όσο το δυνατόν πιο γενική επισκόπηση της κυκλοφορίας της ατμόσφαιρας.
Θα ξεκινήσω από τα σημεία επιβεβαίωσης/διάψευσης της εκτίμησης που διατυπώθηκε στην προηγούμενη ανάλυση. Παραθέτω το τελευταίο τμήμα της ανάλυσης στις 13/2. Συγκεκριμένα είχε γραφτεί:
Προτού προχωρήσω σε εκτίμηση, θα παραθέσω κάποιους δείκτες και κάποιες ενδείξεις, που θεωρώ σημαντικές, ώστε να μπορέσουν να διατυπωθούν κάποια πολύ βασικά σενάρια:
1. Η εμφάνιση-ισχυροποίηση-εξαφάνιση/κατάρρευση εμποδισμών ακολουθεί στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων ρυθμό (ν * 7) ημερών. Η εμφάνιση του εμποδισμού στην περιοχή της Σκανδιναβίας, συνέβη στις 31/1 και θα διαρκέσει έως και τις 12-13/2 (13-14 ημέρες). Στις 12-13/2, εισέρχεται ο αζορικός εμποδισμός, ο οποίος παίρνει τη θέση του προηγούμενου και με βάση τον παραπάνω ρυθμό, θα πρέπει να περιμένουμε την παραμονή του στον χάρτη, προτού εξαφανιστεί έως και τις 19-20/2, τουλάχιστον.
2. Οι δείκτες ΝΑΟ και ΑΟ (Εικόνες 11 & 12 αντίστοιχα). [...]
Εικόνα 11 - Δείκτης ΝΑΟ:
Εικόνα 12 - Δείκτης ΑΟ:
Κατ'αρχήν ο δείκτης ΑΟ, βρίσκεται στα χαμηλότερά του από την αρχή του χειμώνα, δείχνοντας "χαλάρωση" του πολικού στροβίλου συνεπώς, οι πολικές αέριες μάζες είναι ευάλωτες σε οποιοδήποτε είδος "επιθέσεων" από αντικυκλώνες εμποδισμού. Αυτό, κατά κανόνα, ευνοεί βορειότερα γεωγραφικά πλάτη και όχι την περιοχή μας, ωστόσο, ας μην ξεχνάμε οτι τμήμα του πολικού στροβίλου υπάρχει στη Ρωσία, με σαφή προέκταση προς την περιοχή μας. Βέβαια, ο μεγαλύτερος λοβός, βρίσκεται στη βόρειο Αμερική και ο δείκτης επηρεάζεται περισσότερο απ αυτόν. Οπως και να χει παντως, ο δείκτης αυτός, δείχνει να προσεγγίζει μηδενικές τιμές, αλλά θα παραμείνει αρνητικός. Τιμές κοντά στο 0, είναι περισσότερο ευνοικές για εμάς, στατιστικά δεν θυμάμαι πολλές φορές με καλές ψυχρές εισβολές εδώ και ΑΟ σε πολύ αρνητικές τιμές.
Από την άλλη πλευρά, ο ΝΑΟ, που μετριέται σε μια συγκεκριμένη γραμμή στο βόρειο Ατλαντικό (Αζορες - Ισλανδία), περνάει προοδευτικά σε θετική φάση. Παρ'όλα αυτά, αν και όλα τα μέλη δείχνουν κάτι τέτοιο, δεν μπορει ακομη να προσδιοριστει η ταλάντωσή του. Πάντως, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε οτι ελαφρώς θετική φάση (0-1) συσχετίζεται κάποιες φορές με ψυχρές εισβολές σε εμάς, και εμφάνιση αντικυκλώνων στην κεντρική/βόρεια Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα εάν, έχουμε θετικη φάση, αφού προηγουμένως έχει προηγηθεί αρνητική, τότε ουσιαστικά μιλάμε για μετακινηση του Αζορικού μέσα στην Ευρώπη. Κάτι τέτοιο φαίνεται και αυτή τη φορά.
Σαν γενική εικόνα, οι δείκτες αυτοί δείχνουν αρκετά ευνοϊκοί λοιπόν αν και προσωπικά θα προτιμούσα να πραγματοποιείται η μετάβαση από αρνητικό σε θετικό ΝΑΟ την στιγμή που ο ΑΟ θα είναι ήδη κοντά στο μηδέν.
3. Η εικόνα στην στρατόσφαιρα.
Στο τέλος της προηγούμενης ανάλυσης, παρέθεσα κάποιους χάρτες των 30mb, σε ζεύγη με χάρτες των 500mb για όλο το βόρειο ημισφαίριο. Ο τελευταίος, ήταν χάρτης για τις 11/2, με βάση την πρόγνωση στις 3/2. Τον παραθέτω ξανά:
Εικόνα 13:
Στην εικόνα 14, θα δούμε την πρόγνωση για τις 9/2, με βάση όμως την τελευταία πρόγνωση.
Εικόνα 14:
Οι προγνώσεις αναφέρονται σε μία μέρα διαφορά. Για το συγκεκριμένο ατμοσφαιρικό επίπεδο, δεν παίζει μεγάλο ρόλο, διότι οι αλλαγές που παρατηρούνται είναι αρκετα αργές. Αυτό που θέλουμε να συγκρίνουμε είναι η διαφορά στις προγνώσεις: Παρατηρούμε οτι οι βασικοί σχηματισμοί παραμένουν οι ίδιοι καθώς και η γενικότερη θέση τους. Βλέπουμε έναν αρκετά εξασθενημένο πολικό στρόβιλο. Παρ'όλο που η πρόγνωση για την τροπόσφαιρα είναι αρκετά χαοτική, στο πεδίο της στρατόσφαιρας τα πράγματα είναι κάπως ευκολότερα. Η θέση του χαμηλού σε αυτό το ύψος, και κυρίως οι ψυχρότερες περιοχές που βλέπουμε με μπλε χρώμα, συνδέονται εντονα με την εμφάνιση αντικυκλωνικών συνθηκών ή θερμότερων αερίων μαζών στα 500 και το αντίστροφο.
Στην εικόνα 15, βλέπουμε ποιά θα είναι η διάταξη στις 16/2:
Εικόνα 15:
Σε σχέση με τις 9/2, βλέπουμε 2 πράγματα: Την αναμενόμενη ενίσχυση της απεικονισης του πολικού στροβιλου στην στρατόσφαιρα (λογικό, εάν δούμε και τον δείκτη ΑΟ), αλλά και την μετακίνησή των ψυχρότερων αερίων μαζών προς την πλευρά της Σκανδιναβίας και πλέον μέσα στην Ευρώπη. Αυτό δείχνει έντονη την τάση για αντικυκλωνικές συνθήκες ακριβώς νοτιότερα από εκείνη την περιοχή.
Στις 20/2 (εικόνα 16), παρατηρούμε μια μικρή αλλαγή στο σχήμα του, ωστόσο και πάλι η τάση είναι έντονη στην ίδια περιοχή.
Εικόνα 16:
Και στις 23/2 (εικόνα 17), βλέπουμε οτι οι χαμηλότερες θερμοκρασίες θα παραμείνουν στην ίδια περίπου περιοχή, με τις πιέσεις να αλλάζουν ελαφρώς το σχήμα τους.
Εικόνα 17:
Εφ'οσον η περιοχή ύπαρξης των ψυχρών αερίων μαζών είναι στην ίδια περιοχή μέχρι τις 20/2 και διατηρείται και στη συνέχεια (23/2), θα πρέπει να περιμένουμε παρόμοια εικόνα στα συστήματα χαμηλότερα.
Συμπερασματικά, ο εμποδισμός, έστω και σαν τάση, θα διατηρηθεί έως και τις 19-20/2 με πιθανή ψυχρή μεταφορά ή και ψυχρή εισβολή στις 15-16 του μηνός, ενώ μικρότερες πιθανότητες συγκεντρώνει ένα ακόμη επεισόδιο στις 18/2. Παρ'ολα αυτά, το κυρίαρχο σενάριο είναι να εξασθενήσει στη συνέχεια μετά τις 16/2 και να μην προκύψει κι άλλη "κατεβασιά". Η εξασθένηση θα μοιάζει με γύρισμα σε περισσότερο ζωνική κυκλοφορία χωρίς όμως να εξαφανιστεί τελείως. Εφ'όσον η τάση για την ύπαρξή του φαίνεται να διατηρειται και μετά τις 20/2, θα πρέπει να περιμένουμε μια νέα ενίσχυσή του, από εκείνη την ημερομηνία και μετά. Θυμηθείτε λίγο τί έδειχνε η εικόνα 10. Μια τέτοια ενίσχυση μπορεί να συνδυαστεί με "σκάψιμο" ψύχους προς την περιοχή μας μετά τις 2-3 ημέρες μετά. Θα επιμείνω στην άποψη, την οποία είχα διατυπώσει πριν μια εβδομάδα, οτι ΕΑΝ προκύψει μια εισβολή, θα είναι αρκετά ισχυρότερη της όποιας πιθανής εισβολής μεταξύ 15-16/2, λόγω της εντονότερης "αλλελεπίδρασης" ενός θερμού αντικυκλώνα όπως ο αζορικός εμποδισμός με πολικές και αρκτικές αέριες μάζες. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη καθόλου εύκολο να βρεθεί το πού ακριβώς θα μπορούσε μια τέτοια εισβολή να "χτυπήσει".
Το βασικό λάθος στην εκτίμηση που διατυπώθηκε στις 13/2 ήταν το γεγονός οτι αυτό που περίμενα ήταν μια νέα ενίσχυση του Αζορικού από τις 20/2 και μετά. Αυτό δικαιολογήθηκε από τα εξής δεδομένα:
Α. Η προγνωστική εικόνα στην στρατόσφαιρα παρέμενε η ίδια από τις 16/2 και μετά (οπότε και άρχιζε το χάος στις προγνώσεις) και θεώρησα (λανθασμένα) οτι "ίδιο" σημαίνει και "έντονη μεσημβρινότητα".
Β. Με βάση και τους δείκτες ΝΑΟ και ΑΟ, οι οποίοι είχαν μια εικόνα εμποδιστικών τάσεων στο Β. Ατλαντικό αλλά και
Γ. Τους 7ήμερους κύκλους της μεσημβρινής κυκλοφορίας (εμφάνιση, ισχυροποίηση, εξαφάνιση εμποδισμών).
Σχετικά με το Α. είναι νομίζω ένα πολύ καλό σημείο για να ξεκινήσω την αποψινή ανάλυση. Η εικόνα των χαρτών στο επίπεδο της στρατόσφαιρας, είναι ένα ζήτημα που ακόμη το ερευνώ *χωρίς να έχω καταλήξει σε σίγουρα συμπεράσματα. Κατά συνέπεια, όποιος έχει κάτι να συμπληρώσει ή να παρατηρήσει, είναι ιδιαιτέρως σημαντικό και χρήσιμο να το κάνει!
Παρ'όλο που μπορεί να είναι κάπως κουραστικό, θα σας παραπέμψω και πάλι στις εικόνες 13-17 της προηγούμενης ανάλυσης και θέλω να παρατηρήσετε πώς εξελίσσεται το μοτίβο εκεί ψηλά στα 30mb και ειδικότερα τη θέση και το σχήμα των γεωδυναμικών και της θερμοκρασίας.
Στη συνέχεια εστιάστε στην εικόνα 16 της προηγούμενης ανάλυσης, η οποία πρόκειται για την πρόγνωση του GFS, για σήμερα 20/2 με βάση την ανάλυση στις 9/2. Πρόκειται δηλαδή, για 11 ημέρες μετά.
Τώρα δείτε την παρακάτω εικόνα (εικόνα 1), η οποία είναι το analysis πεδίο του GFS, για σήμερα 20/2 - 06Z(αποτελεί δηλαδή απεικόνιση της τωρινής κατάστασης):
Εικόνα 1 - Γεωδυναμικά ύψη και θερμοκρασίες στο επίπεδο των 30mb για το βόρειο ημισφαίριο, στις 20/2, σύμφωνα με την ανάλυση της 06Z 20/2/17 του GFS:
Παρ'όλο που υπάρχουν κάποιες διαφορές ως προς το σχήμα των χαμηλών γεωδυναμικών υψών αλλά και του ψυχρού τομέα, η βασική θέση είναι η ίδια όπως δίνεται από το analysis πεδίο, και την πρόγνωση 11 μέρες πριν! Αυτό είναι ένα παράδειγμα για να δούμε οτι, αντιθέτως με ό,τι συμβαίνει στην πρόγνωση της ατμοσφαιρικής κατάστασης στην τροπόσφαιρα, η πρόγνωση στην στρατόσφαιρα είναι κατά πολύ ακριβέστερη και σταθερότερη. Αυτό είναι κάτι που το επισήμανα και στην προηγούμενη ανάλυση, καλό όμως είναι να το επαναλάβω.
Υπάρχει όμως συσχέτιση της εικόνας της στρατόσφαιρας, με την εικόνα στην τροπόσφαιρα;
Η απάντηση θα δοθεί μέσω ενός ακόμη παραδείγματος, στις εικόνες 2 & 3:
Εικόνα 2 - Γεωδυναμικά ύψη και θερμοκρασίες στο επίπεδο των 100mb για το βόρειο ημισφαίριο, στις 20/2 - 06Z, σύμφωνα με την ανάλυση της 00Ζ 20/2/17 του GFS:
Εικόνα 3 - Γεωδυναμικά ύψη και θερμοκρασίες στο επίπεδο των 500mb για το βόρειο ημισφαίριο, στις 20/2 - 06Ζ, σύμφωνα με την ανάλυση της 00Ζ 20/2/17 του GFS:
Αν παρατηρήσουμε διαδοχικά τις εικόνες 1,2,3 θα δούμε πως συγκριτικά με την εικόνα στη μέση/ανώτερη τροπόσφαιρα (εικόνα 3 - 500mb), παρατηρούμε πως η εικόνα της κατώτερης στρατόσφαιρας (εικόνα 2 - 100mb), είναι περισσότερο κοντινή σε σχέση με τα ανώτερα στρώματα (εικόνα 1 - 30mb). Στην εικόνα 2, εμφανίζονται περισσότερες λεπτομέρειες και οι βασικές θέσεις των εμποδισμών που απεικονίζονται καλύτερα στα 500mb, αλλά και οι βασικές/κυρίαρχες θέσεις των χαμηλών θερμοκρασιών οι οποίες, στην πλειονότητα των περιπτώσεων αντιστοιχούν σε υψηλότερες θερμοκρασίες στην στρατόσφαιρα. Σε αυτήν την περίπτωση που βλέπουμε, εξαιρείται το κομμάτι του Αρκτικού Ωκεανού και ιδίως αυτό που συνορεύει με τη Σιβηρία όπου έχουμε συγκεντρωμένες τις χαμηλότερες θερμοκρασίες τόσο στο επίπεδο της τροπόσφαιρας, όσο και στο επίπεδο της στρατόσφαιρας. Σαν γενικά συμπεράσματα λοιπόν πρέπει να κρατήσουμε 2 πράγματα:
Α. Οι ψυχρές αέριες μάζες στο επίπεδο της τροπόσφαιρας, έχουν την τάση να "απλώνονται", στις περιοχές όπου κυριαρχούν οι θερμότερες αέριες μάζες στο στρατοσφαιρικό επίπεδο. Δηλαδή με άλλα λόγια, αναφερόμαστε στην εντονότερη μεσημβρινότητα.
Β. Η εικόνα στα 30mb μας δίνει την γενική "οριοθέτηση" της εντονότερης μεσημβρινότητας, στα μέσα γεωγραφικά πλάτη. Δεν είναι απόλυτη εικόνα και μικροδιαταραχές ή μικρής έκτασης/έντασης ψυχρές εισβολές μπορεί να προκύπτουν οπουδήποτε. Μιλάμε απλώς για την γενική εικόνα.
Γ. Ενα ακόμη συμπέρασμα, είναι οτι εάν η εικόνες στα 30mb και στα 100mb είναι περίπου ίδιες για το προγνωστικό διάστημα ενδιαφέροντος, θα πρέπει επίσης να αναμένουμε παρόμοιες θέσεις των μεγάλων ατμοσφαιρικών κυμάτων και ειδικότερα των εμποδισμών.
Όσον αφορά την προηγούμενη ανάλυση, το Γ. δεν αξιολογήθηκε σωστά. Θεωρήθηκε οτι μετά τις 20/2 θα συνεχιζόταν η έντονη μεσημβρινότητα, καθώς φαινόταν ανάλογη εικόνα στα 30mb από τις 16/2 και μετά. Δεν συνεκτιμήθηκε το γεγονός όμως οτι σε σχέση με τις ημέρες πριν τις 16/2, η εικόνα στην στρατόσφαιρα ήταν διαφορετική! Τελικά από τις 16-17/2, οι πιέσεις του Αζορικού άρχισαν να υποχωρούν με αποτέλεσμα να εγκατασταθεί πλέον στην περιοχή μας έντονη ζωνικότητα, έχοντας σαν αποτέλεσμα να κατακλυστούμε από τις θερμές και υγρές αέριες μάζες του Ατλαντικού. Το 7ήμερο λοιπόν ίσχυσε σαν κανόνας, ως προς την εμφάνιση του Αζορικού γενικότερα, αλλά μόνο για 1 εβδομάδα (13-20/2 με Αζορικό στους χάρτες). Όπως φαίνεται τώρα, από τις 21/2 θα δούμε να υποχωρεί τελείως ο συγκεκριμένος αντικυκλώνας.
Ας μπούμε πάλι στον κόπο να δούμε τους χάρτες 13-17. Θα παρατηρήσουμε οτι μετά τις 16/2, τόσο τα χαμηλά γεωδυναμικά όσο και οι θερμοκρασίες στα 30mb παίρνουν σταδιακά τη θέση, στην οποία βρίσκονται και τώρα.
Το ερώτημα που προκύπτει τώρα είναι:
Για πόσο ακόμη διατηρείται η ίδια εικόνα στην στρατόσφαιρα;
Απάντηση: Φαίνεται πως μέχρι και το τέλος του μήνα και ειδικότερα μέχρι 26-28/2 δεν αλλάζει αλλά στη συνέχεια ξεκινάει μια ενδιαφέρουσα "ταλάντωση" κατά την οποία, οι χαμηλές θερμοκρασίες (κυρίως) στα 30mb μετακινούνται προς την Σιβηρία/Ασία (αυτό θα συμβεί περίπου στις 1/3). Έκτοτε πάντως, είναι εντελώς ασαφής η εξέλιξη του μοτίβου (pattern) ακόμη και σε αυτό το ύψος.
Κατά την άποψή μου, θα πρέπει να περιμένουμε αλλαγή της κυκλοφορίας προς το μεσημβρινότερο σε όλο το βόρειο ημισφαίριο με εντονότερη τάση αρχικά σε όλες τις περιοχές πλην της Αν. Ευρώπης / Ρωσίας, από τις 26-28/2 και μετά.
Επόμενο ερώτημα που προκύπτει είναι:
Μπορούν να προσδιοριστούν κάποια γενικά χαρακτηριστικά στην περιοχή μας;
Οι επόμενες 2 εικόνες δείχνουν τον δείκτη ΝΑΟ (εικόνα 4) και ΑΟ (εικόνα 5), αντίστοιχα.
Εικόνα 4 - Πρόγνωση του δείκτη ΝΑΟ:
Εικόνα 5 - Πρόγνωση του δείκτη ΑΟ:
Παρατηρούμε κατ'αρχήν την ασάφεια στην πρόγνωση των δεικτών από τις 25-26/2 και μετά. Η προγνωστική "βεντάλια" είναι μεγάλη σε βαθμό που τουλάχιστον μαθηματικά, δύσκολα μπορούμε να μιλήσουμε για τάση. Προκειμένου να βγάλουμε μια άκρη, και καθώς μιλάμε για πρόγνωση 7-10 ημέρών, μπορούμε να παρατηρήσουμε 2 απλά πράγματα:
1. Τα περισσότερα σενάρια δίνουν μια τάση για πτώση του ΝΑΟ κοντά σε μηδενικές τιμές στα τέλη του μήνα
2. Υπάρχει μια αξιοσημείωτη δέσμη σεναρίων για πτώση του ΑΟ σε μηδενικές τιμές στις αρχές του Μαρτίου και μια μερίδα τους για πέρασμα σε αρνητικές τιμές στη συνέχεια κάτι που δηλώνει την τάση για χαλάρωση του πολικού στροβίλου από τις αρχές του Μαρτίου και επιβεβαιώνει και τα όσα σχολιάστηκαν παραπάνω.
Οι παραπάνω δείκτες λειτουργούν καλά όταν αναφερόμαστε στην δραστηριότητα του Αζορικού σε σχέση με την εικονα του Καναδικού λοβού του πολικού στροβίλου, ο οποίος συχνά περνάει και προς τη Γροιλανδία/Βόρειο Ατλαντικό/Σκανδιναβία. Σε διαφορετικές περιπτώσεις, όπως το μεγαλύτερο μέρος του φετινού χειμώνα, όπου επηρεαστήκαμε από καταβάσεις σχεδόν αποκλειστικά από τα βόρεια ή τα βορειοανατολικά μας, με απουσία Αζορικού, οι παραπάνω δείκτες δεν μπορούν να μας πουν πολλά πράγματα.
Εφ'οσον ο δευτερεύων "σιβηρικός" λοβός του πολικού στροβίλου έχει πλέον εξαφανιστεί και με βάση την προγνωστική εικόνα, δεν φαίνεται να επανεμφανίζεται, τότε οι μοναδικοί παράγοντες που μπορούν να ενεργοποιήσουν ένα μοτίβο ψυχρής εισβολής κάπου στην Ευρώπη, αλλά ειδικότερα στην περιοχή μας είναι, ο συνδυασμός του Αζορικού αντικυκλώνα με τα πολικά χαμηλά του Καναδά/Γροιλανδίας/βορείου Ατλαντικού.
Υπάρχει ένα σενάριο που μια έντονα μεσημβρινή κυκλοφορία, μπορεί να συνδυαστεί με θερμή εισβολή στην περιοχή μας και αυτό είναι μια ψυχρή εισβολή στα δυτικότερα τμήματα της Ευρώπης. Από την άποψη των δεικτών, αυτό φαίνεται να προκύπτει όταν υπάρχει ταυτόχρονος συνδυασμός αρνητικού ΝΑΟ και ΑΟ με τον ΝΑΟ να είναι σε πολύ χαμηλές τιμές. Ουσιαστικά ο αντικυκλώνας των Αζορών έχει μετακινηθεί προς την Ισλανδία προκαλώντας ψυχρή εισβολή στ'ανατολικά του κράσπεδα δηλαδή στην ΒΔ/Δ Ευρώπη. Στον αντίποδα αυτού του σεναρίου, μια ανατολικότερη μετακίνηση του Αζορικου, δηλαδή προς τη βορειοδυτική Ευρώπη, απεικονίζεται ως ουδέτερες τιμές στον δείκτη, ή ελαφρώς θετικές, κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα ένα pattern ψυχρών εισβολών ανατολικότερα στην Ευρώπη.
Με βάση τα σημερινά στοιχεία, μια έντονη ψυχρή εισβολή στην βορειοδυτική/δυτική Ευρώπη, σχεδόν μπορεί ν'αποκλειστεί καθώς ακόμη και ακραία μέλη της βεντάλιας, δείχνουν τον ΝΑΟ σε οριακά αρνητικές τιμές. Δεν μπορεί όμως ν'αποκλειστεί μια ηπιότερη κατάσταση κατά την οποία θα ευνοηθεί η ύπαρξη ψυχρών αερίων μαζών και οικογένειας υφέσεων (τουλάχιστον σε επίπεδο 500hpa) στην βορειοδυτική/δυτική Ευρώπη και ενδεχομένως σε κεντρική Μεσόγειο, κάτι που και πάλι ευνοεί τις θερμότερες συνθήκες σε εμάς, αλλά με λίγες πιθανότητες κάποιας πολύ έντονης θερμής εισβολής με περισσότερες πιθανότητες να προκύψει βροχερός καιρός κυρίως στα δυτικά/βόρεια της χώρας και ενδεχομένως και στα κεντρικά.
Κατ'εμέ, αυτό είναι και το κυρίαρχο σενάριο για το διάστημα 27/2 έως 5/3 και κυρίως από 1-2 Μαρτίου και μετά.
Σε αυτή τη φάση της ανάλυσης, ενδιαφέρον έχει να δούμε ποιά είναι η προγνωστική εικόνα στα 500hpa με βάση όμως όχι κάποιο συγκεκριμένο τρέξιμο, αλλά τα ensembles. (Έχω ξαναγράψει γιατί αποφεύγω να κοιτάω μεμονωμένα τρεξίματα και να βασίζω αναλύσεις πάνω σε αυτά). Θα επαναλάβω το γεγονός οτι, τα μοτίβα του καιρου (αλλά και οι ψυχρές εισβολές), είναι υπόθεση των αντικυκλώνων και όχι των troughs. Οι αντικυκλώνες είναι σε γενικές γραμμές (όχι πάντα) πιο εύκολα προβλέψιμοι ατμοσφαιρικοί σχηματισμοί κυρίως όσον αφορά την περιοχή που πρόκειται να εμφανιστούν.
Ας δούμε λοιπόν τί γινεται στις 27/2 και αν τα όσα γράφουμε παραπάνω, επιβεβαιώνονται από την προγνωστική εικόνα των ensembles:
Εικόνα 6 - Μέσος όρος ensembles και τυπική απόκλιση για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa στις 27/2/2017 - 00UTC με βάση το 12Ζ τρέξιμο του GFS στις 20/2/2017:
Εικόνα 7 - Μέσος όρος ensembles και τυπική απόκλιση για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa στις 27/2/2017 - 00UTC με βάση το 00Ζ τρέξιμο του ECMWF στις 20/2/2017:
Εύκολα παρατηρούμε οτι στον βορειοδυτικό Ατλαντικό εμφανίζεται η χαρακτηριστική αντικυκλωνική καμπύλωση, η οποία ενδέχεται να είναι η αρχή ενός νέου εμποδισμού. Ανατολικότερα, κυριαρχεί το Ισλανδικό χαμηλό ενώ, ένα δεύτερο κέντρο υπάρχει στη θάλασσα του Μπαρεντς. Μεγάλη απόκλιση υπάρχει για το ακριβές σχήμα των δύο χαμηλών (στην περιφέρειά τους), αλλά όχι για τη θέση τους.
Πηγαίνοντας, λίγες ημέρες μετά, στις 2 Μαρτίου:
Εικόνα 8 - Μέσος όρος ensembles και τυπική απόκλιση για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa στις 2/3/2017 - 12UTC με βάση το 12Ζ τρέξιμο του GFS στις 20/2/2017:
Εικόνα 9 - Μέσος όρος ensembles και τυπική απόκλιση για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa στις 2/3/2017 - 00UTC με βάση το 00Ζ τρέξιμο του ECMWF στις 20/2/2017:
Παρατηρούμε πλέον την πολύ μεγάλη απόκλιση στην πρόγνωση όλων των ατμοσφαιρικών σχηματισμών. Τυπικά λοιπόν υπάρχει πολύ μεγάλη αβεβαιότητα, ωστόσο παρατηρούμε πως και στα 2 μοντέλα και ειδικότερα στο Ευρωπαϊκό η αντικυκλωνική καμπύλωση έχει μετατοπιστεί ανατολικότερα, δηλαδή στην βορειοδυτική Ευρώπη και μάλιστα χωρίς να υπάρχει πολύ μεγάλη αβεβαιότητα (ενδεικτικό το χρώμα δυτικότερα της Ιβηρικής χερσονήσου). Επιπροσθέτως, μια πιο προσεκτική παρατήρηση στην ομαδοποίηση των ensembles του GFS (*) αποκαλύπτει το οτι το 40% των μελών συμφωνεί στην ύπαρξη αντικυκλωνικών συνθηκών στην περιοχή με σχηματισμό κάποιας trough σε κεντρική Ευρώπη/κεντρική Μεσόγειο. Το 40% είναι και η σχετική πλειοψηφία των μελών. Με βάση τα παραπάνω και παρ'όλη την ασάφεια, μπορούμε να πούμε πως είναι αρκετά πιθανό να συμβεί κάτι τέτοιο.
(*) Περί αυτού, υπάρχει ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο στο weatheronline.
Ας πάμε τώρα και στις 6/3, όπου προγνωστικά, περνάμε στη ζώνη του λυκόφωτος:
Εικόνα 10 - Μέσος όρος ensembles και τυπική απόκλιση για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa στις 6/3/2017 - 12UTC με βάση το 12Ζ τρέξιμο του GFS στις 20/2/2017:
Η αβεβαιότητα διατηρείται φυσικά, αλλά και πάλι υπάρχει η έντονη καμπύλωση, αυτή τη φορά μετατοπισμένη στην περιοχή από τη δυτική Μεσόγειο έως και τη βορειοδυτική Ευρώπη/βόρειο Ατλαντικό. Μια προεκτικότερη ανάλυση στην ομαδοποίηση των προγνωστικών μελών αποκαλύπτει οτι το 75% των μελών δείχνουν με κάποιον τρόπο την ύπαρξη κανονικού εμποδισμού στην βορειοδυτική Ευρώπη και την ύπαρξη trough σε κεντρική/ανατολική Ευρώπη, με κατήληξη σε κεντρική/ανατολική Μεσόγειο.
Κάνοντας τον ίδιο έλεγχο για προηγούμενα τρεξίματα παρατηρώ οτι τα ποσοστά που δίνονται προς αυτήν την κατεύθυνση είναι:
75% για το τρέξιμο της 00Ζ της Κυριακής 19/2
30% για το τρέξιμο της 06Ζ της Κυριακής 19/2
45% για το τρέξιμο της 12Ζ της Κυριακής 19/2
70% για το τρέξιμο της 18Ζ της Κυριακής 19/2
55% για το τρέξιμο της 00Ζ της Δευτέρας 20/2
40% για το τρέξιμο της 06Ζ της Δευτέρας 20/2
...και σε όλες τις περιπτώσεις αποτελούν την πλειψηφία (σχετική ή απόλυτη) των προγνωστικών σεναρίων.
Φτάνοντας στο τελικό συμπέρασμα αυτού του τμήματος της ανάλυσης μπορούμε να πούμε ότι:
-> Από τις 26-28/2 θα παρατηρήσουμε μια αλλαγή προς το μεσημβρινότερο της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας στο βόρειο ημισφαίριο.
-> Η αλλαγή αυτή θα έχει σαν αποτέλεσμα την πιθανή επανεμφάνιση του αντικυκλώνα των Αζορών, σε ρόλο εμποδιστή στους χάρτες της Ευρώπης αρχικά μέσα στον Ατλαντικό.
-> Μέχρι και τις 6/3, είναι πιθανό να παρατηρήσουμε τη σταδιακή μετατόπισή του ανατολικότερα.
Αυτό, για τον καιρό της περιοχής μας σημαίνει οτι:
-> Έως και το τέλος του Φεβρουαρίου, θα έχουμε υψηλότερες του κανονικού θερμοκρασίες. Το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας, θα υπάρξει κακοκαιρία, Ατλαντικής προέλευσης για την οποία όμως θα μιλήσουμε σε επόμενο κείμενο (αύριο). Προς το παρόν θ'αναφέρω οτι δεν φαίνεται να δίνει πολύ έντονα φαινόμενα.
-> Πιθανότατα και κατά το πρώτο πενθήμερο του Μαρτίου, οι υψηλές θερμοκρασίες να συνεχιστούν αλλά από τις 3/3 και μετά αυξάνονται οι πιθανότητες για κακοκαιρία προερχόμενη από τα δυτικά με κύριο χαρακτηριστικό τις βροχές, με επιστροφή όμως και των θερμοκρασιών σε κανονικές τιμές.
-> Από τις 6/3 και μετά, υπάρχουν αρκετές ενδείξεις για έναρξη ενός ψυχρού διαστήματος. Σε αυτό το διάστημα, υπάρχουν οι προϋποθέσεις για επανεμφάνιση χιονοπτώσεων στη χώρα μας, τουλάχιστον σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές στα κεντρικά και βόρεια ενώ όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά για φαινόμενα και χαμηλότερα καθώς οι εμποδιστικές τάσεις είναι δυνατόν να έχουν αρκετά ευνοική θέση για εμάς.
Ψάξε μονοπάτι απάτητο, απ τα βλέφαρα διώξε τον ύπνο,
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
-
Nick Gkikas - Site Admin
- Δημοσιεύσεις: 1680
- Εγγραφή: Τρί 22 Μαρ 2011, 1:11
- Τοποθεσία: Ηλιούπολη Αττικής 150μ και Ζάρακες Ευβοίας 160μ
Re: Συζήτηση για τα μοντέλα, αναλύσεις & γνώση
από Nick Gkikas » Σάβ 04 Μαρ 2017, 2:00
Καλησπέρα λίστα!
Αυτά ήταν τα συμπεράσματα της τελευταίας ανάλυσης...
Φαίνεται πως τα συμπεράσματα της προηγούμενης ανάλυσης, έχουν ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό επιτυχίας.
(Ας μου επιτραπεί να τα χαρακτηρίσω μόνος μου, αφενός γιατί στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε τόσο στην hellasweather όσο και γενικότερα, όσοι επιχειρούν αναλύσεις συνήθως μιλάνε μόνοι τους, αφετέρου γιατί η αυτοκριτική μου είναι πάντα αρκετά αυστηρή και δημόσια στις αποτυχίες, συνεπώς δικαιούμαι να χαρώ και πάλι δημόσια για μια επιτυχημένη εκτίμηση).
Το χρήσιμο στοιχείο σε μια επιτυχημένη εκτίμηση είναι το γεγονός οτι η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε προκειμένου να οδηγηθεί κανείς σε αυτή, είναι μάλλον σωστή, ώς ένα βαθμό, ή στο σύνολό της. Θα ακολουθήσω περίπου την ίδια μεθοδολογία και σε αυτήν την ανάλυση.
Σε όλες τις προηγούμενες αναλύσεις, έχουν γραφτεί κάποια πράγματα σχετικά με την συσχέτιση της κατανομής των ψυχρών/θερμών περιοχών στο επίπεδο της στρατόσφαιρας (30mb), με το τί συμβαίνει μέσα στην τροπόσφαιρα και ειδικότερα στο επίπεδο των 500mb. Οι συσχετίσεις δεν είναι απόλυτες και η γνώση μου για την αλληλεπίδραση αυτού του ατμοσφαιρικού επιπέδου με την τροπόσφαιρα (όπου δημιουργείται το 99% των καιρικών φαινομένων), δεν είναι μεγάλη. Το μόνο που μπορώ να παρατηρήσω (και έχω παραθέσει στοιχεία γι αυτό) είναι το γεγονός οτι η στρατόσφαιρα είναι αρκετά πιο προβλέψιμη καθώς όσες αλλαγές συντελούνται εκεί, έχουν μια πολύ πιο αργή εξέλιξη. Επιπλέον, κάθε στρατοσφαιρικό μοτίβο (κατανομής θερμών / ψυχρών μαζών), τείνει να συνδυάζεται και με κάποιο μοτίβο κίνησης συστημάτων στην τροπόσφαιρα. Με άλλα λόγια, όσο βλέπουμε μια σταθερή εικόνα στην στρατόσφαιρα, περιμένουμε να διατηρηθεί το επιφανειακό μοτίβο. Αλλά και το αντίθετο Αυτό το συμπέρασμα θα μας φανεί χρήσιμο στη συνέχεια.
Σε αντίθεση με τις άλλες αναλύσεις, αυτή τη φορά δεν θα ξεκινήσω από τη στρατόσφαιρα. Θα ξεκινήσω από τα 500mb και τον καιρό της ερχόμενης εβδομάδας. Όπως έχω γράψει και στην πρόγνωση, ένας κύκλος κακοκαιριών ξεκινάει από τη Δευτέρα το βράδυ - Τρίτη 6-7/3, οι οποίες θα θυμίζουν περισσότερο...Νοέμβριο, παρά Μάρτιο (αυτή η "ανάποδη"-ετεροχρονισμένη εκδήλωση του καιρού, κοντεύει να γίνει συνήθεια τα τελευταία χρόνια).
Ας ξεκινήσουμε το ταξίδι μας στις ροές του ανέμου, από την πρώτη εικόνα μέχρι και την τελευταία.
Εικόνα 1: Μέσος όρος των ensembles για τα γεωδυναμικά ύψη και τη θερμοκρασία στα 500hpa, για τη Δευτέρα 6/3/17 - 06UTC, σύμφωνα με το τρέξιμο του GFS στις 3/3/17 - 00UTC. Στην εικόνα σχεδιάζονται οι μελλοντικές κινήσεις του αντικυκλώνα των Αζορών (κοκκινο), καθώς και των διαταραχών που θα διαμορφώσουν τον καιρό της περιοχής μας τις επόμενες ημέρες (μπλε), ενώ τονίζεται και η θέση ενός ακόμη αντικυκλώνα τύπου "ring of fire", στα βόρεια της Σκανδιναβίας.
Στην εικόνα βλέπουμε μια κάπως "ασυνήθιστη" ατμοσφαιρική διάταξη. Κατ'αρχήν στη βορειοδυτική γωνία του χάρτη, υπάρχει μεν το ημιμονιμο Ισλανδικό χαμηλό, εξασθενημένο όμως και μετατοπισμένο προς τον ανατολικό Καναδά ενώ βορειοανατολικά του, παρατηρούμε ένα πεδίο υψηλών πιέσεων, το οποίο σημειώνεται με "Η", ουσιαστικά πρόκειται για εμποδισμό τύπου "ring of fire" - σε αυτόν, θα αναφερθούμε παρακάτω. Στην πραγματικότητα, το Ισλανδικό χαμηλό έχει απλώς συνενωθεί με το ανατολικό κομμάτι του καναδικού λοβού του πολικού στροβίλου.
Σε αυτό το σημείο, για την ιστορία, αξίζει ν'αναφέρουμε πως, η αρχή αυτής της διάταξης έγινε στις 26-27/2, όταν υπήρξε μια έντονη ξαφνική έξαρση του αντικυκλώνα των Αζορών στην περιοχή του βορειοδυτικού Ατλαντικού. Είναι αρκετά εντυπωσιακό να σημειώσουμε το οτι, η έξαρση αυτή μοιάζει πάρα πολύ με αυτήν που συνέβη μεταξύ 10-17 Φεβρουαρίου, αλλά ανατολικότερα, που σε συνδυασμό με το εναπομείναν κομμάτι του πολικού στροβίλου στη Ρωσία, έφερε την τελευταία απόπειρα χιονοπτώσεων στην περιοχή μας! Παρατηρήσαμε μια πολύ γρήγορη κίνηση της θερμής και υγρής αέριας μάζας, η οποία αφού ακολούθησε καμπύλη τροχιά, κατέρρευσε προς την ανατολική Ευρώπη, μετακινώντας και "σπάζοντας" τον πολικό στρόβιλο που υπήρχε στη Ρωσία, φέρνοντας κατ'αυτόν τον τρόπο την ψυχρή εισβολή και στην περιοχή μας . (Αυτό το γεγονός σχολιάστηκε σε προγενέστερη ανάλυση - link). Στην περίπτωσή μας τώρα, η θερμή εισβολή στην περιοχή εκείνη και η αρχή του εκτοπισμού του Ισλανδικού χαμηλού, έφερε ένα εκτεταμένο θερμό μέτωπο, που προκάλεσε τις πολύ ισχυρές χιονοπτώσεις στο Ρέυκιαβικ. Εν συνεχεία, η θερμή και υγρή αέρια μάζα της εισβολής, εγκλωβίστηκε σε αρκτικές περιοχές και εμφανίζεται στους χάρτες, στο σημείο όπου σημειώνεται το γράμμα "Η". Φυσικά, λόγω της παραμονής της πάνω από την πολική περιοχή, έχουν αρχίσει να τροποποιούνται και τα θερμοδυναμικά χαρακτηριστικά της.
Μία νέα θερμή επίθεση του Αζορικού, ετοιμάζεται να πραγματοποιηθεί πλέον από τη Δευτέρα 6/3 και θα γίνει αντιληπτή την Τρίτη 7/3. Σημειώνεται στην εικόνα με κόκκινο βέλος. Σε συνδυασμό με τον ευσταθή αέρια μάζα που υπάρχει στην Σκανδιναβία (Η), η οποία είναι αρκετά δυσκίνητη και δεν έχει κανένα αίτιο να κινηθεί ανατολικότερα, εξαναγκάζει τις σχετικά ψυχρότερες αλλά και πιο ασταθείς ωεκάνιες αέριες μάζες (mP) να κινηθούν νοτιοανατολικά προς την κεντρική Μεσόγειο. Οι δύο αντικυκλώνες συνδυαστικά, όπως θα δούμε στους επόμενους χάρτες, θα την αναγκάσουν σε εγκλωβισμό, δίνοντας έτσι μια παρατεταμένη κακοκαιρία στη χώρα μας. Τόσο η προέλευση των αερίων μαζών, οσο και η ίδια η παρουσία της Μεσογείου, θα δώσουν έντονο χαρακτήρα στα φαινόμενα, ακόμη κι αν θεωρήσουμε πως τα νερά της Μεσογείου βρίσκονται σχεδόν στο ναδίρ της ετήσιας θερμοκρασιακής τους διακύμανσης. Η θερμοκρασία τους είναι και πάλι ικανή, ώστε η εξάτμιση τους να ενισχύσει περεταίρω το σύστημα. Φυσικά, εάν ήταν Φθινόπωρο με τις θάλασσες 10 βαθμούς θερμότερες σε σχέση με τώρα, με μια τέτοια κίνηση χαμηλού, πιθανώς να μιλούσαμε όχι απλώς για έντονα φαινόμενα, αλλά για ακραία. Στην εικόνα 1, είναι σημειωμένοι δύο αριθμοί (1, 2). Το 1, πρόκειται για την πρώτη μικροδιαταραχή - προπομπό της μεγάλης κακοκαιρίας, που θα κινηθεί τη Δευτέρα, δίνοντας βροχές και καταιγίδες κυρίως στα δυτικά προσήνεμα. Το 2, πρόκειται για τη μικροδιαταραχή που θα μεταμορφωθεί σε αυλώνα και αποκομμένο χαμηλό στη συνέχεια, τις προσεχείς ημέρες. Με μπλε βέλος, σημειώνεται η κίνησή τους.
Στην επόμενη εικόνα(2), βλέπουμε την εξέλιξη του αυλώνα πάνω απο την περιοχή μας. Είναι ένα gif animation με εικόνα ανά 24 ώρες. Από την Τετάρτη 8/3 και μετά, η εικόνα αλλάζει και αντί για τα γεωδυναμικά με τις θερμοκρασίες, βάζω τα γεωδυναμικά ύψη και την τυπική απόκλιση (σ) από τον μέσο όρο των ensembles, ώστε να δοθεί έμφαση στην προγνωσιμότητα.
Θα παρατηρήσουμε οτι για την Τετάρτη 8 πρωινή γύρω από το αποκομμένο χαμηλό, και ιδίως στην δυτική του πλευρά (δηλαδή βόρεια Αφρική), υπάρχει έντονη ασάφεια (υψηλή τυπική απόκλιση) για το σχήμα του αυλώνα, παρ'όλα αυτά το κέντρο του, είναι σαφώς προσδιορισμένο. Αυτές οι διαφοροποιήσεις, ευθύνονται για το γεγονός οτι ακόμη δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστούν επακριβώς οι περιοχές εμφάνισης των βροχοπτώσεων αλλά και η έντασή τους στη χώρα μας, από την Τετάρτη 8/3 και μετά. Το μόνο που αξίζει να επισημάνουμε είναι οτι σε γενικές γραμμές λόγω της θέσης του συστήματος (στα νοτιοδυτικά της χώρας), τα φαινόμενα -ως ειθισται- θα εστιαστούν πλέον στην ανατολική ηπειρωτική χώρα. Η αργή κίνηση του συστήματος, θα δώσει εμμονή στα φαινόμενα σε κάποιες περιοχές των ανατολικών προσήνεμων τμημάτων.
Εν συνεχεία, μέχρι και το Σάββατο από το animation παρατηρούμε οτι, η προγνωσιμότητα είναι σχετικά καλή στην περιοχή μας αλλά, μειώνεται δραματικά λίγο δυτικότερα στην Ιταλία. Παρατηρούμε πως η τάση για υψηλότερες πιέσεις στον Ατλανικό επιμένει καθώς και η τάση για χαμηλότερες πιέσεις εντός της Ευρώπης. Η καμπύλωση των ισουψών (γεωδυναμικών) στην περιοχή της Ιταλίας, καθώς και μια περιοχή αρκετά μεγάλης ασάφειας που καλύπτει όλη την περιοχή της κεντροδυτικής Μεσογείου και της Γαλλίας, μας κάνει να υποψιαζόμαστε πως είναι σχετικά πιθανό να εμφανιστεί και νέα διαταραχή στην περιοχή εκείνη, η οποία θα πρόκειται στην ουσία για ψυχρές θαλάσσιες και ασταθείς αέριες μάζες (Ατλαντικές), που θα έχουν εγκλωβιστεί εκεί, λόγω της δραστηριότητας του Αζορικού.
Από την ημέρα αυτή (Σάββατο 11/3) και μετά, μπαίνουμε προγνωστικά στη "ζώνη του λυκόφωτος" και εδώ θα επιχειρήσουμε να ξεμπλέξουμε λίγο το κουβάρι, ώστε στο τέλος να διατυπωθούν και κάποια σενάρια. Το μόνο που μπορούμε να παρατηρήσουμε είναι πως μάλλον, μετά από μια σύντομη βελτίωση του καιρού εκεινη την ημέρα, περνάμε σε ένα νέο γύρο κακοκαιριών, άγνωστης όμως έντασης, διάρκειας και χαρακτηριστικών. Μπαίνουμε προγνωστικά στη "ζώνη του λυκόφωτος" και θα επιχειρήσουμε να ξεμπλέξουμε το κουβάρι, ώστε στο τέλος να μπορέσουν να διατυπωθούν κάποια σενάρια. Παραθέτω και τις εικόνες 3,4 που πρόκειται για την Κυριακή 12/3 και τη Δευτέρα 13/3.
Εικόνα 3: Μέσος όρος των ensembles και τυπική απόκλιση από αυτόν, για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για την Κυριακή 12/3/17 - 06UTC, σύμφωνα με το τρέξιμο του GFS στις 3/3/17 - 06UTC.
Εικόνα 4: Μέσος όρος των ensembles και τυπική απόκλιση από αυτόν, για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τη Δευτέρα 13/3/17 - 06UTC, σύμφωνα με το τρέξιμο του GFS στις 3/3/17 - 06UTC.
Προκειμένου να μπορέσουμε να βάλουμε μια μικρή τάξη στο προγνωστικό χάος των εικόνων 3,4, αρχικά, θα κρατήσουμε κάποια σίγουρα στοιχεία που προκύπτουν από αυτές:
1. (Το αναφέραμε ήδη). Υπάρχει μια έντονη τάση για υψηλότερες πιέσεις στον Ατλαντικό και χαμηλότερες εντός της Ευρώπης.
2. Υπάρχει συμφωνία Ευρωπαϊκού και GFS όσον αφορά αυτή τη διάταξη. Παραθέτω 2 εικόνες (5,6), που πρόκειται για την ίδια ημέρα (Δευτέρα 13/3), από τον ίδιο προγνωστικό κύκλο (δείτε παρακάτω).
Εικόνα 5: Μέσος ορος των ensembles και τυπική απόκλιση από αυτόν, για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τη Δευτέρα 13/3/17 - 00UTC, σύμφωνα με το τρέξιμο του GFS στις 3/3/17 - 00UTC.
Εικόνα 6: Μέσος όρος των ensembles και τυπική απόκλιση από αυτόν, για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τη Δευτέρα 13/3/17 - 00UTC, σύμφωνα με το τρέξιμο του ECMWF στις 3/3/17 - 00UTC.
Για να ξετυλίξουμε το κουβάρι, θα πρέπει από κάπου να ξεκινήσουμε:
Αν υποθέσουμε οτι έχουμε το σενάριο της ψυχρής εισβολής στην περιοχή μας και γενικότερα στη Βαλκανική, το ιδανικό για να συμβεί κάτι τέτοιο θα ήταν να έχουμε αυτή τη διάταξη των συστημάτων στο χάρτη, όπως δίνεται στις παραπάνω εικόνες, έχοντας απλώς μεγαλύτερη καμπύλωση (μεσημβρινότητα). Δεδομένων των θερμοκρασιών που υπάρχουν ακόμη σε βορειότερα γεωγραφικά πλάτη και της συνακόλουθης ισχύος των αυλώνων, αυτό θα ήταν σε θέση να δώσει, μια καθαρά χειμερινή ψυχρή εισβολή στην περιοχή μας, ικανή για χιόνια μέχρι και τα πεδινά. Αυτό όμως που μας κάνει πολύ επιφυλακτικούς σχετικά με την επαλήθευση ενός τέτοιου σεναρίου είναι το γεγονός οτι και στα δύο μοντέλα, η περιοχή μεγαλύτερης απόκλισης από τον προγνωστικό μέσο όρο (η μεγαλύτερη απόκλιση των μελών των ensembles), εντοπίζεται στα δυτικότερα του αυλώνα (στο GFS μάλιστα προσδιορίζεται με μεγαλύτερη σαφήνεια). Αυτό απλούστατα σημαίνει οτι, τις προσεχείς ημέρες, όπου θα δούμε τους αντίστοιχους χάρτες να 'σχεδιάζονται' με περισσότερη λεπτομέρεια από τα μοντέλα, ο άξονας του αυλώνα θα είναι μάλλον μετατοπισμένο ελαφρώς προς τα δυτικότερα (εάν αυτός εμφανιστεί ως ενιαία δομή βορρά-νότου), διαφορετικά θα υπάρξει αποκοπή χαμηλών πιέσεων στην ευρύτερη περιοχή της κεντροδυτικής Μεσογείου ή της κεντροδυτικής Ευρώπης, όπως κάποια τρεξίματα έχουν δώσει. Δεν φαίνεται να είναι όσο ανατολικά χρειάζεται.
Έτσι λοιπόν το συμπέρασμα που προκύπτει είναι οτι:
άν υπάρξει κάποια ψυχρή εισβολή από τις 12/3 και μετά, το πιό πιθανό είναι να έχει ως στόχο περιοχές δυτικότερα από εμάς, αλλά αρχικά θα φέρει όμως ένα νέο κύμα βροχών (ως είθισται).
Αυτό, σαν πρώτο γενικό συμπέρασμα.
Ήρθε η ώρα τώρα να δούμε την εικόνα στην στρατόσφαιρα, ώστε να μπορέσουμε να σκιαγραφήσουμε το κυκλοφοριακό μοτίβο στη συνέχεια.
Εικόνα 7: Πεδίο ανάλυσης για τη θερμοκρασία και το γεωδυναμικό ύψος στο ισοβαρικό επίπεδο των 30mb για τις 3/3/17 - 12UTC.
Εικόνα 8: Όπως και στην εικόνα 11, πρόγνωση για τις 8/3/17.
Εικόνα 9: Όπως και στην εικόνα 11, πρόγνωση για τις 11/3/17.
Εικόνα 10: Όπως και στην εικόνα 11, πρόγνωση για τις 16/3/17.
Εικόνα 11: Όπως και στην εικόνα 11, πρόγνωση για τις 19/3/17.
Αυτό που αξίζει να παρατηρήσουμε σαν γενικό συμπέρασμα για τις εικόνες 7-11, είναι πως το μοτίβο στην στρατόσφαιρα είναι αρκετά ευμετάβλητο, ιδιαίτερα όσον αφορά το διάστημα 11/3 και μετά. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με ο,τι συνέβη για το διάστημα από τα μέσα Φεβρουαρίου έως και χοντρικά τις 8/3, όπου παρατηρήσαμε και στις προηγούμενες αναλύσεις πως, το πεδίο των γεωδυναμικών και των θερμοκρασιών παρέμενε αρκετά σταθερό σαν εικόνα μοιάζοντας πολύ με την εικόνα 11.
Τί παίρνουμε σαν πληροφορία λοιπόν; Το μοτίβο που κυριάρχησε θα τελειώσει στις 8/3, οπότε ξεκινάει ένα νέο ατμοσφαιρικό μοτίβο, το οποιο όμως δεν θα είναι σταθερό, αλλά διαρκώς μεταβαλλόμενο. Οι εικόνες 7-11 είναι απλώς σημαντικά στιγμιότυπα μιας ολοκληρωμένης κίνησης η οποία έχει περίπου ως εξής: Η ψυχρή μάζα αποσύρεται και "συμπιέζεται" αρχικά προς τη Σιβηρία (8/3 και μετά), για να σπρωχτεί και πάλι στη συνέχεια προς τη Σκανδιναβία κινούμενη ταχύτατα νότια με ταυτόχρονο "άπλωμά" της (μετά τις 15/3 χοντρικά).
Ταυτόχρονα όμως βλέπουμε οτι οι θερμότερες αέριες μάζες παραμένουν στην περιοχή του Καναδά, κατά συνέπεια και η "δραστηριότητα" του πολικού στροβίλου και των αρκτικών αέριων μαζών, θα περιορίζεται σε αυτήν την περιοχή. Αυτό, είναι αρκετά άσχημα νέα για όποιον ελπίζει σε κάποια φωτοβολίδα χιονιού μέσα στον Μάρτιο.
Μεταξύ "συμπίεσης" και "απλώματος" που περιέγραψα παραπάνω, θα παρατηρήσουμε πιθανότατα και έντονη μεσημβρινή ροή εντός της Ευρώπης με ροή βορρά->νότου των αερίων μαζών, εμποδιστικές τάσεις στον και ταυτόχρονη κίνησή όλης της ροής ανατολικότερα.
Από τις 15-16/3, επιστρέφει και πάλι η ψυχρή μάζα στα 30mb, αλλά με διαφορετικό σχήμα που με προιδεάζει για ζωνική ροή εντός του Ατλαντικού. Αυτό σημαίνει οτι πάμε για πιθανό εγκλωβισμό των (όποιων) ψυχρότερων αερίων μαζών στην ανατολική Ευρώπη, διαμορφώνοντας μια κατάσταση "αργού θανάτου" αυτού του μοτίβου.
Ενδιαφέρον έχει σε αυτό το σημείο να παραθέσουμε τους δείκτες ΝΑΟ και ΑΟ, ώστε να κάνουμε μια εκτίμηση των εμποδιστικών κύκλων του πολύ δραστήριου αζορικού, εφαρμόζοντας και τον κανόνα των 7 ημερών.
Εικόνα 12: Ensemble πρόγνωση του δείκτη ΑΟ.
Εικόνα 13: Ensemble πρόγνωση του δείκτη ΝΑΟ.
Βλέπουμε οτι ο δείκτης ΑΟ παρουσιάζει πολύ έντονη ταλάντωση εμφανίζοντας κάπου στις 8/3, μια πρόσκαιρη οργάνωση του πολικού στροβίλου, για να εμφανιστεί έντονα η τάση για χαλάρωσή του στη συνέχεια. Είναι το διάστημα κατά το οποίο παρατηρήσαμε την κίνηση των ψυχρών στρατοσφαιρικών αερίων μαζων προς τη Σιβηρία με ταυτόχρονα τάση για θέρμανση πάνω από τον Καναδά. Προφανώς λοιπόν, ο συγκεκριμένος δείκτης δεν αφορά άμεσα εμάς αλλά συσχετίζεται έμμεσα.
Από την άλλη πλευρά καθώς μιλάμε για την δραστηριότητα του Αζορικού, ο δείκτης ΝΑΟ παρουσιάζει περισσότερο ενδιαφέρον, αλλά δυστυχώς είναι πρακτικά μή προβλεψιμος για μετά τις 8/3. Το μόνο που παίρνουμε σαν πληροφορία είναι μια τάση για ταλάντωσή του, το γεγονός οτι σε γενικές γραμμές θα κινείται σε θετικές τιμές αλλά και το αξιοσημείωτο οτι, η ταλάντωσή του θα συμπέσει με την ταλάντωση του ΑΟ.
Τα συμπεράσματα που βγαίνουν από εδώ είναι οτι: Καθώς το χαμηλό του βορείου Ατλαντικού θα εξασθενεί (μείωση των τιμών του ΝΑΟ), θα έχουμε ταυτόχρονα και χαλάρωση του πολικού στροβίλου, ο οποίος όπως είδαμε θα επεκτείνεται κατά κύριο λόγο στη βόρεια Αμερική. Αυτό είναι κάτι που ενισχύει το συμπέρασμα οτι δεν δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μετακίνηση αερίων μαζών προς την Ευρώπη, ικανών να δώσουν χιονοπτώσεις, ακόμη κι αν εμφανιστεί κάποια ευνοϊκή διάταξη στους χάρτες και προκύψει κάποια ψυχρή εισβολή σε εμάς.
Αν δούμε και τις ταλαντώσεις του ΝΑΟ, βλέπουμε οτι οι "κοιλίες" έχουν απόσταση περίπου 7 ημερών μεταξύ τους.
Αξίζει να παρατηρήσουμε στους χάρτες οτι η πρώτη απόπειρα θερμής εισβολής και εμποδισμού από τον Ατλαντικό προς τη βορειοδυτική Ευρώπη, λαμβάνει χώρα μεταξύ 6-7 Μαρτίου. Η εμφάνιση εμποδισμού στους χάρτες, θα τελειώσει είτε στις 13-14/3, είτε στις 20-21/3, είτε στις 27-28/3.
Η 13-14/3 απορρίπτεται καθώς όλα δείχνουν οτι το μοτίβο θα συνεχιστεί και απομένουν οι ημερομηνίες 20-21/3 και 27-28/3...Αυτό είναι αρκετά δύσκολο να απαντηθεί τώρα...
---
Με βάση όλα τα παραπάνω συμπεράσματα, αυτό που προκύπτει είναι:
1. Οι κακοκαιρίες θα συνεχιστούν στην περιοχή μας τουλάχιστον έως και τις 20-21/3, με πιθανότητα να συνεχιστούν ακόμη και έως το τέλος του μήνα.
2. Το κύριο χαρακτηριστικό τους θα είναι οι βροχοπτώσεις για τις πεδινές περιοχές.
3. Φαίνεται πως μετά τις 15/3 έχουμε αρκετές πιθανότητες, οι κακοκαιρίες να συνδυαστούν με καιρό βορείου ρεύματος, παροδικά ή με διάρκεια, ή να προκύψει κάποια ψυχρή μεταφορά/εισβολή στην περιοχή μας, αλλά με ελάχιστες πιθανότητες (προς το παρόν), να εμφανιστούν χιονοπτώσεις έως και χαμηλά υψόμετρα, παρά μόνο έως και τα ημιορεινά.
ΥΓ. Στο υστερόγραφο αυτής της ανάλυσης, θέλω να επισημάνω τις αρκετές ομοιότητες που υπάρχουν με το ξεκίνημα του κύκλου κακοκαιριών μέσα στον Φεβρουάριο και συγκεκριμένα από τις 5-6/2 και μετά. Μπορείτε να ανατρέξετε στη σχετική ανάλυση (είναι μερικά μηνύματα παραπάνω), όπου θα διαπιστώσετε από τους χάρτες, του λόγου το αληθές. Η διαφορά με τότε είναι το γεγονός οτι τότε, υπήρχε η αρκτική αέρια μάζα (κομμάτι του πολικού στροβίλου) πάνω από τη Ρωσία, η οποία τελικά σε συνδυασμό με μια έντονη έξαρση του Αζορικού, άλλαξε τη ροή της ιστορίας στην περιοχή μας και έδωσε την ψυχρή μεταφορά σε εμάς....ασχέτως εάν δεν κατάφερε οργανωμένες χιονοπτώσεις. Αυτή τη φορά όπως γίνεται φανερό από την παραπάνω ανάλυση, η πύλη του χιονιού και των αρκτικών αερίων μαζών έκλεισε και λόγω του προχωρημένου της εποχής, μάλλον έκλεισε οριστικά, εάν δεν συμβεί κάτι τελείως απρόοπτο στο τελευταίο δεκαήμερο του Μαρτίου, ή στο πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου...
Αυτά ήταν τα συμπεράσματα της τελευταίας ανάλυσης...
Φτάνοντας στο τελικό συμπέρασμα αυτού του τμήματος της ανάλυσης μπορούμε να πούμε ότι:
-> Από τις 26-28/2 θα παρατηρήσουμε μια αλλαγή προς το μεσημβρινότερο της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας στο βόρειο ημισφαίριο.
-> Η αλλαγή αυτή θα έχει σαν αποτέλεσμα την πιθανή επανεμφάνιση του αντικυκλώνα των Αζορών, σε ρόλο εμποδιστή στους χάρτες της Ευρώπης αρχικά μέσα στον Ατλαντικό.
-> Μέχρι και τις 6/3, είναι πιθανό να παρατηρήσουμε τη σταδιακή μετατόπισή του ανατολικότερα.
Αυτό, για τον καιρό της περιοχής μας σημαίνει οτι:
-> Έως και το τέλος του Φεβρουαρίου, θα έχουμε υψηλότερες του κανονικού θερμοκρασίες. Το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας, θα υπάρξει κακοκαιρία, Ατλαντικής προέλευσης για την οποία όμως θα μιλήσουμε σε επόμενο κείμενο (αύριο). Προς το παρόν θ'αναφέρω οτι δεν φαίνεται να δίνει πολύ έντονα φαινόμενα.
-> Πιθανότατα και κατά το πρώτο πενθήμερο του Μαρτίου, οι υψηλές θερμοκρασίες να συνεχιστούν αλλά από τις 3/3 και μετά αυξάνονται οι πιθανότητες για κακοκαιρία προερχόμενη από τα δυτικά με κύριο χαρακτηριστικό τις βροχές, με επιστροφή όμως και των θερμοκρασιών σε κανονικές τιμές.
-> Από τις 6/3 και μετά, υπάρχουν αρκετές ενδείξεις για έναρξη ενός ψυχρού διαστήματος. Σε αυτό το διάστημα, υπάρχουν οι προϋποθέσεις για επανεμφάνιση χιονοπτώσεων στη χώρα μας, τουλάχιστον σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές στα κεντρικά και βόρεια ενώ όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά για φαινόμενα και χαμηλότερα καθώς οι εμποδιστικές τάσεις είναι δυνατόν να έχουν αρκετά ευνοική θέση για εμάς.
Φαίνεται πως τα συμπεράσματα της προηγούμενης ανάλυσης, έχουν ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό επιτυχίας.
(Ας μου επιτραπεί να τα χαρακτηρίσω μόνος μου, αφενός γιατί στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε τόσο στην hellasweather όσο και γενικότερα, όσοι επιχειρούν αναλύσεις συνήθως μιλάνε μόνοι τους, αφετέρου γιατί η αυτοκριτική μου είναι πάντα αρκετά αυστηρή και δημόσια στις αποτυχίες, συνεπώς δικαιούμαι να χαρώ και πάλι δημόσια για μια επιτυχημένη εκτίμηση).
Το χρήσιμο στοιχείο σε μια επιτυχημένη εκτίμηση είναι το γεγονός οτι η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε προκειμένου να οδηγηθεί κανείς σε αυτή, είναι μάλλον σωστή, ώς ένα βαθμό, ή στο σύνολό της. Θα ακολουθήσω περίπου την ίδια μεθοδολογία και σε αυτήν την ανάλυση.
Σε όλες τις προηγούμενες αναλύσεις, έχουν γραφτεί κάποια πράγματα σχετικά με την συσχέτιση της κατανομής των ψυχρών/θερμών περιοχών στο επίπεδο της στρατόσφαιρας (30mb), με το τί συμβαίνει μέσα στην τροπόσφαιρα και ειδικότερα στο επίπεδο των 500mb. Οι συσχετίσεις δεν είναι απόλυτες και η γνώση μου για την αλληλεπίδραση αυτού του ατμοσφαιρικού επιπέδου με την τροπόσφαιρα (όπου δημιουργείται το 99% των καιρικών φαινομένων), δεν είναι μεγάλη. Το μόνο που μπορώ να παρατηρήσω (και έχω παραθέσει στοιχεία γι αυτό) είναι το γεγονός οτι η στρατόσφαιρα είναι αρκετά πιο προβλέψιμη καθώς όσες αλλαγές συντελούνται εκεί, έχουν μια πολύ πιο αργή εξέλιξη. Επιπλέον, κάθε στρατοσφαιρικό μοτίβο (κατανομής θερμών / ψυχρών μαζών), τείνει να συνδυάζεται και με κάποιο μοτίβο κίνησης συστημάτων στην τροπόσφαιρα. Με άλλα λόγια, όσο βλέπουμε μια σταθερή εικόνα στην στρατόσφαιρα, περιμένουμε να διατηρηθεί το επιφανειακό μοτίβο. Αλλά και το αντίθετο Αυτό το συμπέρασμα θα μας φανεί χρήσιμο στη συνέχεια.
Σε αντίθεση με τις άλλες αναλύσεις, αυτή τη φορά δεν θα ξεκινήσω από τη στρατόσφαιρα. Θα ξεκινήσω από τα 500mb και τον καιρό της ερχόμενης εβδομάδας. Όπως έχω γράψει και στην πρόγνωση, ένας κύκλος κακοκαιριών ξεκινάει από τη Δευτέρα το βράδυ - Τρίτη 6-7/3, οι οποίες θα θυμίζουν περισσότερο...Νοέμβριο, παρά Μάρτιο (αυτή η "ανάποδη"-ετεροχρονισμένη εκδήλωση του καιρού, κοντεύει να γίνει συνήθεια τα τελευταία χρόνια).
Ας ξεκινήσουμε το ταξίδι μας στις ροές του ανέμου, από την πρώτη εικόνα μέχρι και την τελευταία.
Εικόνα 1: Μέσος όρος των ensembles για τα γεωδυναμικά ύψη και τη θερμοκρασία στα 500hpa, για τη Δευτέρα 6/3/17 - 06UTC, σύμφωνα με το τρέξιμο του GFS στις 3/3/17 - 00UTC. Στην εικόνα σχεδιάζονται οι μελλοντικές κινήσεις του αντικυκλώνα των Αζορών (κοκκινο), καθώς και των διαταραχών που θα διαμορφώσουν τον καιρό της περιοχής μας τις επόμενες ημέρες (μπλε), ενώ τονίζεται και η θέση ενός ακόμη αντικυκλώνα τύπου "ring of fire", στα βόρεια της Σκανδιναβίας.
Στην εικόνα βλέπουμε μια κάπως "ασυνήθιστη" ατμοσφαιρική διάταξη. Κατ'αρχήν στη βορειοδυτική γωνία του χάρτη, υπάρχει μεν το ημιμονιμο Ισλανδικό χαμηλό, εξασθενημένο όμως και μετατοπισμένο προς τον ανατολικό Καναδά ενώ βορειοανατολικά του, παρατηρούμε ένα πεδίο υψηλών πιέσεων, το οποίο σημειώνεται με "Η", ουσιαστικά πρόκειται για εμποδισμό τύπου "ring of fire" - σε αυτόν, θα αναφερθούμε παρακάτω. Στην πραγματικότητα, το Ισλανδικό χαμηλό έχει απλώς συνενωθεί με το ανατολικό κομμάτι του καναδικού λοβού του πολικού στροβίλου.
Σε αυτό το σημείο, για την ιστορία, αξίζει ν'αναφέρουμε πως, η αρχή αυτής της διάταξης έγινε στις 26-27/2, όταν υπήρξε μια έντονη ξαφνική έξαρση του αντικυκλώνα των Αζορών στην περιοχή του βορειοδυτικού Ατλαντικού. Είναι αρκετά εντυπωσιακό να σημειώσουμε το οτι, η έξαρση αυτή μοιάζει πάρα πολύ με αυτήν που συνέβη μεταξύ 10-17 Φεβρουαρίου, αλλά ανατολικότερα, που σε συνδυασμό με το εναπομείναν κομμάτι του πολικού στροβίλου στη Ρωσία, έφερε την τελευταία απόπειρα χιονοπτώσεων στην περιοχή μας! Παρατηρήσαμε μια πολύ γρήγορη κίνηση της θερμής και υγρής αέριας μάζας, η οποία αφού ακολούθησε καμπύλη τροχιά, κατέρρευσε προς την ανατολική Ευρώπη, μετακινώντας και "σπάζοντας" τον πολικό στρόβιλο που υπήρχε στη Ρωσία, φέρνοντας κατ'αυτόν τον τρόπο την ψυχρή εισβολή και στην περιοχή μας . (Αυτό το γεγονός σχολιάστηκε σε προγενέστερη ανάλυση - link). Στην περίπτωσή μας τώρα, η θερμή εισβολή στην περιοχή εκείνη και η αρχή του εκτοπισμού του Ισλανδικού χαμηλού, έφερε ένα εκτεταμένο θερμό μέτωπο, που προκάλεσε τις πολύ ισχυρές χιονοπτώσεις στο Ρέυκιαβικ. Εν συνεχεία, η θερμή και υγρή αέρια μάζα της εισβολής, εγκλωβίστηκε σε αρκτικές περιοχές και εμφανίζεται στους χάρτες, στο σημείο όπου σημειώνεται το γράμμα "Η". Φυσικά, λόγω της παραμονής της πάνω από την πολική περιοχή, έχουν αρχίσει να τροποποιούνται και τα θερμοδυναμικά χαρακτηριστικά της.
Μία νέα θερμή επίθεση του Αζορικού, ετοιμάζεται να πραγματοποιηθεί πλέον από τη Δευτέρα 6/3 και θα γίνει αντιληπτή την Τρίτη 7/3. Σημειώνεται στην εικόνα με κόκκινο βέλος. Σε συνδυασμό με τον ευσταθή αέρια μάζα που υπάρχει στην Σκανδιναβία (Η), η οποία είναι αρκετά δυσκίνητη και δεν έχει κανένα αίτιο να κινηθεί ανατολικότερα, εξαναγκάζει τις σχετικά ψυχρότερες αλλά και πιο ασταθείς ωεκάνιες αέριες μάζες (mP) να κινηθούν νοτιοανατολικά προς την κεντρική Μεσόγειο. Οι δύο αντικυκλώνες συνδυαστικά, όπως θα δούμε στους επόμενους χάρτες, θα την αναγκάσουν σε εγκλωβισμό, δίνοντας έτσι μια παρατεταμένη κακοκαιρία στη χώρα μας. Τόσο η προέλευση των αερίων μαζών, οσο και η ίδια η παρουσία της Μεσογείου, θα δώσουν έντονο χαρακτήρα στα φαινόμενα, ακόμη κι αν θεωρήσουμε πως τα νερά της Μεσογείου βρίσκονται σχεδόν στο ναδίρ της ετήσιας θερμοκρασιακής τους διακύμανσης. Η θερμοκρασία τους είναι και πάλι ικανή, ώστε η εξάτμιση τους να ενισχύσει περεταίρω το σύστημα. Φυσικά, εάν ήταν Φθινόπωρο με τις θάλασσες 10 βαθμούς θερμότερες σε σχέση με τώρα, με μια τέτοια κίνηση χαμηλού, πιθανώς να μιλούσαμε όχι απλώς για έντονα φαινόμενα, αλλά για ακραία. Στην εικόνα 1, είναι σημειωμένοι δύο αριθμοί (1, 2). Το 1, πρόκειται για την πρώτη μικροδιαταραχή - προπομπό της μεγάλης κακοκαιρίας, που θα κινηθεί τη Δευτέρα, δίνοντας βροχές και καταιγίδες κυρίως στα δυτικά προσήνεμα. Το 2, πρόκειται για τη μικροδιαταραχή που θα μεταμορφωθεί σε αυλώνα και αποκομμένο χαμηλό στη συνέχεια, τις προσεχείς ημέρες. Με μπλε βέλος, σημειώνεται η κίνησή τους.
Στην επόμενη εικόνα(2), βλέπουμε την εξέλιξη του αυλώνα πάνω απο την περιοχή μας. Είναι ένα gif animation με εικόνα ανά 24 ώρες. Από την Τετάρτη 8/3 και μετά, η εικόνα αλλάζει και αντί για τα γεωδυναμικά με τις θερμοκρασίες, βάζω τα γεωδυναμικά ύψη και την τυπική απόκλιση (σ) από τον μέσο όρο των ensembles, ώστε να δοθεί έμφαση στην προγνωσιμότητα.
Θα παρατηρήσουμε οτι για την Τετάρτη 8 πρωινή γύρω από το αποκομμένο χαμηλό, και ιδίως στην δυτική του πλευρά (δηλαδή βόρεια Αφρική), υπάρχει έντονη ασάφεια (υψηλή τυπική απόκλιση) για το σχήμα του αυλώνα, παρ'όλα αυτά το κέντρο του, είναι σαφώς προσδιορισμένο. Αυτές οι διαφοροποιήσεις, ευθύνονται για το γεγονός οτι ακόμη δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστούν επακριβώς οι περιοχές εμφάνισης των βροχοπτώσεων αλλά και η έντασή τους στη χώρα μας, από την Τετάρτη 8/3 και μετά. Το μόνο που αξίζει να επισημάνουμε είναι οτι σε γενικές γραμμές λόγω της θέσης του συστήματος (στα νοτιοδυτικά της χώρας), τα φαινόμενα -ως ειθισται- θα εστιαστούν πλέον στην ανατολική ηπειρωτική χώρα. Η αργή κίνηση του συστήματος, θα δώσει εμμονή στα φαινόμενα σε κάποιες περιοχές των ανατολικών προσήνεμων τμημάτων.
Εν συνεχεία, μέχρι και το Σάββατο από το animation παρατηρούμε οτι, η προγνωσιμότητα είναι σχετικά καλή στην περιοχή μας αλλά, μειώνεται δραματικά λίγο δυτικότερα στην Ιταλία. Παρατηρούμε πως η τάση για υψηλότερες πιέσεις στον Ατλανικό επιμένει καθώς και η τάση για χαμηλότερες πιέσεις εντός της Ευρώπης. Η καμπύλωση των ισουψών (γεωδυναμικών) στην περιοχή της Ιταλίας, καθώς και μια περιοχή αρκετά μεγάλης ασάφειας που καλύπτει όλη την περιοχή της κεντροδυτικής Μεσογείου και της Γαλλίας, μας κάνει να υποψιαζόμαστε πως είναι σχετικά πιθανό να εμφανιστεί και νέα διαταραχή στην περιοχή εκείνη, η οποία θα πρόκειται στην ουσία για ψυχρές θαλάσσιες και ασταθείς αέριες μάζες (Ατλαντικές), που θα έχουν εγκλωβιστεί εκεί, λόγω της δραστηριότητας του Αζορικού.
Από την ημέρα αυτή (Σάββατο 11/3) και μετά, μπαίνουμε προγνωστικά στη "ζώνη του λυκόφωτος" και εδώ θα επιχειρήσουμε να ξεμπλέξουμε λίγο το κουβάρι, ώστε στο τέλος να διατυπωθούν και κάποια σενάρια. Το μόνο που μπορούμε να παρατηρήσουμε είναι πως μάλλον, μετά από μια σύντομη βελτίωση του καιρού εκεινη την ημέρα, περνάμε σε ένα νέο γύρο κακοκαιριών, άγνωστης όμως έντασης, διάρκειας και χαρακτηριστικών. Μπαίνουμε προγνωστικά στη "ζώνη του λυκόφωτος" και θα επιχειρήσουμε να ξεμπλέξουμε το κουβάρι, ώστε στο τέλος να μπορέσουν να διατυπωθούν κάποια σενάρια. Παραθέτω και τις εικόνες 3,4 που πρόκειται για την Κυριακή 12/3 και τη Δευτέρα 13/3.
Εικόνα 3: Μέσος όρος των ensembles και τυπική απόκλιση από αυτόν, για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για την Κυριακή 12/3/17 - 06UTC, σύμφωνα με το τρέξιμο του GFS στις 3/3/17 - 06UTC.
Εικόνα 4: Μέσος όρος των ensembles και τυπική απόκλιση από αυτόν, για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τη Δευτέρα 13/3/17 - 06UTC, σύμφωνα με το τρέξιμο του GFS στις 3/3/17 - 06UTC.
Προκειμένου να μπορέσουμε να βάλουμε μια μικρή τάξη στο προγνωστικό χάος των εικόνων 3,4, αρχικά, θα κρατήσουμε κάποια σίγουρα στοιχεία που προκύπτουν από αυτές:
1. (Το αναφέραμε ήδη). Υπάρχει μια έντονη τάση για υψηλότερες πιέσεις στον Ατλαντικό και χαμηλότερες εντός της Ευρώπης.
2. Υπάρχει συμφωνία Ευρωπαϊκού και GFS όσον αφορά αυτή τη διάταξη. Παραθέτω 2 εικόνες (5,6), που πρόκειται για την ίδια ημέρα (Δευτέρα 13/3), από τον ίδιο προγνωστικό κύκλο (δείτε παρακάτω).
Εικόνα 5: Μέσος ορος των ensembles και τυπική απόκλιση από αυτόν, για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τη Δευτέρα 13/3/17 - 00UTC, σύμφωνα με το τρέξιμο του GFS στις 3/3/17 - 00UTC.
Εικόνα 6: Μέσος όρος των ensembles και τυπική απόκλιση από αυτόν, για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa, για τη Δευτέρα 13/3/17 - 00UTC, σύμφωνα με το τρέξιμο του ECMWF στις 3/3/17 - 00UTC.
Για να ξετυλίξουμε το κουβάρι, θα πρέπει από κάπου να ξεκινήσουμε:
Αν υποθέσουμε οτι έχουμε το σενάριο της ψυχρής εισβολής στην περιοχή μας και γενικότερα στη Βαλκανική, το ιδανικό για να συμβεί κάτι τέτοιο θα ήταν να έχουμε αυτή τη διάταξη των συστημάτων στο χάρτη, όπως δίνεται στις παραπάνω εικόνες, έχοντας απλώς μεγαλύτερη καμπύλωση (μεσημβρινότητα). Δεδομένων των θερμοκρασιών που υπάρχουν ακόμη σε βορειότερα γεωγραφικά πλάτη και της συνακόλουθης ισχύος των αυλώνων, αυτό θα ήταν σε θέση να δώσει, μια καθαρά χειμερινή ψυχρή εισβολή στην περιοχή μας, ικανή για χιόνια μέχρι και τα πεδινά. Αυτό όμως που μας κάνει πολύ επιφυλακτικούς σχετικά με την επαλήθευση ενός τέτοιου σεναρίου είναι το γεγονός οτι και στα δύο μοντέλα, η περιοχή μεγαλύτερης απόκλισης από τον προγνωστικό μέσο όρο (η μεγαλύτερη απόκλιση των μελών των ensembles), εντοπίζεται στα δυτικότερα του αυλώνα (στο GFS μάλιστα προσδιορίζεται με μεγαλύτερη σαφήνεια). Αυτό απλούστατα σημαίνει οτι, τις προσεχείς ημέρες, όπου θα δούμε τους αντίστοιχους χάρτες να 'σχεδιάζονται' με περισσότερη λεπτομέρεια από τα μοντέλα, ο άξονας του αυλώνα θα είναι μάλλον μετατοπισμένο ελαφρώς προς τα δυτικότερα (εάν αυτός εμφανιστεί ως ενιαία δομή βορρά-νότου), διαφορετικά θα υπάρξει αποκοπή χαμηλών πιέσεων στην ευρύτερη περιοχή της κεντροδυτικής Μεσογείου ή της κεντροδυτικής Ευρώπης, όπως κάποια τρεξίματα έχουν δώσει. Δεν φαίνεται να είναι όσο ανατολικά χρειάζεται.
Έτσι λοιπόν το συμπέρασμα που προκύπτει είναι οτι:
άν υπάρξει κάποια ψυχρή εισβολή από τις 12/3 και μετά, το πιό πιθανό είναι να έχει ως στόχο περιοχές δυτικότερα από εμάς, αλλά αρχικά θα φέρει όμως ένα νέο κύμα βροχών (ως είθισται).
Αυτό, σαν πρώτο γενικό συμπέρασμα.
Ήρθε η ώρα τώρα να δούμε την εικόνα στην στρατόσφαιρα, ώστε να μπορέσουμε να σκιαγραφήσουμε το κυκλοφοριακό μοτίβο στη συνέχεια.
Εικόνα 7: Πεδίο ανάλυσης για τη θερμοκρασία και το γεωδυναμικό ύψος στο ισοβαρικό επίπεδο των 30mb για τις 3/3/17 - 12UTC.
Εικόνα 8: Όπως και στην εικόνα 11, πρόγνωση για τις 8/3/17.
Εικόνα 9: Όπως και στην εικόνα 11, πρόγνωση για τις 11/3/17.
Εικόνα 10: Όπως και στην εικόνα 11, πρόγνωση για τις 16/3/17.
Εικόνα 11: Όπως και στην εικόνα 11, πρόγνωση για τις 19/3/17.
Αυτό που αξίζει να παρατηρήσουμε σαν γενικό συμπέρασμα για τις εικόνες 7-11, είναι πως το μοτίβο στην στρατόσφαιρα είναι αρκετά ευμετάβλητο, ιδιαίτερα όσον αφορά το διάστημα 11/3 και μετά. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με ο,τι συνέβη για το διάστημα από τα μέσα Φεβρουαρίου έως και χοντρικά τις 8/3, όπου παρατηρήσαμε και στις προηγούμενες αναλύσεις πως, το πεδίο των γεωδυναμικών και των θερμοκρασιών παρέμενε αρκετά σταθερό σαν εικόνα μοιάζοντας πολύ με την εικόνα 11.
Τί παίρνουμε σαν πληροφορία λοιπόν; Το μοτίβο που κυριάρχησε θα τελειώσει στις 8/3, οπότε ξεκινάει ένα νέο ατμοσφαιρικό μοτίβο, το οποιο όμως δεν θα είναι σταθερό, αλλά διαρκώς μεταβαλλόμενο. Οι εικόνες 7-11 είναι απλώς σημαντικά στιγμιότυπα μιας ολοκληρωμένης κίνησης η οποία έχει περίπου ως εξής: Η ψυχρή μάζα αποσύρεται και "συμπιέζεται" αρχικά προς τη Σιβηρία (8/3 και μετά), για να σπρωχτεί και πάλι στη συνέχεια προς τη Σκανδιναβία κινούμενη ταχύτατα νότια με ταυτόχρονο "άπλωμά" της (μετά τις 15/3 χοντρικά).
Ταυτόχρονα όμως βλέπουμε οτι οι θερμότερες αέριες μάζες παραμένουν στην περιοχή του Καναδά, κατά συνέπεια και η "δραστηριότητα" του πολικού στροβίλου και των αρκτικών αέριων μαζών, θα περιορίζεται σε αυτήν την περιοχή. Αυτό, είναι αρκετά άσχημα νέα για όποιον ελπίζει σε κάποια φωτοβολίδα χιονιού μέσα στον Μάρτιο.
Μεταξύ "συμπίεσης" και "απλώματος" που περιέγραψα παραπάνω, θα παρατηρήσουμε πιθανότατα και έντονη μεσημβρινή ροή εντός της Ευρώπης με ροή βορρά->νότου των αερίων μαζών, εμποδιστικές τάσεις στον και ταυτόχρονη κίνησή όλης της ροής ανατολικότερα.
Από τις 15-16/3, επιστρέφει και πάλι η ψυχρή μάζα στα 30mb, αλλά με διαφορετικό σχήμα που με προιδεάζει για ζωνική ροή εντός του Ατλαντικού. Αυτό σημαίνει οτι πάμε για πιθανό εγκλωβισμό των (όποιων) ψυχρότερων αερίων μαζών στην ανατολική Ευρώπη, διαμορφώνοντας μια κατάσταση "αργού θανάτου" αυτού του μοτίβου.
Ενδιαφέρον έχει σε αυτό το σημείο να παραθέσουμε τους δείκτες ΝΑΟ και ΑΟ, ώστε να κάνουμε μια εκτίμηση των εμποδιστικών κύκλων του πολύ δραστήριου αζορικού, εφαρμόζοντας και τον κανόνα των 7 ημερών.
Εικόνα 12: Ensemble πρόγνωση του δείκτη ΑΟ.
Εικόνα 13: Ensemble πρόγνωση του δείκτη ΝΑΟ.
Βλέπουμε οτι ο δείκτης ΑΟ παρουσιάζει πολύ έντονη ταλάντωση εμφανίζοντας κάπου στις 8/3, μια πρόσκαιρη οργάνωση του πολικού στροβίλου, για να εμφανιστεί έντονα η τάση για χαλάρωσή του στη συνέχεια. Είναι το διάστημα κατά το οποίο παρατηρήσαμε την κίνηση των ψυχρών στρατοσφαιρικών αερίων μαζων προς τη Σιβηρία με ταυτόχρονα τάση για θέρμανση πάνω από τον Καναδά. Προφανώς λοιπόν, ο συγκεκριμένος δείκτης δεν αφορά άμεσα εμάς αλλά συσχετίζεται έμμεσα.
Από την άλλη πλευρά καθώς μιλάμε για την δραστηριότητα του Αζορικού, ο δείκτης ΝΑΟ παρουσιάζει περισσότερο ενδιαφέρον, αλλά δυστυχώς είναι πρακτικά μή προβλεψιμος για μετά τις 8/3. Το μόνο που παίρνουμε σαν πληροφορία είναι μια τάση για ταλάντωσή του, το γεγονός οτι σε γενικές γραμμές θα κινείται σε θετικές τιμές αλλά και το αξιοσημείωτο οτι, η ταλάντωσή του θα συμπέσει με την ταλάντωση του ΑΟ.
Τα συμπεράσματα που βγαίνουν από εδώ είναι οτι: Καθώς το χαμηλό του βορείου Ατλαντικού θα εξασθενεί (μείωση των τιμών του ΝΑΟ), θα έχουμε ταυτόχρονα και χαλάρωση του πολικού στροβίλου, ο οποίος όπως είδαμε θα επεκτείνεται κατά κύριο λόγο στη βόρεια Αμερική. Αυτό είναι κάτι που ενισχύει το συμπέρασμα οτι δεν δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μετακίνηση αερίων μαζών προς την Ευρώπη, ικανών να δώσουν χιονοπτώσεις, ακόμη κι αν εμφανιστεί κάποια ευνοϊκή διάταξη στους χάρτες και προκύψει κάποια ψυχρή εισβολή σε εμάς.
Αν δούμε και τις ταλαντώσεις του ΝΑΟ, βλέπουμε οτι οι "κοιλίες" έχουν απόσταση περίπου 7 ημερών μεταξύ τους.
Αξίζει να παρατηρήσουμε στους χάρτες οτι η πρώτη απόπειρα θερμής εισβολής και εμποδισμού από τον Ατλαντικό προς τη βορειοδυτική Ευρώπη, λαμβάνει χώρα μεταξύ 6-7 Μαρτίου. Η εμφάνιση εμποδισμού στους χάρτες, θα τελειώσει είτε στις 13-14/3, είτε στις 20-21/3, είτε στις 27-28/3.
Η 13-14/3 απορρίπτεται καθώς όλα δείχνουν οτι το μοτίβο θα συνεχιστεί και απομένουν οι ημερομηνίες 20-21/3 και 27-28/3...Αυτό είναι αρκετά δύσκολο να απαντηθεί τώρα...
---
Με βάση όλα τα παραπάνω συμπεράσματα, αυτό που προκύπτει είναι:
1. Οι κακοκαιρίες θα συνεχιστούν στην περιοχή μας τουλάχιστον έως και τις 20-21/3, με πιθανότητα να συνεχιστούν ακόμη και έως το τέλος του μήνα.
2. Το κύριο χαρακτηριστικό τους θα είναι οι βροχοπτώσεις για τις πεδινές περιοχές.
3. Φαίνεται πως μετά τις 15/3 έχουμε αρκετές πιθανότητες, οι κακοκαιρίες να συνδυαστούν με καιρό βορείου ρεύματος, παροδικά ή με διάρκεια, ή να προκύψει κάποια ψυχρή μεταφορά/εισβολή στην περιοχή μας, αλλά με ελάχιστες πιθανότητες (προς το παρόν), να εμφανιστούν χιονοπτώσεις έως και χαμηλά υψόμετρα, παρά μόνο έως και τα ημιορεινά.
ΥΓ. Στο υστερόγραφο αυτής της ανάλυσης, θέλω να επισημάνω τις αρκετές ομοιότητες που υπάρχουν με το ξεκίνημα του κύκλου κακοκαιριών μέσα στον Φεβρουάριο και συγκεκριμένα από τις 5-6/2 και μετά. Μπορείτε να ανατρέξετε στη σχετική ανάλυση (είναι μερικά μηνύματα παραπάνω), όπου θα διαπιστώσετε από τους χάρτες, του λόγου το αληθές. Η διαφορά με τότε είναι το γεγονός οτι τότε, υπήρχε η αρκτική αέρια μάζα (κομμάτι του πολικού στροβίλου) πάνω από τη Ρωσία, η οποία τελικά σε συνδυασμό με μια έντονη έξαρση του Αζορικού, άλλαξε τη ροή της ιστορίας στην περιοχή μας και έδωσε την ψυχρή μεταφορά σε εμάς....ασχέτως εάν δεν κατάφερε οργανωμένες χιονοπτώσεις. Αυτή τη φορά όπως γίνεται φανερό από την παραπάνω ανάλυση, η πύλη του χιονιού και των αρκτικών αερίων μαζών έκλεισε και λόγω του προχωρημένου της εποχής, μάλλον έκλεισε οριστικά, εάν δεν συμβεί κάτι τελείως απρόοπτο στο τελευταίο δεκαήμερο του Μαρτίου, ή στο πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου...
Ψάξε μονοπάτι απάτητο, απ τα βλέφαρα διώξε τον ύπνο,
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
-
Nick Gkikas - Site Admin
- Δημοσιεύσεις: 1680
- Εγγραφή: Τρί 22 Μαρ 2011, 1:11
- Τοποθεσία: Ηλιούπολη Αττικής 150μ και Ζάρακες Ευβοίας 160μ
Αρχή Ανοιξης ναι μεν....αλλά....
από Nick Gkikas » Δευτ 20 Μαρ 2017, 19:11
Καλησπέρα φίλοι,
Λόγω φόρτου εργασίας, δεν είχα την ευκαιρία να ανανεώσω εγκαίρως την ανάλυση συστημάτων. Κανονικά, η ανανέωση θέλω να είναι κάθε εβδομάδα ωστόσο, η προηγούμενη ανάλυση γράφτηκε πριν 2+ εβδομάδες με χρονικό ορίζοντα έως και περίπου το διάστημα που διανύουμε τώρα.
1. Προτού σχολιάσω και αξιολογήσω τα όσα γράφτηκαν στην προηγούμενη ανάλυση, θα πρέπει πρώτα απ'ολα να αναφέρω πως από τις 13-14/3 και μετά, μπήκαμε και μετεωρολογικά/κλιματολογικά στην Άνοιξη τουλάχιστον στο γεωγραφικό πλάτος της Αθήνας. Το πότε ακριβώς αλλάζει μια εποχή είναι κάτι το ασαφές και υπάρχουν τουλάχιστον 2 σχολές σκέψης: Α. Ο αστρονομικός προσδιορισμός των εποχών που λαμβάνει υπόψιν τις ισημερίες και τα ηλιοστάσια και Β. ο ημερολογιακός προσδιορισμός που λαμβάνει υπόψιν τον (κάπως αυθαίρετο) ορισμό των μηνών.
Κατ'εμέ είναι και τα δύο αυθαίρετα.
Προσωπικά, επιμένω εδώ και χρόνια έναν τρίτο προσδιορισμό, ο οποίος αν και λίγο περιοριστικός, είναι λιγότερο αυθαίρετος από τους προηγούμενους δύο και είναι καθαρά "μετεωρολογικός" και πιο συγκεκριμένα βασίζεται σε μια παράμετρο της δυναμικής της ατμόσφαιρας, τη θερμοκρασία στα 850hpa: Μετεωρολογικά τουλάχιστον, περνάμε στην Άνοιξη όταν ο μέσος όρος της θερμοκρασίας στα 850hpa, εμφανίζει την πρώτη σημαντική τάση ανόδου, μετά από μια μακρά περίοδο παραμονής σε ελάχιστες τιμές. Αυτή η περίοδος είναι ο Χειμώνας. Ο λόγος που έχω επιλέξει αυτό το κριτήριο είναι διότι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της Άνοιξης είναι οι θερμές εισβολές, οι οποίες φέρνουν ολοένα και υψηλότερες θερμοκρασίες στην περιοχή μας, χωρίς αντιστοίχως να επακολουθεί ανάλογη πτώση της θερμοκρασίας. Αυτές οι εισβολές συνδυάζονται συχνά και με χαμηλά που προέρχονται από τη βόρειο Αφρική. Η αυξανόμενη συχνότητα των θερμών εισβολών, είναι που διαμορφώνει σταδιακά υψηλότερες θερμοκρασίες στο επίπεδο των 850hpa και εν τέλει αποτυπώνεται στον κλιματικό μέσο όρο. Βέβαια οι εποχές δεν προσδιορίζονται μόνο μετεωρολογικά αλλά θεωρώντας τη φύση σαν ένα σύνολο...Τουλάχιστον εδώ όμως, μόνο μετεωρολογικά μπορούμε να μιλήσουμε...
Ακολουθεί το διάγραμμα των προγνώσεων πολλαπλού δείγματος (ensembles) όσον αφορά τη θερμοκρασία στα 850hpa, στην Αθήνα. Πρόκειται για διάγραμμα με βάση το τρέξιμο του GFS στις 16/3/2017 - 12Z. Στο διάγραμμα αυτό, η κόκκινη παχύτερη γραμμή πρόκειται για τον μέσο όρο των τελευταίων 30 ετών. Παρατηρούμε οτι εκκινεί από την τιμή των 3.5 βαθμών περίπου στ'αριστερά για να φτάσει έως και τους 5.5 βαθμούς την πρώτη του Απριλίου. Δυστυχώς, δεν έσωσα κάποια εικόνα προηγούμενων ημερών. Η άνοδος της θερμοκρασίας στην πραγματικότητα ξεκινάει στις 14/3 από την τιμή των 2-2.5 βαθμών περίπου, στην οποία μένει σταθεροποιημένη από τα τέλη του Δεκέμβρη έως και τότε.
Σχήμα 1: Προγνώσεις πολλαπλού δείγματος για τη θερμοκρασία στα 850hpa για την Αθήνα με βάση του 12Ζ τρέξιμο του GFS στις 16/3/2017
Η παραπάνω εικόνα μας είναι χρήσιμη όμως και για την ανάλυση που θ'ακολουθήσει. Προτού όμως σχολιαστεί, είναι χρήσιμο να πάρουμε το νήμα από την αρχή και να δούμε τί γράφτηκε ως γενικά συμπεράσματα στην προηγούμενη ανάλυση, 2 εβδομάδες πριν, δηλαδή στις 4 Μαρτίου:
Βλέπουμε οτι τα παραπάνω επιβεβαιώνονται ως ένα μεγάλο βαθμό. Όσον αφορά το 1, είναι αρκετά γενικά διατυπωμένο αλλά σε καμία περίπτωση δεν αναφερόμουν σε κακοκαιρία τύπου "Γαλάτειας". Ωστόσο, μέχρι και την Πέμπτη 16/3, ο καιρός δεν ήταν καλός, η θερμοκρασία ήταν κάπως χαμηλότερη και οι βροχές καθημερινό φαινόμενο σε πολλές περιοχές. Έκτοτε βέβαια, ο καιρός έφτιαξε αρκετά γρήγορα.
Απ την άλλη πλευρά βέβαια, δεν αναφέρθηκε πουθενά κάποια πιθανότητα για χιονοπτώσεις έως και πεδινές περιοχές, παρά μόνο ο συνδυασμός των συμπερασμάτων 2 & 3:
Καιρός βορείου ρεύματος (τον οποίο είχαμε), συνδυασμένο με βροχές και ενδεχόμενα χιονια μέχρι τα ορεινά ή τα ημιορεινά (πρόσκαιρα), τα οποία επίσης συνέβησαν.
Όσον αφορά όμως και την ίδια τη Γαλάτεια είχε γραφτεί σε άλλο σημείο της ανάλυσης: «Το μόνο που αξίζει να επισημάνουμε είναι οτι σε γενικές γραμμές λόγω της θέσης του συστήματος (στα νοτιοδυτικά της χώρας), τα φαινόμενα -ως ειθισται- θα εστιαστούν πλέον στην ανατολική ηπειρωτική χώρα. Η αργή κίνηση του συστήματος, θα δώσει εμμονή στα φαινόμενα σε κάποιες περιοχές των ανατολικών προσήνεμων τμημάτων.»
Συνεπώς, μπορεί η επαλήθευση να μην είναι πλήρης, αλλά εφ'όσον υπάρχει ποσοστό επιβεβαίωσης των συμπερασμάτων, θα ακολουθηθεί παρόμοιος τρόπος σκέψης και στην τωρινή ανάλυση.
Α. ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΣΑΦΕΙΑ ΕΠΟΜΕΝΩΝ ΗΜΕΡΩΝ, ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΞΕΚΑΘΑΡΙΣΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ GFS.
(Θα πρέπει να τονίσω πως, το άρθρο ξεκίνησε να γράφεται την Πέμπτη 16/3, αλλά καταφέρνω να το ολοκληρώσω σήμερα. Θα κρατήσω όμως ακριβώς ό,τι γράφτηκε (κι ευτυχώς), διότι κάθε τέτοιο άρθρο δεν έχει νόημα να αναλύσει ΚΑΘΕ τρέξιμο ξεχωριστά και να προχωρήσει σε μια απλή ανάγνωση χαρτών. Εξάλλου κάτι τέτοιο δεν θα είχε προγνωστικό νόημα, διότι θα έπρεπε να γράφεται ένα τέτοιο κείμενο κάθε 6 ώρες. Το ζητούμενο είναι να χρησιμοποιηθούν οι χάρτες και τα ensembles ώς εργαλείο ώστε να διατυπωθούν πιο γενικά και σταθερά συμπεράσματα, τα οποία θα ισχύουν ανεξαρτήτως αλλαγών στους προγνωστικούς χάρτες.)
Ας παρατηρήσουμε ξανά την εικόνα 1. Θα δούμε πως από τις 19-20/3 και μετά η προγνωσιμότητα πέφτει απότομα. Αυτό συμβαίνει ταυτόχρονα με την τάση για πτώση της θερμοκρασίας. Στη συνέχεια, επανέρχεται εν μέρει για να μεγαλώσει εκ νέου από τις 23/3 και κυρίως μετά τις 25/3, όπου ξεκινούν σενάρια για πολύ ψυχρό καιρό μέχρι σενάρια για πολύ θερμό. Μαθηματικά, όλα είναι πιθανά λοιπόν. Ποιά από αυτά όμως έχουν πραγματικά περισσότερες πιθανότητες επαλήθευσης και ποιά λιγότερες;
Ας ξεκινήσουμε πρώτα από τις 19-20/3:
Αν από την εικόνα 1, αφαιρέσουμε "νοητά" τη λευκή γραμμή, η οποία αποτελεί τον μέσο όρο όλων θα δούμε οτι στην πραγματικότητα υπάρχουν 2 δέσμες σεναρίων. Η πρώτη, η οποία αποτελεί ένα μικρότερο αριθμό, υποστηρίζει μια έντονη πτώση της θερμοκρασίας, ενώ η δεύτερη μια πολύ ασθενέστερη. Έχει μεγάλη σημασία ν'αναφέρω εδώ πως, σε προηγούμενα τρεξίματα η εικόνα ήταν αντίστροφη (περισσότερες δέσμες προς μια εντονότερη πτώση και λιγότερες προς μια μικρότερη). Η εξέλιξη αυτή υποδηλώνει πως κατά πάσα πιθανότητα το βάθος και η έκταση της μικροδιαταραχής (στην οποία οφείλεται η πτώση) είναι μικρότερα. Ήρθε η στιγμή να δούμε και τον χάρτη των 500hpa
Σχήμα 2: Μέσος όρος των ensembles για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa και τυπική απόκλιση για τις 19/3/2017 - 18UTC σύμφωνα με το τρέξιμο της 16/3/2017 - 18Ζ του GFS
Αυτό που βλέπουμε στην εικόνα 2 είναι το γεγονός οτι μια trough εκτείνεται από τα όρια της ανατολικής Ευρώπης με τη Ρωσία προς τη Μαύρη Θάλασσα και η άκρη της αγγίζει την βορειοανατολική χώρα. Το σχήμα της, ακριβώς σε αυτό το σημείο δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί επακριβώς (κίτρινο χρώμα), ωστόσο η τυπική απόκλιση από τον μέσο όρο δεν είναι πολύ μεγάλη.
Οι δύο βασικές πηγές ασάφειας είναι:
Α. Ο χαοτικός παράγοντας στη ροή των ρευστών, ο οποίος είναι ανάλογος της ταχύτητας κίνησής τους και
Β. Η τοπογραφία των Βαλκανίων που δημιουργεί επιπλέον καμπυλώσεις στην ροή του αέρα (το ρευστό μας).
Η πρώτη πηγή ασάφειας, είναι ένας λόγος για τον οποίο κάθε μικροδιαταραχή που υπάρχει γύρω από ένα εκτεταμένο χαμηλό, το οποίο κινείται αρκετά γρήγορα και συνοδεύεται από την ύπαρξη έντονου αεροχειμάρρου είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί ως προς τη θέση και το μέγεθός της λίγα εικοσιτετράωρα μετά! Είναι ο βασικός λόγος που αποτυγχάνουν πολύ συχνά οι προγνώσεις για παράδειγμα, στη Μ. Βρετανία.
Η δεύτερη πηγή ασάφειας είναι ένας απο τους λόγους που πολλές φορές αποτυγχάνουν οι προγνώσεις στην περιοχή μας, ιδιαίτερα όσον αφορά τον ακριβή προσδιορισμό της θέσης συστημάτων που προέρχονται από τα βόρεια αλλά και αυτών που δημιουργούνται στην Ιταλία (λόγω της ύπαρξης των Άλπεων). Επειδή συχνά οι ψυχρές εισβολές στην περιοχή μας συνδυάζονται με την ύπαρξη έντονης ροής του αεροχειμάρρου, τότε έχουμε συνδυαστικά και τις 2 πηγές ασάφειας.
Όσον αφορά την πρώτη πηγή ασάφειας (χαοτική συμπεριφορά της ροής των ρευστών), έχω εμπειρικά παρατηρήσει οτι το GFS, στην παρούσα του έκδοση, έχει την τάση να παρουσιάζει τις διαταραχές εντονότερες σε σχέση με αυτό που τελικά συμβαίνει. Από την άλλη πλευρά, λόγω ανάλυσης δεν μπορεί να διακρίνει εύκολα την επίδραση της ορεογραφίας σε αυτές τις ροές.
"Συμπερασματικά, θα πρέπει να περιμένουμε απλώς μια πολύ πρόσκαιρη επιδείνωση του καιρού στη Θράκη την Κυριακή, με βροχές, μικρή πτώση της θερμοκρασίας και κάποιες χιονοπτώσεις στην Ανατολική Ροδόπη."
Επειδή, όπως είπαμε, η ανάλυση γράφτηκε στις 16/3 και το γεγονός τελικά παρήλθε, έχουμε την ευκαιρία να δούμε κατά πόσον επιβεβαιώθηκε η εκτίμηση: Πράγματι τελικα, η επιδείνωση ήταν πρόσκαιρη με ασθενείς βροχές στα βορειοανατολικά, χωρίς όμως να υπάρξει κάποια πτώση της θερμοκρασίας.
Β. ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΕΣ
Σχήμα 3: Animation του μέσου όρου των ensembles για τα 500hpa καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), με βάση την 12Ζ πρόγνωση του GFS στις 16/3/2017 για το διάστημα από 21/3/17 μέχρι 28/3/17:
Παρατηρήσεις:
1. Αυτό που κυριαρχεί στην κυκλοφορία των συστημάτων είναι η δημιουργία μιας trough στη δυτική Ευρώπη - δυτική Μεσόγειο και η ταυτόχρονη έξαρση του υποτροπικού αντικυκλώνα των Αζορών προς τα βόρεια από τις 21/3 (άυριο) και μετά. Η trough στη συνέχεια, μετατρέπεται σε αποκομμένο χαμηλό (cutoff low).
2. Ο συνδυασμός αυτός, φαίνεται να διατηρείται για περίπου 1 εβδομάδα (τουλάχιστον), δηλαδή έως τις 26-27/3, ακολουθώντας τον συνηθισμένο 7ήμερο κύκλο.
3. Η προγνωστική ασάφεια, αυξάνεται στην περιοχή μας μετά τις 26/3, όχι όμως στον βαθμό που συμβαίνει σε άλλες (κυρίως βορειότερες περιοχές). Η ασάφεια αυτή, προέρχεται κυρίως από το γεγονός οτι δεν είχε ακόμη καθοριστεί το σχήμα της trough και η εξέλιξή της. Αν δει κανείς το animation λίγο γενικά, μοιάζει σαν να διαχέεται η ασάφεια από την περιφέρειά της, προς όλες τις κατευθύνσεις...Τα κύματα "ασάφειας" που φτάνουν έως τη χώρα μας, είναι πιθανές μικροδιαταραχές που θα προέρχονται από το εν λόγω σύστημα.
4. Σε βορειότερες περιοχές, η ασάφεια είναι κατά πολύ μεγαλύτερη. Μετά τις 27-28/3, παρατηρούμε τον διαχωρισμό σε 2 ζώνες. Στην βορειότερη ζώνη, υπάρχουν οι περιοχές αυξημένης τυπικής απόκλισης σε σχέση με τον μέσο όρο των ensembles ενώ στη νοτιότερη είναι μικρότερη.
Από αυτό, εξάγουμε την εξής πληροφορία:
Κατά το διάστημα εκείνο, είναι πολύ πιθανό να έχουμε έντονη κυκλοφορία σε εκείνα τα γεωγραφικά πλάτη με συχνή διέλευση διαταραχών (γι αυτό και η μεγαλύτερη προγνωστική ασάφεια), ενώ, αντιθέτως, από την κεντρική Ευρώπη και νοτιότερα, οι συνθήκες θα είναι πιο σταθερές και ενδεχομένως αντικυκλωνικές, καθώς επίσης και στην περιοχή μας. Πιθανότατα δε, το αποκομμένο σύστημα της Ιβηρικής, να διαλυθεί, ή να μετατραπεί σε shortwave trough, το οποίο θα ενσωματωθεί στην κυκλοφορία των μεγαλύτερων γεωγραφικών πλατών. Δύσκολα όμως, θα καταφέρει να κινηθεί ανατολικότερα, προς την περιοχή μας.
Σχήμα 4: Animation του μέσου όρου των ensembles για τα 500hpa καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), με βάση την 00Ζ πρόγνωση του GFS στις 20/3/2017 για το διάστημα από 28/3/17 μέχρι 4/4/17:
Το παραπάνω σχήμα, προστέθηκε αργότερα (δηλ. σήμερα) στην ανάλυση και γίνεται για δύο λόγους: Εφόσον το κείμενο καθυστέρησε να εκδοθεί, έχουν μεσολαβήσει επιπλέον τρεξίματα, τα οποία μας δίνουν πιο ξεκάθαρη εικόνα για τη συνέχεια και επιπροσθέτως, διότι μας δίνεται η ευκαιρία να συγκρίνουμε την προγνωστική εικόνα στις 28/3, όπως δόθηκε από το 00Ζ τρέξιμο στις 20/3 και την ίδια εικόνα όπως δόθηκε από το 12Ζ τρέξιμο στις 16/3/2017. Δηλαδή, η ίδια ώρα-στόχος από δύο διαφορετικά τρεξίματα. Αυτό θα γίνει στη συνέχεια· για την ώρα μπορούμε να περάσουμε στις παρατηρήσεις:
1. Για όλο τον χρονικό ορίζοντα της εξέλιξης παρατηρούμε διαρκώς σχετικά μεγαλύτερα γεωδυναμικά ύψη (που αντιστοιχούν σε υψηλότερες πιέσεις) στα δυτικότερα της Ευρώπης και χαμηλότερα στ'ανατολικά της. Αυτό μας δείχνει οτι για το διάστημα αυτό, είναι πολύ πιθανή η παρουσία του αντικυκλώνα των Αζορών στον βορειοανατολικό Ατλαντικό / δυτική Ευρώπη, σε ρόλο εμποδιστή, με ταυτόχρονη υπαρξη χαμηλότερων πιέσεων και διαδοχικό πέρασμα υφέσεων στα βόρεια και βορειοανατολικά τμήματα της Ευρώπης, με πιθανότητα να δημιουργηθεί trough στην ανατολική Ευρώπη / με άξονα ακριβώς βορειότερα από την περιοχή μας.
2. Από την αρχή του διαστήματος, υπάρξει μια σταθερή απόκλιση (σ) στις προγνώσεις πολλαπλού δείγματος, η οποία διατηρείται έως και το τέλος της περιόδου. Αντιθέτως όμως, σε βορειότερα γεωγραφικά πλάτη η απόκλιση δείχνει να αυξάνεται, σαν γενική εικόνα τείνοντας να σχηματίσει μια ζώνη. Από αυτό εξάγουμε την πληροφορία οτι σ'εκείνα τα γεωγραφικά πλάτη θα έχουμε εντονότερη κυκλοφορία σε σχέση με νοτιότερα με τις συνθήκες περισσότερο αντικυκλωνικές. Ωστόσο, οι τιμές του (σ) εντός της Μεσογείου, ειδικά για την περιοχή μας είναι από την αρχή του διαστήματος σχετικά αυξημένες, κάτι που μας οδηγεί στο συμπέρασμα οτι δεν αποκλείεται να επηρεαστούμε από μικρής έντασης διαταραχές.
Οι παρατηρήσεις για τα σχήματα 3 & 4, θα χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια, σε σχέση με άλλες επιπλέον πληροφορίες. Για την ώρα όμως αξίζει να συγκρίνουμε την τελευταία εικόνα του animation του σχήματος 3, με την πρώτη εικόνα του animation του σχήματος 4. Πρόκειται για την ιδια ημέρα στόχο, 28/3, δοσμένη από διαφορετικά τρεξίματα: Όπως ήδη αναφέρθηκε, το πρώτο είναι το 12Ζ τρέξιμο στις 16/3/17 και το δεύτερο το 00Ζ τρέξιμο στις 20/3/17.
Σχήμα 5: Μέσος όρος των ensembles για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), με βάση την 12Ζ πρόγνωση του GFS στις 16/3/2017 για τις 28/3/17
Σχήμα 6: Μέσος όρος των ensembles για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), με βάση την 00Ζ πρόγνωση του GFS στις 20/3/2017 για τις 28/3/17.
Συγκρίνοντας τις εικόνες των σχημάτων 5 και 6, αξίζει να παρατηρήσουμε πως μέσα σε τέσσερα 24ωρα, η προγνωστική εικόνα βελτιώθηκε αισθητά παρ'όλο που η ημέρα στόχος είναι ακόμη αρκετά μακριά.
Αυτό που φάνηκε (και εν τέλει έχει περισσότερη σημασία) είναι, η γενική διάταξη των συστημάτων κυρίως ως προς την ύπαρξη αντικυκλώνα (και μάλιστα εμποδισμού), του σχήματός του αλλά και της θέσης του, καθώς και ως προς τις βασικές θέσεις των χαμηλών ανώτερης τροπόσφαιρας. Η θέση των χαμηλών αυτών, μας κάνει να υποθέτουμε οτι πιθανότατα θα πρόκειται για τμήματα του πολικού στροβίλου. Αυτό που δεν μπορεί (τυπικά) να γίνει σαφές είναι, με ποιόν τρόπο θα συνδυαστούν με τον αντικυκλώνα και κυρίως ποιά θα είναι η ένταση και η έκταση των ψυχρών εισβολών που θα προκύψουν τόσο στην ανατολική Ευρώπη (γενικότερα), όσο και στο νοτιότερο άκρο της, δηλαδή στην περιοχή μας (ειδικότερα).
Αυτό είναι το κατάλληλο σημείο, να επαναλάβω μια παρατήρηση την οποία γράφω σε κάθε ανάλυση:
Κάθε περίπτωση εμποδισμού που οφείλεται στην επέκταση του αντικυκλώνα των Αζορών, ακολουθεί μια περιοδικότητα πολλαπλάσια των 7 ημερών από τη στιγμή που εμφανίζεται στον χάρτη, έως και τη διάλυσή του. Συνεπώς, είτε θα τον δούμε να παραμένει 7, είτε 14, είτε 21 ημέρες, σπανιότερα περισσότερο.
Σε περίπτωση που πρόκειται για περισσότερες από 7 ημέρες τότε, οι εξάρσεις που οφείλονται σε αυτόν, έχουν την αντίστοιχη περιοδικότητα.
Όπως παρατηρούμε από το animation του σχήματος 3, ένας τέτοιος εμποδισμός ξεκινάει τον κύκλο εμφάνισής του στις 21/3 στην περιοχή του ΒΔ Ατλαντικού και είναι ο λόγος δημιουργίας της trough σε δυτική Ευρώπη / δυτική Μεσόγειο. Επιπροσθέτως βλέπουμε οτι, μετά τις 25/3, φτάνει στην τελική του θέση, την περιοχή του Ηνωμένου Βασιλείου. Με βάση τον παραπάνω κανόνα, θα πρέπει να τον δούμε να διαλύεται είτε στις 28/3, είτε στις 4/4, είτε στις 11/4. Από το σχήμα 3 όμως παρατηρούμε πως υπάρχει σαφής τάση για παραμονή του στην ίδια περιοχή. Εξάλλου, από τη σύγκριση των σχημάτων 5-6 προκύπτει οτι όταν εμφανίζεται μια ανάλογη εικόνα στο χάρτη των ensembles (σχήμα 5), υποδηλώνεται μια ανάλογη τάση (όπως δόθηκε στο σχήμα 6).
Ο τερματισμός αυτής της κυκλοφορίας λοιπόν, θα συμβεί είτε στις 4/4, είτε στις 11/4.
Μένει ν'απαντηθεί το ερώτημα: Τί θα συμβεί έως τότε;
Με βάση την παρατήρηση 4, του σχήματος 3, που γράφτηκε παραπάνω, είναι αρκετή μικρή η πιθανότητα επίσκεψης κάποιας μεγάλης κακοκαιρίας στην περιοχή μας από τα δυτικά. Ταυτόχρονα όμως, η παραμονή του εμποδισμού στην συγκεκριμένη περιοχή δεν ευνοεί την έντονη εισβολή θερμών αερίων μαζών από την Β. Αφρική προς την περιοχή μας. Η ύπαρξη μιας αξιοσημείωτης περιοχής ασάφειας, κατά την αρχή του διαστήματος που απεικονίζεται στην πρώτη εικόνα του animation του σχήματος 3, υποδηλώνει πως είναι πιθανό να υπάρξει κάποια διαταραχή στην περιοχή μας με βροχές μετά τις 28/3 κι επειδή θα βρισκόμαστε στα νοτιοανατολικά του αντικυκλώνα, ειναι πιθανό το όποιο σύστημα προκύψει, να εγκλωβιστεί κυρίως υπό τη μορφή ψυχρής λίμνης στα μέσα/ανώτερα τροποσφαιρικά στρώματα, και τα φαινόμενα να συνεχιστούν μέχρι και το τέλος του μήνα με άστατο καιρό και ενδεχόμενα φαινόμενα αστάθειας.
Σε αυτό το σημείο, αξίζει να παραθέσω ένα στοιχείο που προκύπτει σε κάθε μεμονωμένο τρέξιμο του GFS και υπονοείται πολύ έντονα και από τους στρατοσφαιρικούς χάρτες. Είναι αδύνατον να παραθέσω όλα αυτά τα στοιχεία. Θα αναφέρω απλώς το γεγονός οτι μετά τις 25/3, που εγκαθίσταται ο εμποδισμός με κέντρο το Ην. Βασίλειο / κεντροδυτική Ευρώπη, η ροή των ανέμων στρέφεται σε ΒΔ-ΝΑ στα αμέσως βορειότερα γεωγραφικά πλάτη. Ουσιαστικά, αυτό που παρατηρούμε είναι το άνοιγμα της "πύλης" για την επεκταση των πολικών αερίων μαζών από τα βόρεια τμήματα του Καναδά προς τη Γροιλανδία και στη συνέχεια προς τα βορειότερα τμήματα της Ευρώπης, για πρώτη φορά μετά τον Φεβρουάριο, όπου στην ουσία είχαμε τη διάλυση του Σιβηρικού λοβού του πολικού στροβίλου. Βέβαια, σε σχέση με τότε, οι συνθήκες είναι αρκετά θερμότερες.
Παρ'όλα αυτά, η θέση του αντικυκλώνα εμποδισμού σε συνδυασμό με την πολική κυκλοφορία βορειότερά του είναι ένας συνδυασμός που δυνητικά, μπορεί να δώσει ψυχρή εισβολή στην περιοχή μας στη συνέχεια από το διάστημα 1/4 έως και τις 4/4. Παρ'όλο που οι συνθήκες είναι αρκετά θερμότερες, υπάρχει ακόμη ψύχος το οποιο σε περίπτωση που κατέλθει με μεγάλη ταχύτητα προς την περιοχή μας, μπορεί να δώσει θεαματική πτώση της θερμοκρασίας.
Οι πιθανότητες που δίνω σε κάτι τέτοιο είναι γύρω στο 30% με βάση τα σημερινά στοιχεία. Ένα 40% είναι η πιθανότητα μια τέτοια εισβολή να χτυπήσει αρκετά ανατολικότερες περιοχές (ανατολικότερα και από την Τουρκία), ενώ το υπόλοιπο 30% μοιράζεται σε πολλά ακόμη σενάρια, αρκετά αντιφατικά μεταξύ τους. Ενα εξ αυτών είναι να υπάρξει ψυχρή εισβολή σε κεντρικότερα τμήματα της Μεσογείου ενώ άλλα υποδεικνύουν το γεγονός η εισβολή, να μην καταφέρει καν να φτάσει τόσο νότια, περιοριζόμενη σε βορειότερα γεωγραφικά πλάτη της ανατολικής Ευρώπης.
Συμπερασματικά λοιπόν:
1. Ήπιος καιρός αυτήν την εβδομάδα μέχρι και την Κυριακή 26/3 με ελαφρώς υψηλότερες του κανονικού θερμοκρασίες. Ουσιαστικά, θα πρόκειται για την πρώτη ανοιξιάτικη εβδομάδα για φέτος. "Συνθήκες προχωρημένης Άνοιξης" και άλλοι ανάλογοι τίτλοι σε άρθρα, είναι μόνο για εντυπωσιασμό.
2. Υπάρχουν αρκετές πιθανότητες (άνω του 50%), η επόμενη εβδομάδα (Δευτέρα 27/3 και μετά), να προκύψει κάπως βροχερή κυρίως για κεντρικές και βόρειες περιοχές της χώρας και αργότερα από τα μέσα αυτής και σε νοτιότερες περιοχές. Ο χαρακτήρας του καιρού θα είναι μεικτός: Ενδεχομένως αρχικά να οργανωθεί ψυχρό μέτωπο, στα βόρεια, το οποίο θα φέρει περισσότερο κλειστό καιρό και συνεχείς βροχές, για να μετατραπεί στη συνέχεια σε στάσιμο, δίνοντας φαινόμενα αστάθειας τα οποία θα επηρεάσουν και νοτιότερες περιοχές της χώρας. Λόγω του γεγονότος οτι βορειότερά μας θα υπάρξουν αρκετά ψυχρότερες αέριες μάζες, είναι πολύ πιθανό να διοχετευτούν προς την περιοχή μας, στρέφοντας τους ανέμους σε βοριάδες από τα μέσα αυτής και μετά. Συνέπεια αυτού θα είναι, τα φαινόμενα αστάθειας που θα προκύπτουν από την Τρίτη 28/3 ή την Τετάρτη 29/3 και μετά, να αφορούν κεντρικά και δυτικά τμήματα.
3. Η είσοδος των ψυχρών αερίων μαζών και νοτιότερα στη χώρα, από τα μέσα της επόμενης εβδομάδας, θα είναι αρχικά επιφανειακή και όχι πολύ έντονη. Ωστόσο, από την Παρασκευή 31/3 ή το Σαββατοκύριακο 1-2/4, είναι πιθανό να υπάρξει κατερχόμενη trough από τα βόρεια προς την περιοχή μας ή την Τουρκία με αποτέλεσμα περισσότερο κρύο και όψιμο χειμωνιάτικο καιρό με χαρακτηριστικά βορείου ρεύματος.
4. Το διάστημα από 1 έως 5/4 είναι πιθανή η εκδήλωση περισσότερο οργανωμένης ψυχρής εισβολής με μεγάλη πτώση της θερμοκρασίας (πιθανότητα 30%).
5. Υπάρχει 50% πιθανότητα να έχουμε επιμονή του εμποδισμού έως και τις 11-12/4 και πιθανή επανάληψη των φαινομένων.
Θα προσπαθήσω να ανανεώσω τις εκτιμήσεις την Παρασκευή, με περισσότερες πληροφορίες.
Τα όσα θα γραφτούν, θα βασίζονται σε αυτήν την ανάλυση και ενδεχομένως, να συμπληρώσω κάποιες περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες.
Λόγω φόρτου εργασίας, δεν είχα την ευκαιρία να ανανεώσω εγκαίρως την ανάλυση συστημάτων. Κανονικά, η ανανέωση θέλω να είναι κάθε εβδομάδα ωστόσο, η προηγούμενη ανάλυση γράφτηκε πριν 2+ εβδομάδες με χρονικό ορίζοντα έως και περίπου το διάστημα που διανύουμε τώρα.
1. Προτού σχολιάσω και αξιολογήσω τα όσα γράφτηκαν στην προηγούμενη ανάλυση, θα πρέπει πρώτα απ'ολα να αναφέρω πως από τις 13-14/3 και μετά, μπήκαμε και μετεωρολογικά/κλιματολογικά στην Άνοιξη τουλάχιστον στο γεωγραφικό πλάτος της Αθήνας. Το πότε ακριβώς αλλάζει μια εποχή είναι κάτι το ασαφές και υπάρχουν τουλάχιστον 2 σχολές σκέψης: Α. Ο αστρονομικός προσδιορισμός των εποχών που λαμβάνει υπόψιν τις ισημερίες και τα ηλιοστάσια και Β. ο ημερολογιακός προσδιορισμός που λαμβάνει υπόψιν τον (κάπως αυθαίρετο) ορισμό των μηνών.
Κατ'εμέ είναι και τα δύο αυθαίρετα.
Προσωπικά, επιμένω εδώ και χρόνια έναν τρίτο προσδιορισμό, ο οποίος αν και λίγο περιοριστικός, είναι λιγότερο αυθαίρετος από τους προηγούμενους δύο και είναι καθαρά "μετεωρολογικός" και πιο συγκεκριμένα βασίζεται σε μια παράμετρο της δυναμικής της ατμόσφαιρας, τη θερμοκρασία στα 850hpa: Μετεωρολογικά τουλάχιστον, περνάμε στην Άνοιξη όταν ο μέσος όρος της θερμοκρασίας στα 850hpa, εμφανίζει την πρώτη σημαντική τάση ανόδου, μετά από μια μακρά περίοδο παραμονής σε ελάχιστες τιμές. Αυτή η περίοδος είναι ο Χειμώνας. Ο λόγος που έχω επιλέξει αυτό το κριτήριο είναι διότι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της Άνοιξης είναι οι θερμές εισβολές, οι οποίες φέρνουν ολοένα και υψηλότερες θερμοκρασίες στην περιοχή μας, χωρίς αντιστοίχως να επακολουθεί ανάλογη πτώση της θερμοκρασίας. Αυτές οι εισβολές συνδυάζονται συχνά και με χαμηλά που προέρχονται από τη βόρειο Αφρική. Η αυξανόμενη συχνότητα των θερμών εισβολών, είναι που διαμορφώνει σταδιακά υψηλότερες θερμοκρασίες στο επίπεδο των 850hpa και εν τέλει αποτυπώνεται στον κλιματικό μέσο όρο. Βέβαια οι εποχές δεν προσδιορίζονται μόνο μετεωρολογικά αλλά θεωρώντας τη φύση σαν ένα σύνολο...Τουλάχιστον εδώ όμως, μόνο μετεωρολογικά μπορούμε να μιλήσουμε...
Ακολουθεί το διάγραμμα των προγνώσεων πολλαπλού δείγματος (ensembles) όσον αφορά τη θερμοκρασία στα 850hpa, στην Αθήνα. Πρόκειται για διάγραμμα με βάση το τρέξιμο του GFS στις 16/3/2017 - 12Z. Στο διάγραμμα αυτό, η κόκκινη παχύτερη γραμμή πρόκειται για τον μέσο όρο των τελευταίων 30 ετών. Παρατηρούμε οτι εκκινεί από την τιμή των 3.5 βαθμών περίπου στ'αριστερά για να φτάσει έως και τους 5.5 βαθμούς την πρώτη του Απριλίου. Δυστυχώς, δεν έσωσα κάποια εικόνα προηγούμενων ημερών. Η άνοδος της θερμοκρασίας στην πραγματικότητα ξεκινάει στις 14/3 από την τιμή των 2-2.5 βαθμών περίπου, στην οποία μένει σταθεροποιημένη από τα τέλη του Δεκέμβρη έως και τότε.
Σχήμα 1: Προγνώσεις πολλαπλού δείγματος για τη θερμοκρασία στα 850hpa για την Αθήνα με βάση του 12Ζ τρέξιμο του GFS στις 16/3/2017
Η παραπάνω εικόνα μας είναι χρήσιμη όμως και για την ανάλυση που θ'ακολουθήσει. Προτού όμως σχολιαστεί, είναι χρήσιμο να πάρουμε το νήμα από την αρχή και να δούμε τί γράφτηκε ως γενικά συμπεράσματα στην προηγούμενη ανάλυση, 2 εβδομάδες πριν, δηλαδή στις 4 Μαρτίου:
Με βάση όλα τα παραπάνω συμπεράσματα, αυτό που προκύπτει είναι:
1. Οι κακοκαιρίες θα συνεχιστούν στην περιοχή μας τουλάχιστον έως και τις 20-21/3, με πιθανότητα να συνεχιστούν ακόμη και έως το τέλος του μήνα.
2. Το κύριο χαρακτηριστικό τους θα είναι οι βροχοπτώσεις για τις πεδινές περιοχές.
3. Φαίνεται πως μετά τις 15/3 έχουμε αρκετές πιθανότητες, οι κακοκαιρίες να συνδυαστούν με καιρό βορείου ρεύματος, παροδικά ή με διάρκεια, ή να προκύψει κάποια ψυχρή μεταφορά/εισβολή στην περιοχή μας, αλλά με ελάχιστες πιθανότητες (προς το παρόν), να εμφανιστούν χιονοπτώσεις έως και χαμηλά υψόμετρα, παρά μόνο έως και τα ημιορεινά.
Βλέπουμε οτι τα παραπάνω επιβεβαιώνονται ως ένα μεγάλο βαθμό. Όσον αφορά το 1, είναι αρκετά γενικά διατυπωμένο αλλά σε καμία περίπτωση δεν αναφερόμουν σε κακοκαιρία τύπου "Γαλάτειας". Ωστόσο, μέχρι και την Πέμπτη 16/3, ο καιρός δεν ήταν καλός, η θερμοκρασία ήταν κάπως χαμηλότερη και οι βροχές καθημερινό φαινόμενο σε πολλές περιοχές. Έκτοτε βέβαια, ο καιρός έφτιαξε αρκετά γρήγορα.
Απ την άλλη πλευρά βέβαια, δεν αναφέρθηκε πουθενά κάποια πιθανότητα για χιονοπτώσεις έως και πεδινές περιοχές, παρά μόνο ο συνδυασμός των συμπερασμάτων 2 & 3:
Καιρός βορείου ρεύματος (τον οποίο είχαμε), συνδυασμένο με βροχές και ενδεχόμενα χιονια μέχρι τα ορεινά ή τα ημιορεινά (πρόσκαιρα), τα οποία επίσης συνέβησαν.
Όσον αφορά όμως και την ίδια τη Γαλάτεια είχε γραφτεί σε άλλο σημείο της ανάλυσης: «Το μόνο που αξίζει να επισημάνουμε είναι οτι σε γενικές γραμμές λόγω της θέσης του συστήματος (στα νοτιοδυτικά της χώρας), τα φαινόμενα -ως ειθισται- θα εστιαστούν πλέον στην ανατολική ηπειρωτική χώρα. Η αργή κίνηση του συστήματος, θα δώσει εμμονή στα φαινόμενα σε κάποιες περιοχές των ανατολικών προσήνεμων τμημάτων.»
Συνεπώς, μπορεί η επαλήθευση να μην είναι πλήρης, αλλά εφ'όσον υπάρχει ποσοστό επιβεβαίωσης των συμπερασμάτων, θα ακολουθηθεί παρόμοιος τρόπος σκέψης και στην τωρινή ανάλυση.
Α. ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΣΑΦΕΙΑ ΕΠΟΜΕΝΩΝ ΗΜΕΡΩΝ, ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΞΕΚΑΘΑΡΙΣΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ GFS.
(Θα πρέπει να τονίσω πως, το άρθρο ξεκίνησε να γράφεται την Πέμπτη 16/3, αλλά καταφέρνω να το ολοκληρώσω σήμερα. Θα κρατήσω όμως ακριβώς ό,τι γράφτηκε (κι ευτυχώς), διότι κάθε τέτοιο άρθρο δεν έχει νόημα να αναλύσει ΚΑΘΕ τρέξιμο ξεχωριστά και να προχωρήσει σε μια απλή ανάγνωση χαρτών. Εξάλλου κάτι τέτοιο δεν θα είχε προγνωστικό νόημα, διότι θα έπρεπε να γράφεται ένα τέτοιο κείμενο κάθε 6 ώρες. Το ζητούμενο είναι να χρησιμοποιηθούν οι χάρτες και τα ensembles ώς εργαλείο ώστε να διατυπωθούν πιο γενικά και σταθερά συμπεράσματα, τα οποία θα ισχύουν ανεξαρτήτως αλλαγών στους προγνωστικούς χάρτες.)
Ας παρατηρήσουμε ξανά την εικόνα 1. Θα δούμε πως από τις 19-20/3 και μετά η προγνωσιμότητα πέφτει απότομα. Αυτό συμβαίνει ταυτόχρονα με την τάση για πτώση της θερμοκρασίας. Στη συνέχεια, επανέρχεται εν μέρει για να μεγαλώσει εκ νέου από τις 23/3 και κυρίως μετά τις 25/3, όπου ξεκινούν σενάρια για πολύ ψυχρό καιρό μέχρι σενάρια για πολύ θερμό. Μαθηματικά, όλα είναι πιθανά λοιπόν. Ποιά από αυτά όμως έχουν πραγματικά περισσότερες πιθανότητες επαλήθευσης και ποιά λιγότερες;
Ας ξεκινήσουμε πρώτα από τις 19-20/3:
Αν από την εικόνα 1, αφαιρέσουμε "νοητά" τη λευκή γραμμή, η οποία αποτελεί τον μέσο όρο όλων θα δούμε οτι στην πραγματικότητα υπάρχουν 2 δέσμες σεναρίων. Η πρώτη, η οποία αποτελεί ένα μικρότερο αριθμό, υποστηρίζει μια έντονη πτώση της θερμοκρασίας, ενώ η δεύτερη μια πολύ ασθενέστερη. Έχει μεγάλη σημασία ν'αναφέρω εδώ πως, σε προηγούμενα τρεξίματα η εικόνα ήταν αντίστροφη (περισσότερες δέσμες προς μια εντονότερη πτώση και λιγότερες προς μια μικρότερη). Η εξέλιξη αυτή υποδηλώνει πως κατά πάσα πιθανότητα το βάθος και η έκταση της μικροδιαταραχής (στην οποία οφείλεται η πτώση) είναι μικρότερα. Ήρθε η στιγμή να δούμε και τον χάρτη των 500hpa
Σχήμα 2: Μέσος όρος των ensembles για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa και τυπική απόκλιση για τις 19/3/2017 - 18UTC σύμφωνα με το τρέξιμο της 16/3/2017 - 18Ζ του GFS
Αυτό που βλέπουμε στην εικόνα 2 είναι το γεγονός οτι μια trough εκτείνεται από τα όρια της ανατολικής Ευρώπης με τη Ρωσία προς τη Μαύρη Θάλασσα και η άκρη της αγγίζει την βορειοανατολική χώρα. Το σχήμα της, ακριβώς σε αυτό το σημείο δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί επακριβώς (κίτρινο χρώμα), ωστόσο η τυπική απόκλιση από τον μέσο όρο δεν είναι πολύ μεγάλη.
Οι δύο βασικές πηγές ασάφειας είναι:
Α. Ο χαοτικός παράγοντας στη ροή των ρευστών, ο οποίος είναι ανάλογος της ταχύτητας κίνησής τους και
Β. Η τοπογραφία των Βαλκανίων που δημιουργεί επιπλέον καμπυλώσεις στην ροή του αέρα (το ρευστό μας).
Η πρώτη πηγή ασάφειας, είναι ένας λόγος για τον οποίο κάθε μικροδιαταραχή που υπάρχει γύρω από ένα εκτεταμένο χαμηλό, το οποίο κινείται αρκετά γρήγορα και συνοδεύεται από την ύπαρξη έντονου αεροχειμάρρου είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί ως προς τη θέση και το μέγεθός της λίγα εικοσιτετράωρα μετά! Είναι ο βασικός λόγος που αποτυγχάνουν πολύ συχνά οι προγνώσεις για παράδειγμα, στη Μ. Βρετανία.
Η δεύτερη πηγή ασάφειας είναι ένας απο τους λόγους που πολλές φορές αποτυγχάνουν οι προγνώσεις στην περιοχή μας, ιδιαίτερα όσον αφορά τον ακριβή προσδιορισμό της θέσης συστημάτων που προέρχονται από τα βόρεια αλλά και αυτών που δημιουργούνται στην Ιταλία (λόγω της ύπαρξης των Άλπεων). Επειδή συχνά οι ψυχρές εισβολές στην περιοχή μας συνδυάζονται με την ύπαρξη έντονης ροής του αεροχειμάρρου, τότε έχουμε συνδυαστικά και τις 2 πηγές ασάφειας.
Όσον αφορά την πρώτη πηγή ασάφειας (χαοτική συμπεριφορά της ροής των ρευστών), έχω εμπειρικά παρατηρήσει οτι το GFS, στην παρούσα του έκδοση, έχει την τάση να παρουσιάζει τις διαταραχές εντονότερες σε σχέση με αυτό που τελικά συμβαίνει. Από την άλλη πλευρά, λόγω ανάλυσης δεν μπορεί να διακρίνει εύκολα την επίδραση της ορεογραφίας σε αυτές τις ροές.
"Συμπερασματικά, θα πρέπει να περιμένουμε απλώς μια πολύ πρόσκαιρη επιδείνωση του καιρού στη Θράκη την Κυριακή, με βροχές, μικρή πτώση της θερμοκρασίας και κάποιες χιονοπτώσεις στην Ανατολική Ροδόπη."
Επειδή, όπως είπαμε, η ανάλυση γράφτηκε στις 16/3 και το γεγονός τελικά παρήλθε, έχουμε την ευκαιρία να δούμε κατά πόσον επιβεβαιώθηκε η εκτίμηση: Πράγματι τελικα, η επιδείνωση ήταν πρόσκαιρη με ασθενείς βροχές στα βορειοανατολικά, χωρίς όμως να υπάρξει κάποια πτώση της θερμοκρασίας.
Β. ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΕΣ
Σχήμα 3: Animation του μέσου όρου των ensembles για τα 500hpa καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), με βάση την 12Ζ πρόγνωση του GFS στις 16/3/2017 για το διάστημα από 21/3/17 μέχρι 28/3/17:
Παρατηρήσεις:
1. Αυτό που κυριαρχεί στην κυκλοφορία των συστημάτων είναι η δημιουργία μιας trough στη δυτική Ευρώπη - δυτική Μεσόγειο και η ταυτόχρονη έξαρση του υποτροπικού αντικυκλώνα των Αζορών προς τα βόρεια από τις 21/3 (άυριο) και μετά. Η trough στη συνέχεια, μετατρέπεται σε αποκομμένο χαμηλό (cutoff low).
2. Ο συνδυασμός αυτός, φαίνεται να διατηρείται για περίπου 1 εβδομάδα (τουλάχιστον), δηλαδή έως τις 26-27/3, ακολουθώντας τον συνηθισμένο 7ήμερο κύκλο.
3. Η προγνωστική ασάφεια, αυξάνεται στην περιοχή μας μετά τις 26/3, όχι όμως στον βαθμό που συμβαίνει σε άλλες (κυρίως βορειότερες περιοχές). Η ασάφεια αυτή, προέρχεται κυρίως από το γεγονός οτι δεν είχε ακόμη καθοριστεί το σχήμα της trough και η εξέλιξή της. Αν δει κανείς το animation λίγο γενικά, μοιάζει σαν να διαχέεται η ασάφεια από την περιφέρειά της, προς όλες τις κατευθύνσεις...Τα κύματα "ασάφειας" που φτάνουν έως τη χώρα μας, είναι πιθανές μικροδιαταραχές που θα προέρχονται από το εν λόγω σύστημα.
4. Σε βορειότερες περιοχές, η ασάφεια είναι κατά πολύ μεγαλύτερη. Μετά τις 27-28/3, παρατηρούμε τον διαχωρισμό σε 2 ζώνες. Στην βορειότερη ζώνη, υπάρχουν οι περιοχές αυξημένης τυπικής απόκλισης σε σχέση με τον μέσο όρο των ensembles ενώ στη νοτιότερη είναι μικρότερη.
Από αυτό, εξάγουμε την εξής πληροφορία:
Κατά το διάστημα εκείνο, είναι πολύ πιθανό να έχουμε έντονη κυκλοφορία σε εκείνα τα γεωγραφικά πλάτη με συχνή διέλευση διαταραχών (γι αυτό και η μεγαλύτερη προγνωστική ασάφεια), ενώ, αντιθέτως, από την κεντρική Ευρώπη και νοτιότερα, οι συνθήκες θα είναι πιο σταθερές και ενδεχομένως αντικυκλωνικές, καθώς επίσης και στην περιοχή μας. Πιθανότατα δε, το αποκομμένο σύστημα της Ιβηρικής, να διαλυθεί, ή να μετατραπεί σε shortwave trough, το οποίο θα ενσωματωθεί στην κυκλοφορία των μεγαλύτερων γεωγραφικών πλατών. Δύσκολα όμως, θα καταφέρει να κινηθεί ανατολικότερα, προς την περιοχή μας.
Σχήμα 4: Animation του μέσου όρου των ensembles για τα 500hpa καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), με βάση την 00Ζ πρόγνωση του GFS στις 20/3/2017 για το διάστημα από 28/3/17 μέχρι 4/4/17:
Το παραπάνω σχήμα, προστέθηκε αργότερα (δηλ. σήμερα) στην ανάλυση και γίνεται για δύο λόγους: Εφόσον το κείμενο καθυστέρησε να εκδοθεί, έχουν μεσολαβήσει επιπλέον τρεξίματα, τα οποία μας δίνουν πιο ξεκάθαρη εικόνα για τη συνέχεια και επιπροσθέτως, διότι μας δίνεται η ευκαιρία να συγκρίνουμε την προγνωστική εικόνα στις 28/3, όπως δόθηκε από το 00Ζ τρέξιμο στις 20/3 και την ίδια εικόνα όπως δόθηκε από το 12Ζ τρέξιμο στις 16/3/2017. Δηλαδή, η ίδια ώρα-στόχος από δύο διαφορετικά τρεξίματα. Αυτό θα γίνει στη συνέχεια· για την ώρα μπορούμε να περάσουμε στις παρατηρήσεις:
1. Για όλο τον χρονικό ορίζοντα της εξέλιξης παρατηρούμε διαρκώς σχετικά μεγαλύτερα γεωδυναμικά ύψη (που αντιστοιχούν σε υψηλότερες πιέσεις) στα δυτικότερα της Ευρώπης και χαμηλότερα στ'ανατολικά της. Αυτό μας δείχνει οτι για το διάστημα αυτό, είναι πολύ πιθανή η παρουσία του αντικυκλώνα των Αζορών στον βορειοανατολικό Ατλαντικό / δυτική Ευρώπη, σε ρόλο εμποδιστή, με ταυτόχρονη υπαρξη χαμηλότερων πιέσεων και διαδοχικό πέρασμα υφέσεων στα βόρεια και βορειοανατολικά τμήματα της Ευρώπης, με πιθανότητα να δημιουργηθεί trough στην ανατολική Ευρώπη / με άξονα ακριβώς βορειότερα από την περιοχή μας.
2. Από την αρχή του διαστήματος, υπάρξει μια σταθερή απόκλιση (σ) στις προγνώσεις πολλαπλού δείγματος, η οποία διατηρείται έως και το τέλος της περιόδου. Αντιθέτως όμως, σε βορειότερα γεωγραφικά πλάτη η απόκλιση δείχνει να αυξάνεται, σαν γενική εικόνα τείνοντας να σχηματίσει μια ζώνη. Από αυτό εξάγουμε την πληροφορία οτι σ'εκείνα τα γεωγραφικά πλάτη θα έχουμε εντονότερη κυκλοφορία σε σχέση με νοτιότερα με τις συνθήκες περισσότερο αντικυκλωνικές. Ωστόσο, οι τιμές του (σ) εντός της Μεσογείου, ειδικά για την περιοχή μας είναι από την αρχή του διαστήματος σχετικά αυξημένες, κάτι που μας οδηγεί στο συμπέρασμα οτι δεν αποκλείεται να επηρεαστούμε από μικρής έντασης διαταραχές.
Οι παρατηρήσεις για τα σχήματα 3 & 4, θα χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια, σε σχέση με άλλες επιπλέον πληροφορίες. Για την ώρα όμως αξίζει να συγκρίνουμε την τελευταία εικόνα του animation του σχήματος 3, με την πρώτη εικόνα του animation του σχήματος 4. Πρόκειται για την ιδια ημέρα στόχο, 28/3, δοσμένη από διαφορετικά τρεξίματα: Όπως ήδη αναφέρθηκε, το πρώτο είναι το 12Ζ τρέξιμο στις 16/3/17 και το δεύτερο το 00Ζ τρέξιμο στις 20/3/17.
Σχήμα 5: Μέσος όρος των ensembles για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), με βάση την 12Ζ πρόγνωση του GFS στις 16/3/2017 για τις 28/3/17
Σχήμα 6: Μέσος όρος των ensembles για τα γεωδυναμικά ύψη στα 500hpa καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), με βάση την 00Ζ πρόγνωση του GFS στις 20/3/2017 για τις 28/3/17.
Συγκρίνοντας τις εικόνες των σχημάτων 5 και 6, αξίζει να παρατηρήσουμε πως μέσα σε τέσσερα 24ωρα, η προγνωστική εικόνα βελτιώθηκε αισθητά παρ'όλο που η ημέρα στόχος είναι ακόμη αρκετά μακριά.
Αυτό που φάνηκε (και εν τέλει έχει περισσότερη σημασία) είναι, η γενική διάταξη των συστημάτων κυρίως ως προς την ύπαρξη αντικυκλώνα (και μάλιστα εμποδισμού), του σχήματός του αλλά και της θέσης του, καθώς και ως προς τις βασικές θέσεις των χαμηλών ανώτερης τροπόσφαιρας. Η θέση των χαμηλών αυτών, μας κάνει να υποθέτουμε οτι πιθανότατα θα πρόκειται για τμήματα του πολικού στροβίλου. Αυτό που δεν μπορεί (τυπικά) να γίνει σαφές είναι, με ποιόν τρόπο θα συνδυαστούν με τον αντικυκλώνα και κυρίως ποιά θα είναι η ένταση και η έκταση των ψυχρών εισβολών που θα προκύψουν τόσο στην ανατολική Ευρώπη (γενικότερα), όσο και στο νοτιότερο άκρο της, δηλαδή στην περιοχή μας (ειδικότερα).
Αυτό είναι το κατάλληλο σημείο, να επαναλάβω μια παρατήρηση την οποία γράφω σε κάθε ανάλυση:
Κάθε περίπτωση εμποδισμού που οφείλεται στην επέκταση του αντικυκλώνα των Αζορών, ακολουθεί μια περιοδικότητα πολλαπλάσια των 7 ημερών από τη στιγμή που εμφανίζεται στον χάρτη, έως και τη διάλυσή του. Συνεπώς, είτε θα τον δούμε να παραμένει 7, είτε 14, είτε 21 ημέρες, σπανιότερα περισσότερο.
Σε περίπτωση που πρόκειται για περισσότερες από 7 ημέρες τότε, οι εξάρσεις που οφείλονται σε αυτόν, έχουν την αντίστοιχη περιοδικότητα.
Όπως παρατηρούμε από το animation του σχήματος 3, ένας τέτοιος εμποδισμός ξεκινάει τον κύκλο εμφάνισής του στις 21/3 στην περιοχή του ΒΔ Ατλαντικού και είναι ο λόγος δημιουργίας της trough σε δυτική Ευρώπη / δυτική Μεσόγειο. Επιπροσθέτως βλέπουμε οτι, μετά τις 25/3, φτάνει στην τελική του θέση, την περιοχή του Ηνωμένου Βασιλείου. Με βάση τον παραπάνω κανόνα, θα πρέπει να τον δούμε να διαλύεται είτε στις 28/3, είτε στις 4/4, είτε στις 11/4. Από το σχήμα 3 όμως παρατηρούμε πως υπάρχει σαφής τάση για παραμονή του στην ίδια περιοχή. Εξάλλου, από τη σύγκριση των σχημάτων 5-6 προκύπτει οτι όταν εμφανίζεται μια ανάλογη εικόνα στο χάρτη των ensembles (σχήμα 5), υποδηλώνεται μια ανάλογη τάση (όπως δόθηκε στο σχήμα 6).
Ο τερματισμός αυτής της κυκλοφορίας λοιπόν, θα συμβεί είτε στις 4/4, είτε στις 11/4.
Μένει ν'απαντηθεί το ερώτημα: Τί θα συμβεί έως τότε;
Με βάση την παρατήρηση 4, του σχήματος 3, που γράφτηκε παραπάνω, είναι αρκετή μικρή η πιθανότητα επίσκεψης κάποιας μεγάλης κακοκαιρίας στην περιοχή μας από τα δυτικά. Ταυτόχρονα όμως, η παραμονή του εμποδισμού στην συγκεκριμένη περιοχή δεν ευνοεί την έντονη εισβολή θερμών αερίων μαζών από την Β. Αφρική προς την περιοχή μας. Η ύπαρξη μιας αξιοσημείωτης περιοχής ασάφειας, κατά την αρχή του διαστήματος που απεικονίζεται στην πρώτη εικόνα του animation του σχήματος 3, υποδηλώνει πως είναι πιθανό να υπάρξει κάποια διαταραχή στην περιοχή μας με βροχές μετά τις 28/3 κι επειδή θα βρισκόμαστε στα νοτιοανατολικά του αντικυκλώνα, ειναι πιθανό το όποιο σύστημα προκύψει, να εγκλωβιστεί κυρίως υπό τη μορφή ψυχρής λίμνης στα μέσα/ανώτερα τροποσφαιρικά στρώματα, και τα φαινόμενα να συνεχιστούν μέχρι και το τέλος του μήνα με άστατο καιρό και ενδεχόμενα φαινόμενα αστάθειας.
Σε αυτό το σημείο, αξίζει να παραθέσω ένα στοιχείο που προκύπτει σε κάθε μεμονωμένο τρέξιμο του GFS και υπονοείται πολύ έντονα και από τους στρατοσφαιρικούς χάρτες. Είναι αδύνατον να παραθέσω όλα αυτά τα στοιχεία. Θα αναφέρω απλώς το γεγονός οτι μετά τις 25/3, που εγκαθίσταται ο εμποδισμός με κέντρο το Ην. Βασίλειο / κεντροδυτική Ευρώπη, η ροή των ανέμων στρέφεται σε ΒΔ-ΝΑ στα αμέσως βορειότερα γεωγραφικά πλάτη. Ουσιαστικά, αυτό που παρατηρούμε είναι το άνοιγμα της "πύλης" για την επεκταση των πολικών αερίων μαζών από τα βόρεια τμήματα του Καναδά προς τη Γροιλανδία και στη συνέχεια προς τα βορειότερα τμήματα της Ευρώπης, για πρώτη φορά μετά τον Φεβρουάριο, όπου στην ουσία είχαμε τη διάλυση του Σιβηρικού λοβού του πολικού στροβίλου. Βέβαια, σε σχέση με τότε, οι συνθήκες είναι αρκετά θερμότερες.
Παρ'όλα αυτά, η θέση του αντικυκλώνα εμποδισμού σε συνδυασμό με την πολική κυκλοφορία βορειότερά του είναι ένας συνδυασμός που δυνητικά, μπορεί να δώσει ψυχρή εισβολή στην περιοχή μας στη συνέχεια από το διάστημα 1/4 έως και τις 4/4. Παρ'όλο που οι συνθήκες είναι αρκετά θερμότερες, υπάρχει ακόμη ψύχος το οποιο σε περίπτωση που κατέλθει με μεγάλη ταχύτητα προς την περιοχή μας, μπορεί να δώσει θεαματική πτώση της θερμοκρασίας.
Οι πιθανότητες που δίνω σε κάτι τέτοιο είναι γύρω στο 30% με βάση τα σημερινά στοιχεία. Ένα 40% είναι η πιθανότητα μια τέτοια εισβολή να χτυπήσει αρκετά ανατολικότερες περιοχές (ανατολικότερα και από την Τουρκία), ενώ το υπόλοιπο 30% μοιράζεται σε πολλά ακόμη σενάρια, αρκετά αντιφατικά μεταξύ τους. Ενα εξ αυτών είναι να υπάρξει ψυχρή εισβολή σε κεντρικότερα τμήματα της Μεσογείου ενώ άλλα υποδεικνύουν το γεγονός η εισβολή, να μην καταφέρει καν να φτάσει τόσο νότια, περιοριζόμενη σε βορειότερα γεωγραφικά πλάτη της ανατολικής Ευρώπης.
Συμπερασματικά λοιπόν:
1. Ήπιος καιρός αυτήν την εβδομάδα μέχρι και την Κυριακή 26/3 με ελαφρώς υψηλότερες του κανονικού θερμοκρασίες. Ουσιαστικά, θα πρόκειται για την πρώτη ανοιξιάτικη εβδομάδα για φέτος. "Συνθήκες προχωρημένης Άνοιξης" και άλλοι ανάλογοι τίτλοι σε άρθρα, είναι μόνο για εντυπωσιασμό.
2. Υπάρχουν αρκετές πιθανότητες (άνω του 50%), η επόμενη εβδομάδα (Δευτέρα 27/3 και μετά), να προκύψει κάπως βροχερή κυρίως για κεντρικές και βόρειες περιοχές της χώρας και αργότερα από τα μέσα αυτής και σε νοτιότερες περιοχές. Ο χαρακτήρας του καιρού θα είναι μεικτός: Ενδεχομένως αρχικά να οργανωθεί ψυχρό μέτωπο, στα βόρεια, το οποίο θα φέρει περισσότερο κλειστό καιρό και συνεχείς βροχές, για να μετατραπεί στη συνέχεια σε στάσιμο, δίνοντας φαινόμενα αστάθειας τα οποία θα επηρεάσουν και νοτιότερες περιοχές της χώρας. Λόγω του γεγονότος οτι βορειότερά μας θα υπάρξουν αρκετά ψυχρότερες αέριες μάζες, είναι πολύ πιθανό να διοχετευτούν προς την περιοχή μας, στρέφοντας τους ανέμους σε βοριάδες από τα μέσα αυτής και μετά. Συνέπεια αυτού θα είναι, τα φαινόμενα αστάθειας που θα προκύπτουν από την Τρίτη 28/3 ή την Τετάρτη 29/3 και μετά, να αφορούν κεντρικά και δυτικά τμήματα.
3. Η είσοδος των ψυχρών αερίων μαζών και νοτιότερα στη χώρα, από τα μέσα της επόμενης εβδομάδας, θα είναι αρχικά επιφανειακή και όχι πολύ έντονη. Ωστόσο, από την Παρασκευή 31/3 ή το Σαββατοκύριακο 1-2/4, είναι πιθανό να υπάρξει κατερχόμενη trough από τα βόρεια προς την περιοχή μας ή την Τουρκία με αποτέλεσμα περισσότερο κρύο και όψιμο χειμωνιάτικο καιρό με χαρακτηριστικά βορείου ρεύματος.
4. Το διάστημα από 1 έως 5/4 είναι πιθανή η εκδήλωση περισσότερο οργανωμένης ψυχρής εισβολής με μεγάλη πτώση της θερμοκρασίας (πιθανότητα 30%).
5. Υπάρχει 50% πιθανότητα να έχουμε επιμονή του εμποδισμού έως και τις 11-12/4 και πιθανή επανάληψη των φαινομένων.
Θα προσπαθήσω να ανανεώσω τις εκτιμήσεις την Παρασκευή, με περισσότερες πληροφορίες.
Τα όσα θα γραφτούν, θα βασίζονται σε αυτήν την ανάλυση και ενδεχομένως, να συμπληρώσω κάποιες περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες.
Ψάξε μονοπάτι απάτητο, απ τα βλέφαρα διώξε τον ύπνο,
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
-
Nick Gkikas - Site Admin
- Δημοσιεύσεις: 1680
- Εγγραφή: Τρί 22 Μαρ 2011, 1:11
- Τοποθεσία: Ηλιούπολη Αττικής 150μ και Ζάρακες Ευβοίας 160μ
Re: Συζήτηση για τα μοντέλα, αναλύσεις & γνώση
από Nick Gkikas » Τρί 04 Απρ 2017, 16:32
Καλησπέρα φίλοι,
Όπως κάνω σε κάθε ανάλυση, έτσι και τώρα, παραθέτω τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την προηγούμενη, προκειμένου ν'αξιολογηθούν.
Στο πρώτο τμήμα της παρούσας ανάλυσης, θ'ασχοληθώ αρκετά με την μεγάλη ασάφεια και την έντονη ταλάντωση στις προσομοιώσεις των μοντέλων για το διάστημα 25-30/3, ή και λίγο μετά, την οποία παρατηρήσουμε στο διάστημα 18-22/3.
Στο δεύτερο τμήμα της ανάλυσης, θ'ασχοληθούμε με το τί θα συμβεί τις επόμενες ημέρες και πιο συγκεκριμένα την Μ. Εβδομάδα και μετά.
ΜΕΡΟΣ Ι - ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΑΣΑΦΕΙΕΣ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΝΟΣ ΜΟΤΙΒΟΥ ΨΥΧΡΗΣ ΕΙΣΒΟΛΗΣ.
Η ανάλυση είχε γραφτεί στις 20/3, και είχα γράψει οτι θα προσπαθούσα να ανανεώσω την Παρασκευή 24/3. Λόγω φόρτου εργασίας, τελικά μεσολάβησαν άλλες 10 ημέρες ώστε να μπορέσω να γράψω... Τουλάχιστον όμως, τα συμπεράσματα εκείνης της ανάλυσης προχωρούσαν για ένα διάστημα έως και 20 ημέρες μετά.
-> Τα συμπεράσματα 1,2 επιβεβαιώθηκαν ως ένα μεγάλο ποσοστό με εξαίρεση το ποιές περιοχές θα αφορούσαν τα φαινόμενα αστάθειας από την Τρίτη 28/3 και μετά.
-> Παρατηρούμε οτι αυτό που επιβεβαιώνεται είναι το συμπέρασμα 3, έστω κι αν δίνεται ως πιθανότητα αν και η εκτίμηση έπεσε έξω ως προς τις ημερομηνίες, καθώς η κατερχόμενη trough εμφανίστηκε τις προηγούμενες ημέρες.
-> Σχετικά με το συμπέρασμα 4, παρ'όλο που δεν συγκέντρωνε παρά 30% πιθανότητα κατά τη δική μου εκτίμηση, οφείλω ν'αναφέρω πως αυτή η πιθανότητα ήταν η μεγαλύτερη σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο σενάριο.
-> Το μόνο που φαίνεται να επιβεβαιώνεται όσον αφορά το 5, είναι η επιμονή του εμποδισμού.
Σαν πολύ γενικό αποτέλεσμα, αξίζει ν'αναφέρουμε οτι τα όσα γράφτηκαν, ήταν αρκετά ακριβή για το διάστημα έως την 8η ημέρα (δηλαδή μέχρι τις 28/3), ενώ για τη συνέχεια (έως και την 16η ημέρα) επιβεβαιώθηκε απλώς ένα πολύ γενικό μοτίβο κυκλοφορίας στην ατμόσφαιρα και το γεγονός οτι αυτή εκτιμήθηκε (με 50% πιθανότητα) να είναι μεσημβρινή με επιμονή του εμποδισμού. Η εκτίμηση αυτή στηρίχθηκε κυρίως στους 7ήμερους κύκλους της μεσημβρινής κυκλοφορίας και ειδικότερα το πώς συσχετίζονται με τις εμφανίσεις αντικυκλώνων εμποδισμών. Πρόκειται για προσωπικές παρατηρήσεις τις οποίες αναφέρω εδώ και χρόνια (από την καλή, πρώτη εποχή της mailing list) και την οποία χρησιμοποιώ σε όλες τις αναλύσεις, συμπεριλαμβανομένης και της τελευταίας. Στην παρούσα περίπτωση, αν και φάνηκε σχετικά εύκολα η θέση και η διάρκεια του εμποδισμού, εντούτοις ήταν αρκετά δύσκολο να προσδιοριστεί τόσο η θέση, η ένταση των κατερχομενων διαταραχών αλλά και ο ίδιος ο ρυθμός εμφάνισής τους.
Αρχικα, θα παραθέσω τους analysis χάρτες, ανά 12 ώρες από τις 21/3, έως τις 4/4 (σήμερα), υπό τη μορφή animation.
Σχήμα 1: Animation analysis χαρτών, γεωδυναμικών υψών στα 500hpa (μαύρες ισοπληθείς), επιφανειακής πίεσης (άσπρες ισοπληθείς) και πάχους ατμόσφαιρας H500-H1000 (χρωματισμοί) για το διάστημα 21/3/2017 - 4/4/2017.
1. Στην αρχή του διαστήματος παρατηρούμε την δημιουργία του αυλώνα στη δυτική/νοτιοδυτική Ευρώπη, ο οποίος πολύ γρήγορα μετατράπηκε σε cutoff low στην περιοχή της Ιβηρικής. Ο σχηματισμός αυτός ευθύνεται για τον ημιορεινό χιονιά στην χερσόνησο, με την είδηση για χιονοπτώσεις στη Μαδρίτη, να μονοπωλεί το ενδιαφέρον. Πρόκειται για τον ίδιο ατμοσφαιρικό κυματισμό που προκάλεσε την κακοκαιρία "Στέλλα" και τις χιονοπτώσεις στη Ν.Υόρκη και σε πολλές ακόμη βορειοανατολικές Πολιτείες..
2. Η αποκοπή της trough στην Ιβηρική, συμβαίνει από τις 23-24/3 και μετά. Αυτό το γεγονός συσχετίζεται με το πέρασμα του αντικυκλώνα των Αζορών προς τη βορειοδυτική Ευρώπη και την μετατροπή του σε αντικυκλώνα εμποδισμού.
3. Λίγο μετά, (25-26/3), παρατηρούμε την πρώτη απόπειρα ψ.εισβολής λόγω του εμποδιστή στην ανατολική Ευρώπη. Πρόκειται για ακόμη ένα "παιδί της Στέλλας". Το ονομάζω απόπειρα μιας που στη συνέχεια, (27-28/3) η εισβολή "φρενάρει" πολύ γρήγορα και επεκτείνεται ταυτόχρονα προς τα δυτικά, αγγίζοντας και την Ιταλία. Ταυτόχρονα (δηλαδή 27-28/3) βλέπουμε, ένα νέο πολικό χαμηλό να περνάει γρήγορα προς την περιοχή της Σκανδιναβίας και τη θάλασσα του Μπαρεντς, το οποίο επίσης αποτυγχάνει να δημιουργήσει κάποια σοβαρή trough και βλέπουμε να επεκτείνεται αρκετά ανατολικά. Στις 28/3 παρατηρούμε τον εμποδιστή να καταρρέει και αυτό ακριβώς είναι το αίτιο που η εισβολή δεν κινήθηκε νοτιότερα. Η κατάρρευση συμβαίνει μόλις 4 ημέρες από την δημιουργία του κλείνοντας όμως έτσι το πρώτο 7ήμερό του. (Θυμηθείτε: Ξεκίνησε αρχικά στον Ατλαντικό στις 21/3). Την περίοδο 20-23/3 (και λίγο νωρίτερα), υπήρχε πολύ έντονη ασάφεια όσον αφορά τις προσομοιώσεις των μοντέλων και υπήρχαν διαρκώς σενάρια έντονης ψυχρής εισβολής, τα οποία ήταν μάλιστα και η κυρίαρχη τάση. Όλα αυτά τα σενάρια, εμφάνιζαν εκτροπή αυτής ακριβώς της διαταραχής προς το νότο και παραμονή του εμποδισμού ακριβώς σε αυτήν τη θέση. Εμφάνιζαν επίσης και αρκετά ασθενέστερο το χαμηλό στον Ατλαντικό, αλλά κατά τη γνώμη μου αυτό δεν είναι το αίτιο, αλλά το αποτέλεσμα της κατάρρευσης του εμποδισμού: Επειδή ο εμποδισμός κατέρρευσε, μπόρεσε το χαμηλό αυτό να ενισχυθεί και όχι το αντίστροφο.
Τόσο το γεγονός οτι αυτά τα σενάρια ήταν τα κυρίαρχα, όσο και το γεγονός οτι τα θεώρησα και αρκετά "λογικά", από φυσικής άποψης, πίστεψα οτι θα πραγματοποιηθούν. Το γιατί τα θεώρησα "λογικά", είναι κάτι που θα εξηγήσω λίγο παρακάτω.
4. Έχει ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε οτι αυτή η ροή, συνεχίζεται και τις αμέσως επόμενες ημέρες και μάλιστα ότι πολύ σημαντικό κομμάτι του πολικού στροβίλου είναι πλέον στα άκρα βόρεια τμήματα της Ευρώπης. Εάν δει κανείς τον χάρτη του βορείου ημισφαιρίου θα παρατηρήσει οτι για εκείνο το διάστημα επρόκειτο για το σημαντικότερο τμήμα του πολικού στροβίλου, το οποίο μετακινήθηκε από το βόρειο Καναδά προς τη Γροιλανδία και τις σκανδιναβικές και σιβηρικές ακτές στον Αρκτικό Ωκεανό.
Μια ακόμη παρατήρηση, κάπως άσχετη με όλα αυτά: Παρατηρήστε πόσο πιο αργά κινούνται οι αρκτικές αέριες μάζες στα πολύ βόρεια σε σχέση με τις διαταραχές νοτιότερα. Έτσι, μπορεί το χαμηλό της Ιβηρικής να εμφανιστηκε περίπου μια εβδομάδα μετά την κακοκαιρια στις βορειοανατολικές ΉΠΑ, αλλά η πολική αέρια μάζα που το συνοδεύει, ουσιαστικά χρειάστηκε άλλη μία εβδομάδα περίπου για να διοχετευθεί από τον Καναδά στην υπερβόρεια Ευρώπη.
Περί λογικών σεναρίων που ανέφερα στην παρατήρηση 3: Θα μπορούσαν άραγε, να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά τα πράγματα μετά τις 25-26/3 σε σχέση με αυτο που τελικά συνέβη; Πιο συγκεκριμένα, να μπορέσει η ψυχρή εισβολή στην ανατολική Ευρώπη να κινηθεί νοτιότερα, ή να συμβεί αυτό στην αμέσως επόμενη απόπειρα, όπου μάλιστα είχαμε το πέρασμα ενός σημαντικού τμήματος του πολικού στροβίλου;
Η δική μου απάντηση είναι "σαφώς ναι"!
Το παρακάτω animation, δείχνει ακριβώς το πώς θα μπορούσε να συμβεί:
Σχήμα 2: Animation analysis χαρτών, γεωδυναμικών υψών στα 500hpa (μαύρες ισοπληθείς), επιφανειακής πίεσης (άσπρες ισοπληθείς) και πάχους ατμόσφαιρας H500-H1000 (χρωματισμοί) για το διάστημα 21/11/2016 - 4/12/2016
Στο σχήμα 2, βλέπουμε μια αντίστοιχη κατάσταση φέτος και μάλιστα στην αρχή της χειμερινής περιόδου. Παρατηρούμε την ίδια ακριβώς αλληλουχία και συμπτωματικά, στις ίδιες περίπου ημέρες του μήνα: Αρχική αποκοπή χαμηλού στην Ιβηρική λόγω έξαρσης του ridge στον Ατλαντικό -> Εγκατάσταση εμποδισμού στην βορειοδυτική Ευρώπη -> 7 ημέρες μετά, δλδ στις 28 του μήνα, ψυχρή κατάβαση και αυλώνας στην ανατολική Ευρώπη, ως κομμάτι μάλιστα του πολικού στροβίλου! Στο ενδιάμεσο μάλιστα (γύρω στις 25 του μηνός), βλέπουμε τον "προπομπό" της ψυχρής κατάβασης, μια μικροδιαταραχή που διασχίζει από τα δυτικά προς τ'ανατολικά την κεντροβόρεια Ευρώπη και την Σκανδιναβία. Αυτή η μικροδιαταραχή είναι η αντίστοιχη απόπειρα ψυχρής εισβολής στις 25/3, ενώ η εισβολή στις 28/11 αντιστοιχίζεται με το πολικό χαμηλό, το οποίο στις 28/3 κινήθηκε προς την Σκανδιναβία και έπειτα στη Ρωσία!
Τέλος, στις 28/3/17, αλλά και στις 28/11/17 βλέπουμε την είσοδο ενός συστήματος στον βορειοδυτικό Ατλαντικό, αλλά με τελείως διαφορετική εξέλιξη. Στην περίπτωση των προηγούμενων ημερών του Μαρτίου, το σύστημα αναπτύσσεται καταλαμβάνοντας όλη τη θαλάσσια περιοχή αλλά στην περίπτωση του Νοεμβρίου, κάτι τέτοιο αποτυγχάνει να συμβεί και το σύστημα απορροφάται γρήγορα από την πολική κυκλοφορία κάπου στη Γροιλανδία.
Εδώ ακριβώς, επιβεβαιώνεται το συμπέρασμα που είχα διατυπώσει παραπάνω: Επειδή ο εμποδισμός κατέρρευσε, μπόρεσε το χαμηλό αυτό να ενισχυθεί και όχι το αντίστροφο. Στην περίπτωση του Νοεμβρίου δεν συνέβη κάτι τέτοιο, αλλά ο εμποδισμός έστω και ασθενής, παρέμεινε στην περιοχή!
Αυτά τα αναφέρω διότι σε συζητήσεις που έγιναν στο facebook, υπήρξε έντονα η άποψη οτι ευθύνεται ο Ατλαντικός για το γεγονός οτι η εισβολή δεν μπόρεσε να έρθει ποτέ προς την περιοχή μας. Τα παραπάνω διαψεύδουν αυτόν τον ισχυρισμό. Αντιθέτως, θα πρέπει πάντα να εξετάζουμε την συμπεριφορά του εμποδισμού, ως το κυρίαρχο στοιχείο που διαμορφώνει την κυκλοφορία. Ακόμη πιο γενικά μιλώντως, θα πρέπει να βλέπουμε τόσο τους εμποδισμούς που αναπτύσσονται, όσο και γενικότερα την μεσημβρινότητα της κυκλοφορίας με τρόπο συνδυαστικό. Για παράδειγμα τον Νοέμβριο, η μεσημβρινότητα ήταν εντονότερη..
Η σύγκριση των διαστημάτων 21-28/11/16 και 21-28/3/17 είναι ένα από τα καλύτερα παραδείγματα μελέτης αναλογιών στην κυκλοφορία των συστημάτων. Είναι, ακόμη πιο συγκεκριμένα, μια απάντηση για όποιον πιστεύει οτι υπάρχει ένα προκαθορισμένο μοτίβο στις κινήσεις των συστημάτων. Εάν δούμε μια συγκεκριμένη διάταξη, τα πράγματα δεν θα εξελιχθούν με τον ίδιο τρόπο στη συνέχεια! Φαίνεται πως, το μοτίβο εμφανίζεται μεν, αλλά ΜΟΝΟ ως ρυθμός στην ροή της κίνησής τους και όχι ως μια ακριβής επανάληψη γεγονότων. Με άλλα λόγια, υπάρχουν συγκεκριμένα μοτίβα που εμφανίζονται έχοντας πολύ συγκεκριμένες διατάξεις και αναλογίες, αλλά ΠΟΤΕ δεν εξελίσσονται με τον ίδιο τρόπο και επουδενί δεν σημαίνει οτι θα οδηγήσουν στο ίδιο ακριβώς μοτίβο στη συνέχεια, μετά από μερικές ημέρες. Θέλει λοιπον μεγάλη προσοχή. Στην προκειμένη περίπτωση των ασαφειών για το διάστημα 25-30/3 μάλιστα, τα προγνωστικά μοντέλα, εμφάνισαν μια εξέλιξη παρόμοια με αυτήν του Νοεμβρίου και μάλιστα ως το κυρίαρχο σενάριο.
ΜΕΡΟΣ ΙΙ - ΤΑΣΗ ΚΑΙΡΟΥ
Σχήμα 3: Προγνώσεις πολλαπλού δείγματος για τη θερμοκρασία στα 850hpa για την Αθήνα με βάση το 00Ζ τρέξιμο στις 4/4/2017.
Είναι η πρώτη φορά για φέτος, που βλέπουμε μια τόσο σταδιακή μείωση της προγνωσιμότητας. Μία κάπως απότομη μείωση παρατηρείται στις 8/4 αλλά στη συνέχεια η κατάσταση εξελίσσεται αρκετά ομαλά. Είναι μια εικόνα που συνήθως βλέπουμε κατά τη θερινή περιοδο όταν δεν επηρεαζόμαστε από μεγάλης κλίμακας διαταραχές, βασικά αίτια αύξησης της ασάφειας. Αυτό λοιπόν, μας οδηγεί στο συμπέρασμα οτι δεν υπάρχουν πολλές πιθανότητες να επηρεαστούμε από κάποια τέτοια διαταραχή με εξαίρεση το τί θα συμβεί μεταξύ 8-10/4.
Περνάμε λοιπόν στην πρόγνωση των 500hpa, όπως αποτυπώνεται από τον μέσο όρο των ensembles καθώς επίσης και την τυπική απόκλιση (σ).
Σχήμα 4: Animation του μέσου όρου των ensembles για τα 500hpa καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), με βάση την 06Ζ πρόγνωση του GFS στις 4/4/2017 για το διάστημα από 04/04/17 μέχρι 19/04/17:
1. Παρατηρούμε οτι στην αρχή του διαστήματος ο αντικυκλώνας εμποδισμού παραμένει στην περιοχή της βορειοδυτικής Ευρώπης, μετατρέποντας το πολικό χαμηλό της Ισλανδίας, σε αυλώνα / ψυχρή εισβολή στην ανατολική Ευρώπη, η οποία μετά τις 6/4, φαίνεται να κινείται προς την περιοχή μας. Όμως, προτού καλά-καλά δημιουργηθεί κάποια σαφής ροή βορρά-νότου, ο αντικυκλώνας καταρρέει, θυμίζοντας πολύ έντονα την συμπεριφορά του προηγουμένου διαστήματος με αποτέλεσμα η εισβολή να φεύγει πολύ γρήγορα προς τη Ρωσία, χωρίς πρακτικά να επηρεάσει την περιοχή μας. Φαίνεται πως η προσέγγιση της άκρης του αυλώνα προς την περιοχή μας και κυρίως το εάν θα φέρει μαζί του αρκετά ψυχρότερες αέριες μάζες, είναι κάτι που δεν μπορεί εύκολα να περιγραφθεί από τα μοντέλα. Κατ'εμέ, θα πρέπει να ελπίζουμε κυρίως σε μια μικρή πτώση της θερμοκρασίας και πολύ μικρή επιδείνωση του καιρού σε βορειοανατολικά και σε κεντρικό / βόρειο Αιγαίο, η οποία δεν θα γίνει αισθητή στην υπόλοιπη χώρα. Τα μοντέλα και δη το GFS, συνήθως υπερεκτιμούν λιγάκι στην προσομοίωσή τους, τέτοιες κινήσεις έχοντας μια τάση να τις κάνουν περισσοτερο "μεσημβρινής ροής"....εξάλλου ο εμποδισμός φαίνεται να καταρρέει.
2. Καθώς, η αποτυχημένη (για εμάς) ψυχρή εισβολη κινείται προς τη Ρωσία, καταρρέει ταυτόχρονα και ο εμποδισμός και μετακινείται (σαν ridge διαρκώς εξασθενούμενο) προς τ'ανατολικά. Η ημερομηνία είναι 10-11/4 και πρόκειται για 21 ημέρες αφ'οτου πρωτοεμφανίστηκε το ridge στους χάρτες (21/3). Πρόκειται για έναν κύκλο που διήρκεσε διάστημα 3 * 7 ημερών.
3. Μετά τις 11/4 και παρ΄όλο που η ασάφεια γενικεύεται σε πολλές περιοχές του χάρτη, βλέπουμε την έντονη τάση για χαμηλότερες πιέσεις στα δυτικά της Ευρώπης, χωρίς να διαφαίνεται κάποια τάση για ανάπτυξη ridge. Αυτό σημαίνει πως περνάμε πλέον σε ζωνικό μοτίβο κυκλοφορίας κάτι που αυτομάτως σημαίνει άνοδο των θερμοκρασιών στην περιοχή μας. Το εάν αυτή η άνοδος θα είναι μεγάλη, με κατάληξη τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, είναι κάτι που θα εξετάσουμε στη συνέχεια. (Τείνει ωστόσο να επιβεβαιωθεί η εκτίμηση που είχα διατυπώσει στις 30/3 στο meteo-news, στο defence-point αλλά και στο umeteo, οτι "οι πρώτες ενδείξεις κάνουν λόγο για βελτιωμένο καιρό και σταδιακή άνοδο της θερμοκρασίας κατά τη Μ. Εβδομάδα").
4. Κάποιες μικροδιαταραχές υπό τη μορφή αβαθών, αποκομμένων ψυχρών λιμνών ή χαμηλών, δεν θα λείψουν κατά τη διάρκεια της Μ. Εβδομάδας. Ειδικότερα, βλέπουμε πως τη Μ. Δευτέρα 10/4 και την Μ.Τρίτη 11/4, διαταραχή προερχόμενη από τα δυτικά της Μεσογείου, απομεινάρι ενός αβαθούς χαμηλού που υπήρχε στην περιοχή, θα κινηθεί ανατολικότερα λόγω της ζωνικής στροφής στη ροή της κυκλοφορίας. Πιθανολογώ πως θα καταφέρει κάποιες συννεφιές κυρίως σε κεντρικά και νότια, ενεργοποιώντας μηχανισμούς θερμικής αστάθειας στα κεντρικά και βόρεια της χώρας. Άλλη μια μικροδιαταραχή φαίνεται για την Μ.Πέμπτη/Μ.Παρασκευή, η τροχιά της οποίας είναι άγνωστη όμως. Θα μπορούσε να κινηθεί κατά μήκος των βορείων ακτων της Αφρικής, αλλά θα μπορούσε και να κινηθεί προς τα βορειοανατολικά δηλ.προς την περιοχή μας.
5. Την εβδομάδα του Πάσχα φαίνεται πως δεν αλλάζει το μοτίβο της κυκλοφορίας. Κατά τη γνώμη μου θα συνεχίσουμε να επηρεαζόμαστε από μικροδιαταραχές.
Περί του καιρού αυτής της εβδομάδας, θα επανέλθω σε επόμενο άρθρο στο thread των "προγνώσων μελών και ΜΜΕ".
Συμπερασματικά λοιπόν:
1. Ήπιος καιρός αυτήν την εβδομάδα μέχρι και την Κυριακή 26/3 με ελαφρώς υψηλότερες του κανονικού θερμοκρασίες. Ουσιαστικά, θα πρόκειται για την πρώτη ανοιξιάτικη εβδομάδα για φέτος. "Συνθήκες προχωρημένης Άνοιξης" και άλλοι ανάλογοι τίτλοι σε άρθρα, είναι μόνο για εντυπωσιασμό.
2. Υπάρχουν αρκετές πιθανότητες (άνω του 50%), η επόμενη εβδομάδα (Δευτέρα 27/3 και μετά), να προκύψει κάπως βροχερή κυρίως για κεντρικές και βόρειες περιοχές της χώρας και αργότερα από τα μέσα αυτής και σε νοτιότερες περιοχές. Ο χαρακτήρας του καιρού θα είναι μεικτός: Ενδεχομένως αρχικά να οργανωθεί ψυχρό μέτωπο, στα βόρεια, το οποίο θα φέρει περισσότερο κλειστό καιρό και συνεχείς βροχές, για να μετατραπεί στη συνέχεια σε στάσιμο, δίνοντας φαινόμενα αστάθειας τα οποία θα επηρεάσουν και νοτιότερες περιοχές της χώρας. Λόγω του γεγονότος οτι βορειότερά μας θα υπάρξουν αρκετά ψυχρότερες αέριες μάζες, είναι πολύ πιθανό να διοχετευτούν προς την περιοχή μας, στρέφοντας τους ανέμους σε βοριάδες από τα μέσα αυτής και μετά. Συνέπεια αυτού θα είναι, τα φαινόμενα αστάθειας που θα προκύπτουν από την Τρίτη 28/3 ή την Τετάρτη 29/3 και μετά, να αφορούν κεντρικά και δυτικά τμήματα.
3. Η είσοδος των ψυχρών αερίων μαζών και νοτιότερα στη χώρα, από τα μέσα της επόμενης εβδομάδας, θα είναι αρχικά επιφανειακή και όχι πολύ έντονη. Ωστόσο, από την Παρασκευή 31/3 ή το Σαββατοκύριακο 1-2/4, είναι πιθανό να υπάρξει κατερχόμενη trough από τα βόρεια προς την περιοχή μας ή την Τουρκία με αποτέλεσμα περισσότερο κρύο και όψιμο χειμωνιάτικο καιρό με χαρακτηριστικά βορείου ρεύματος.
4. Το διάστημα από 1 έως 5/4 είναι πιθανή η εκδήλωση περισσότερο οργανωμένης ψυχρής εισβολής με μεγάλη πτώση της θερμοκρασίας (πιθανότητα 30%).
5. Υπάρχει 50% πιθανότητα να έχουμε επιμονή του εμποδισμού έως και τις 11-12/4 και πιθανή επανάληψη των φαινομένων.
Θα προσπαθήσω να ανανεώσω τις εκτιμήσεις την Παρασκευή, με περισσότερες πληροφορίες.
Τα όσα θα γραφτούν, θα βασίζονται σε αυτήν την ανάλυση και ενδεχομένως, να συμπληρώσω κάποιες περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες.
Όπως κάνω σε κάθε ανάλυση, έτσι και τώρα, παραθέτω τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την προηγούμενη, προκειμένου ν'αξιολογηθούν.
Στο πρώτο τμήμα της παρούσας ανάλυσης, θ'ασχοληθώ αρκετά με την μεγάλη ασάφεια και την έντονη ταλάντωση στις προσομοιώσεις των μοντέλων για το διάστημα 25-30/3, ή και λίγο μετά, την οποία παρατηρήσουμε στο διάστημα 18-22/3.
Στο δεύτερο τμήμα της ανάλυσης, θ'ασχοληθούμε με το τί θα συμβεί τις επόμενες ημέρες και πιο συγκεκριμένα την Μ. Εβδομάδα και μετά.
ΜΕΡΟΣ Ι - ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΑΣΑΦΕΙΕΣ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΝΟΣ ΜΟΤΙΒΟΥ ΨΥΧΡΗΣ ΕΙΣΒΟΛΗΣ.
Η ανάλυση είχε γραφτεί στις 20/3, και είχα γράψει οτι θα προσπαθούσα να ανανεώσω την Παρασκευή 24/3. Λόγω φόρτου εργασίας, τελικά μεσολάβησαν άλλες 10 ημέρες ώστε να μπορέσω να γράψω... Τουλάχιστον όμως, τα συμπεράσματα εκείνης της ανάλυσης προχωρούσαν για ένα διάστημα έως και 20 ημέρες μετά.
-> Τα συμπεράσματα 1,2 επιβεβαιώθηκαν ως ένα μεγάλο ποσοστό με εξαίρεση το ποιές περιοχές θα αφορούσαν τα φαινόμενα αστάθειας από την Τρίτη 28/3 και μετά.
-> Παρατηρούμε οτι αυτό που επιβεβαιώνεται είναι το συμπέρασμα 3, έστω κι αν δίνεται ως πιθανότητα αν και η εκτίμηση έπεσε έξω ως προς τις ημερομηνίες, καθώς η κατερχόμενη trough εμφανίστηκε τις προηγούμενες ημέρες.
-> Σχετικά με το συμπέρασμα 4, παρ'όλο που δεν συγκέντρωνε παρά 30% πιθανότητα κατά τη δική μου εκτίμηση, οφείλω ν'αναφέρω πως αυτή η πιθανότητα ήταν η μεγαλύτερη σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο σενάριο.
-> Το μόνο που φαίνεται να επιβεβαιώνεται όσον αφορά το 5, είναι η επιμονή του εμποδισμού.
Σαν πολύ γενικό αποτέλεσμα, αξίζει ν'αναφέρουμε οτι τα όσα γράφτηκαν, ήταν αρκετά ακριβή για το διάστημα έως την 8η ημέρα (δηλαδή μέχρι τις 28/3), ενώ για τη συνέχεια (έως και την 16η ημέρα) επιβεβαιώθηκε απλώς ένα πολύ γενικό μοτίβο κυκλοφορίας στην ατμόσφαιρα και το γεγονός οτι αυτή εκτιμήθηκε (με 50% πιθανότητα) να είναι μεσημβρινή με επιμονή του εμποδισμού. Η εκτίμηση αυτή στηρίχθηκε κυρίως στους 7ήμερους κύκλους της μεσημβρινής κυκλοφορίας και ειδικότερα το πώς συσχετίζονται με τις εμφανίσεις αντικυκλώνων εμποδισμών. Πρόκειται για προσωπικές παρατηρήσεις τις οποίες αναφέρω εδώ και χρόνια (από την καλή, πρώτη εποχή της mailing list) και την οποία χρησιμοποιώ σε όλες τις αναλύσεις, συμπεριλαμβανομένης και της τελευταίας. Στην παρούσα περίπτωση, αν και φάνηκε σχετικά εύκολα η θέση και η διάρκεια του εμποδισμού, εντούτοις ήταν αρκετά δύσκολο να προσδιοριστεί τόσο η θέση, η ένταση των κατερχομενων διαταραχών αλλά και ο ίδιος ο ρυθμός εμφάνισής τους.
Αρχικα, θα παραθέσω τους analysis χάρτες, ανά 12 ώρες από τις 21/3, έως τις 4/4 (σήμερα), υπό τη μορφή animation.
Σχήμα 1: Animation analysis χαρτών, γεωδυναμικών υψών στα 500hpa (μαύρες ισοπληθείς), επιφανειακής πίεσης (άσπρες ισοπληθείς) και πάχους ατμόσφαιρας H500-H1000 (χρωματισμοί) για το διάστημα 21/3/2017 - 4/4/2017.
1. Στην αρχή του διαστήματος παρατηρούμε την δημιουργία του αυλώνα στη δυτική/νοτιοδυτική Ευρώπη, ο οποίος πολύ γρήγορα μετατράπηκε σε cutoff low στην περιοχή της Ιβηρικής. Ο σχηματισμός αυτός ευθύνεται για τον ημιορεινό χιονιά στην χερσόνησο, με την είδηση για χιονοπτώσεις στη Μαδρίτη, να μονοπωλεί το ενδιαφέρον. Πρόκειται για τον ίδιο ατμοσφαιρικό κυματισμό που προκάλεσε την κακοκαιρία "Στέλλα" και τις χιονοπτώσεις στη Ν.Υόρκη και σε πολλές ακόμη βορειοανατολικές Πολιτείες..
2. Η αποκοπή της trough στην Ιβηρική, συμβαίνει από τις 23-24/3 και μετά. Αυτό το γεγονός συσχετίζεται με το πέρασμα του αντικυκλώνα των Αζορών προς τη βορειοδυτική Ευρώπη και την μετατροπή του σε αντικυκλώνα εμποδισμού.
3. Λίγο μετά, (25-26/3), παρατηρούμε την πρώτη απόπειρα ψ.εισβολής λόγω του εμποδιστή στην ανατολική Ευρώπη. Πρόκειται για ακόμη ένα "παιδί της Στέλλας". Το ονομάζω απόπειρα μιας που στη συνέχεια, (27-28/3) η εισβολή "φρενάρει" πολύ γρήγορα και επεκτείνεται ταυτόχρονα προς τα δυτικά, αγγίζοντας και την Ιταλία. Ταυτόχρονα (δηλαδή 27-28/3) βλέπουμε, ένα νέο πολικό χαμηλό να περνάει γρήγορα προς την περιοχή της Σκανδιναβίας και τη θάλασσα του Μπαρεντς, το οποίο επίσης αποτυγχάνει να δημιουργήσει κάποια σοβαρή trough και βλέπουμε να επεκτείνεται αρκετά ανατολικά. Στις 28/3 παρατηρούμε τον εμποδιστή να καταρρέει και αυτό ακριβώς είναι το αίτιο που η εισβολή δεν κινήθηκε νοτιότερα. Η κατάρρευση συμβαίνει μόλις 4 ημέρες από την δημιουργία του κλείνοντας όμως έτσι το πρώτο 7ήμερό του. (Θυμηθείτε: Ξεκίνησε αρχικά στον Ατλαντικό στις 21/3). Την περίοδο 20-23/3 (και λίγο νωρίτερα), υπήρχε πολύ έντονη ασάφεια όσον αφορά τις προσομοιώσεις των μοντέλων και υπήρχαν διαρκώς σενάρια έντονης ψυχρής εισβολής, τα οποία ήταν μάλιστα και η κυρίαρχη τάση. Όλα αυτά τα σενάρια, εμφάνιζαν εκτροπή αυτής ακριβώς της διαταραχής προς το νότο και παραμονή του εμποδισμού ακριβώς σε αυτήν τη θέση. Εμφάνιζαν επίσης και αρκετά ασθενέστερο το χαμηλό στον Ατλαντικό, αλλά κατά τη γνώμη μου αυτό δεν είναι το αίτιο, αλλά το αποτέλεσμα της κατάρρευσης του εμποδισμού: Επειδή ο εμποδισμός κατέρρευσε, μπόρεσε το χαμηλό αυτό να ενισχυθεί και όχι το αντίστροφο.
Τόσο το γεγονός οτι αυτά τα σενάρια ήταν τα κυρίαρχα, όσο και το γεγονός οτι τα θεώρησα και αρκετά "λογικά", από φυσικής άποψης, πίστεψα οτι θα πραγματοποιηθούν. Το γιατί τα θεώρησα "λογικά", είναι κάτι που θα εξηγήσω λίγο παρακάτω.
4. Έχει ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε οτι αυτή η ροή, συνεχίζεται και τις αμέσως επόμενες ημέρες και μάλιστα ότι πολύ σημαντικό κομμάτι του πολικού στροβίλου είναι πλέον στα άκρα βόρεια τμήματα της Ευρώπης. Εάν δει κανείς τον χάρτη του βορείου ημισφαιρίου θα παρατηρήσει οτι για εκείνο το διάστημα επρόκειτο για το σημαντικότερο τμήμα του πολικού στροβίλου, το οποίο μετακινήθηκε από το βόρειο Καναδά προς τη Γροιλανδία και τις σκανδιναβικές και σιβηρικές ακτές στον Αρκτικό Ωκεανό.
Μια ακόμη παρατήρηση, κάπως άσχετη με όλα αυτά: Παρατηρήστε πόσο πιο αργά κινούνται οι αρκτικές αέριες μάζες στα πολύ βόρεια σε σχέση με τις διαταραχές νοτιότερα. Έτσι, μπορεί το χαμηλό της Ιβηρικής να εμφανιστηκε περίπου μια εβδομάδα μετά την κακοκαιρια στις βορειοανατολικές ΉΠΑ, αλλά η πολική αέρια μάζα που το συνοδεύει, ουσιαστικά χρειάστηκε άλλη μία εβδομάδα περίπου για να διοχετευθεί από τον Καναδά στην υπερβόρεια Ευρώπη.
Περί λογικών σεναρίων που ανέφερα στην παρατήρηση 3: Θα μπορούσαν άραγε, να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά τα πράγματα μετά τις 25-26/3 σε σχέση με αυτο που τελικά συνέβη; Πιο συγκεκριμένα, να μπορέσει η ψυχρή εισβολή στην ανατολική Ευρώπη να κινηθεί νοτιότερα, ή να συμβεί αυτό στην αμέσως επόμενη απόπειρα, όπου μάλιστα είχαμε το πέρασμα ενός σημαντικού τμήματος του πολικού στροβίλου;
Η δική μου απάντηση είναι "σαφώς ναι"!
Το παρακάτω animation, δείχνει ακριβώς το πώς θα μπορούσε να συμβεί:
Σχήμα 2: Animation analysis χαρτών, γεωδυναμικών υψών στα 500hpa (μαύρες ισοπληθείς), επιφανειακής πίεσης (άσπρες ισοπληθείς) και πάχους ατμόσφαιρας H500-H1000 (χρωματισμοί) για το διάστημα 21/11/2016 - 4/12/2016
Στο σχήμα 2, βλέπουμε μια αντίστοιχη κατάσταση φέτος και μάλιστα στην αρχή της χειμερινής περιόδου. Παρατηρούμε την ίδια ακριβώς αλληλουχία και συμπτωματικά, στις ίδιες περίπου ημέρες του μήνα: Αρχική αποκοπή χαμηλού στην Ιβηρική λόγω έξαρσης του ridge στον Ατλαντικό -> Εγκατάσταση εμποδισμού στην βορειοδυτική Ευρώπη -> 7 ημέρες μετά, δλδ στις 28 του μήνα, ψυχρή κατάβαση και αυλώνας στην ανατολική Ευρώπη, ως κομμάτι μάλιστα του πολικού στροβίλου! Στο ενδιάμεσο μάλιστα (γύρω στις 25 του μηνός), βλέπουμε τον "προπομπό" της ψυχρής κατάβασης, μια μικροδιαταραχή που διασχίζει από τα δυτικά προς τ'ανατολικά την κεντροβόρεια Ευρώπη και την Σκανδιναβία. Αυτή η μικροδιαταραχή είναι η αντίστοιχη απόπειρα ψυχρής εισβολής στις 25/3, ενώ η εισβολή στις 28/11 αντιστοιχίζεται με το πολικό χαμηλό, το οποίο στις 28/3 κινήθηκε προς την Σκανδιναβία και έπειτα στη Ρωσία!
Τέλος, στις 28/3/17, αλλά και στις 28/11/17 βλέπουμε την είσοδο ενός συστήματος στον βορειοδυτικό Ατλαντικό, αλλά με τελείως διαφορετική εξέλιξη. Στην περίπτωση των προηγούμενων ημερών του Μαρτίου, το σύστημα αναπτύσσεται καταλαμβάνοντας όλη τη θαλάσσια περιοχή αλλά στην περίπτωση του Νοεμβρίου, κάτι τέτοιο αποτυγχάνει να συμβεί και το σύστημα απορροφάται γρήγορα από την πολική κυκλοφορία κάπου στη Γροιλανδία.
Εδώ ακριβώς, επιβεβαιώνεται το συμπέρασμα που είχα διατυπώσει παραπάνω: Επειδή ο εμποδισμός κατέρρευσε, μπόρεσε το χαμηλό αυτό να ενισχυθεί και όχι το αντίστροφο. Στην περίπτωση του Νοεμβρίου δεν συνέβη κάτι τέτοιο, αλλά ο εμποδισμός έστω και ασθενής, παρέμεινε στην περιοχή!
Αυτά τα αναφέρω διότι σε συζητήσεις που έγιναν στο facebook, υπήρξε έντονα η άποψη οτι ευθύνεται ο Ατλαντικός για το γεγονός οτι η εισβολή δεν μπόρεσε να έρθει ποτέ προς την περιοχή μας. Τα παραπάνω διαψεύδουν αυτόν τον ισχυρισμό. Αντιθέτως, θα πρέπει πάντα να εξετάζουμε την συμπεριφορά του εμποδισμού, ως το κυρίαρχο στοιχείο που διαμορφώνει την κυκλοφορία. Ακόμη πιο γενικά μιλώντως, θα πρέπει να βλέπουμε τόσο τους εμποδισμούς που αναπτύσσονται, όσο και γενικότερα την μεσημβρινότητα της κυκλοφορίας με τρόπο συνδυαστικό. Για παράδειγμα τον Νοέμβριο, η μεσημβρινότητα ήταν εντονότερη..
Η σύγκριση των διαστημάτων 21-28/11/16 και 21-28/3/17 είναι ένα από τα καλύτερα παραδείγματα μελέτης αναλογιών στην κυκλοφορία των συστημάτων. Είναι, ακόμη πιο συγκεκριμένα, μια απάντηση για όποιον πιστεύει οτι υπάρχει ένα προκαθορισμένο μοτίβο στις κινήσεις των συστημάτων. Εάν δούμε μια συγκεκριμένη διάταξη, τα πράγματα δεν θα εξελιχθούν με τον ίδιο τρόπο στη συνέχεια! Φαίνεται πως, το μοτίβο εμφανίζεται μεν, αλλά ΜΟΝΟ ως ρυθμός στην ροή της κίνησής τους και όχι ως μια ακριβής επανάληψη γεγονότων. Με άλλα λόγια, υπάρχουν συγκεκριμένα μοτίβα που εμφανίζονται έχοντας πολύ συγκεκριμένες διατάξεις και αναλογίες, αλλά ΠΟΤΕ δεν εξελίσσονται με τον ίδιο τρόπο και επουδενί δεν σημαίνει οτι θα οδηγήσουν στο ίδιο ακριβώς μοτίβο στη συνέχεια, μετά από μερικές ημέρες. Θέλει λοιπον μεγάλη προσοχή. Στην προκειμένη περίπτωση των ασαφειών για το διάστημα 25-30/3 μάλιστα, τα προγνωστικά μοντέλα, εμφάνισαν μια εξέλιξη παρόμοια με αυτήν του Νοεμβρίου και μάλιστα ως το κυρίαρχο σενάριο.
ΜΕΡΟΣ ΙΙ - ΤΑΣΗ ΚΑΙΡΟΥ
Σχήμα 3: Προγνώσεις πολλαπλού δείγματος για τη θερμοκρασία στα 850hpa για την Αθήνα με βάση το 00Ζ τρέξιμο στις 4/4/2017.
Είναι η πρώτη φορά για φέτος, που βλέπουμε μια τόσο σταδιακή μείωση της προγνωσιμότητας. Μία κάπως απότομη μείωση παρατηρείται στις 8/4 αλλά στη συνέχεια η κατάσταση εξελίσσεται αρκετά ομαλά. Είναι μια εικόνα που συνήθως βλέπουμε κατά τη θερινή περιοδο όταν δεν επηρεαζόμαστε από μεγάλης κλίμακας διαταραχές, βασικά αίτια αύξησης της ασάφειας. Αυτό λοιπόν, μας οδηγεί στο συμπέρασμα οτι δεν υπάρχουν πολλές πιθανότητες να επηρεαστούμε από κάποια τέτοια διαταραχή με εξαίρεση το τί θα συμβεί μεταξύ 8-10/4.
Περνάμε λοιπόν στην πρόγνωση των 500hpa, όπως αποτυπώνεται από τον μέσο όρο των ensembles καθώς επίσης και την τυπική απόκλιση (σ).
Σχήμα 4: Animation του μέσου όρου των ensembles για τα 500hpa καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), με βάση την 06Ζ πρόγνωση του GFS στις 4/4/2017 για το διάστημα από 04/04/17 μέχρι 19/04/17:
1. Παρατηρούμε οτι στην αρχή του διαστήματος ο αντικυκλώνας εμποδισμού παραμένει στην περιοχή της βορειοδυτικής Ευρώπης, μετατρέποντας το πολικό χαμηλό της Ισλανδίας, σε αυλώνα / ψυχρή εισβολή στην ανατολική Ευρώπη, η οποία μετά τις 6/4, φαίνεται να κινείται προς την περιοχή μας. Όμως, προτού καλά-καλά δημιουργηθεί κάποια σαφής ροή βορρά-νότου, ο αντικυκλώνας καταρρέει, θυμίζοντας πολύ έντονα την συμπεριφορά του προηγουμένου διαστήματος με αποτέλεσμα η εισβολή να φεύγει πολύ γρήγορα προς τη Ρωσία, χωρίς πρακτικά να επηρεάσει την περιοχή μας. Φαίνεται πως η προσέγγιση της άκρης του αυλώνα προς την περιοχή μας και κυρίως το εάν θα φέρει μαζί του αρκετά ψυχρότερες αέριες μάζες, είναι κάτι που δεν μπορεί εύκολα να περιγραφθεί από τα μοντέλα. Κατ'εμέ, θα πρέπει να ελπίζουμε κυρίως σε μια μικρή πτώση της θερμοκρασίας και πολύ μικρή επιδείνωση του καιρού σε βορειοανατολικά και σε κεντρικό / βόρειο Αιγαίο, η οποία δεν θα γίνει αισθητή στην υπόλοιπη χώρα. Τα μοντέλα και δη το GFS, συνήθως υπερεκτιμούν λιγάκι στην προσομοίωσή τους, τέτοιες κινήσεις έχοντας μια τάση να τις κάνουν περισσοτερο "μεσημβρινής ροής"....εξάλλου ο εμποδισμός φαίνεται να καταρρέει.
2. Καθώς, η αποτυχημένη (για εμάς) ψυχρή εισβολη κινείται προς τη Ρωσία, καταρρέει ταυτόχρονα και ο εμποδισμός και μετακινείται (σαν ridge διαρκώς εξασθενούμενο) προς τ'ανατολικά. Η ημερομηνία είναι 10-11/4 και πρόκειται για 21 ημέρες αφ'οτου πρωτοεμφανίστηκε το ridge στους χάρτες (21/3). Πρόκειται για έναν κύκλο που διήρκεσε διάστημα 3 * 7 ημερών.
3. Μετά τις 11/4 και παρ΄όλο που η ασάφεια γενικεύεται σε πολλές περιοχές του χάρτη, βλέπουμε την έντονη τάση για χαμηλότερες πιέσεις στα δυτικά της Ευρώπης, χωρίς να διαφαίνεται κάποια τάση για ανάπτυξη ridge. Αυτό σημαίνει πως περνάμε πλέον σε ζωνικό μοτίβο κυκλοφορίας κάτι που αυτομάτως σημαίνει άνοδο των θερμοκρασιών στην περιοχή μας. Το εάν αυτή η άνοδος θα είναι μεγάλη, με κατάληξη τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, είναι κάτι που θα εξετάσουμε στη συνέχεια. (Τείνει ωστόσο να επιβεβαιωθεί η εκτίμηση που είχα διατυπώσει στις 30/3 στο meteo-news, στο defence-point αλλά και στο umeteo, οτι "οι πρώτες ενδείξεις κάνουν λόγο για βελτιωμένο καιρό και σταδιακή άνοδο της θερμοκρασίας κατά τη Μ. Εβδομάδα").
4. Κάποιες μικροδιαταραχές υπό τη μορφή αβαθών, αποκομμένων ψυχρών λιμνών ή χαμηλών, δεν θα λείψουν κατά τη διάρκεια της Μ. Εβδομάδας. Ειδικότερα, βλέπουμε πως τη Μ. Δευτέρα 10/4 και την Μ.Τρίτη 11/4, διαταραχή προερχόμενη από τα δυτικά της Μεσογείου, απομεινάρι ενός αβαθούς χαμηλού που υπήρχε στην περιοχή, θα κινηθεί ανατολικότερα λόγω της ζωνικής στροφής στη ροή της κυκλοφορίας. Πιθανολογώ πως θα καταφέρει κάποιες συννεφιές κυρίως σε κεντρικά και νότια, ενεργοποιώντας μηχανισμούς θερμικής αστάθειας στα κεντρικά και βόρεια της χώρας. Άλλη μια μικροδιαταραχή φαίνεται για την Μ.Πέμπτη/Μ.Παρασκευή, η τροχιά της οποίας είναι άγνωστη όμως. Θα μπορούσε να κινηθεί κατά μήκος των βορείων ακτων της Αφρικής, αλλά θα μπορούσε και να κινηθεί προς τα βορειοανατολικά δηλ.προς την περιοχή μας.
5. Την εβδομάδα του Πάσχα φαίνεται πως δεν αλλάζει το μοτίβο της κυκλοφορίας. Κατά τη γνώμη μου θα συνεχίσουμε να επηρεαζόμαστε από μικροδιαταραχές.
Περί του καιρού αυτής της εβδομάδας, θα επανέλθω σε επόμενο άρθρο στο thread των "προγνώσων μελών και ΜΜΕ".
Ψάξε μονοπάτι απάτητο, απ τα βλέφαρα διώξε τον ύπνο,
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
-
Nick Gkikas - Site Admin
- Δημοσιεύσεις: 1680
- Εγγραφή: Τρί 22 Μαρ 2011, 1:11
- Τοποθεσία: Ηλιούπολη Αττικής 150μ και Ζάρακες Ευβοίας 160μ
Καιρός Μ. Εβδομάδας - Πολλή φασαρία για το τίποτα...!
από Nick Gkikas » Τετ 12 Απρ 2017, 1:08
Καλησπέρες φίλοι,
Επανέρχομαι (αυτή τη φορά στην ώρα μου
) για το νέο κείμενο της ανάλυσης, στο οποίο θα καταπιαστούμε με τον καιρό της Μ.Εβδομάδας αλλά και σχετικά με τα όσα ακολουθήσουν στη συνέχεια, την Κυριακή του Πάσχα αλλά και τη Δευτέρα, τα οποία φαίνονται άκρως ενδιαφέροντα.
Το γιατί είναι τόσο ενδιαφέροντα, μας το εξηγεί το παρακάτω ensemble της πρόγνωσης των θερμοκρασιών στα 850 στην Αθήνα:
Σχήμα 1: Προγνώσεις πολλαπλού δείγματος (ensembles), της θερμοκρασίας στα 850hpa στην Αθήνα, με βαση την 06Z πρόγνωση της 10/4/17 του GFS.
Αυτό που παρατηρούμε είναι οτι από τις 18 του μηνός και μετά, έχουμε μια πολύ απότομη μείωση της προγνωσιμότητας, η οποία συνεχίζεται σταδιακά περεταίρω μειούμενη έως και το τέλος. Το μόνο που διακρίνουμε για μετά τις 18/4 είναι, μια έντονη τάση για απότομη πτώση της θερμοκρασίας, την οποία ακολουθεί μια τάση για άνοδο στη συνέχεια, με κάποια σενάρια να δίνουν ακόμη και 10-15 βαθμούς άνω του κανονικού για την εποχή (δηλαδή θερμοκρασίες που μπορεί να φτάσουν τους 30-35 βαθμούς). Είναι ενδεικτικό οτι για μετά τις 21/4, δεν υπάρχουν παρά μόνο 2 σενάρια, τα οποία δίνουν χαμηλότερες του μ.ο. 30ετίας τιμές με τα υπόλοιπα, καθώς και τον μ.ο. να βρίσκονται άνω του μ.ο.
Βάσει αυτού του διαγράμματος θα μπορούσε να διατυπωθεί οτι "υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για θερμό ή πολύ θερμό διάστημα μετά τις 21/4". Σε αυτό το κείμενο, δεν θα δημοσιευτούν εκτιμήσεις για εκείνο το διάστημα ούτε θα πραγματοποιηθεί κάποια ανάλυση. Αυτά, θα γίνουν στο επόμενο κείμενο. Απλώς θέλω να επισημάνω πως προς το παρόν, η παραπάνω είναι η μια ασφαλής εκτίμηση και τίποτε περισσότερο. Καμία άλλη δεν τη θεωρώ ασφαλή.
I - ΚΑΙΡΟΣ Μ.ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ 2017.
Θέλω να αναφερθώ αρχικά στην πολύ δύσκολη (όπως αποδείχθηκε) εκτίμηση του καιρού για την Μ.Εβδομάδα με αποτέλεσμα την σύγχυση στο κοινό. Την κατάσταση χειροτέρεψε η γνωστή σε όλους τρολο-σελίδα. Δυστυχώς - γι ακόμη μια φορά - γίναμε θεατές διαφόρων προβλέψεων (και όχι προγνώσεων), που προέρχονταν από αυτόν τον ιστοχώρο (το όνομα του οποίου δεν παραθέτω ώστε να μην δεχθεί από εδώ ούτε 1 κλικ και βελτιωθεί το SEO του στην google). Οι προβλέψεις αυτές περιελάμβαναν σενάρια από "το πιο ψυχρό πάσχα των τελευταίων ετών", μέχρι "θερμή εισβολή τις ημέρες του Πάσχα" και οι οποίες αναπαρήχθηκαν αβίαστα από όλα τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης (ειδικά οι πρώτες).
Από αυτό εδώ το βήμα, απευθύνομαι πέρα από τα στενά όρια της hellasweather, προς όλους τους φίλους που επιχειρούν πρόγνωση: ΜΗΝ ΒΙΑΖΕΣΤΕ όταν πχ. (1) βλέπετε τους μέσους όρους και πολλά σεναρια στα ensembles να κινούνται πολύ πάνω (ή κάτω) από τον εποχιακό μέσο όρο, (2) όταν πολλά σενάρια συγκλίνουν σε μια συγκεκριμένη ατμοσφαιρική διάταξη, (3) όταν βλέπετε GFS & ECMWF να συμφωνούν μεταξύ τους ακόμη και στον μέσο όρο των ensembles τους, (4) ακόμη κι αν διαδοχικά τρεξίματα του ενός ή του άλλου μοντέλου, δίνουν το ίδιο σενάριο. Και οι 4 παραπάνω συνθήκες, ίσχυαν παλαιότερα ως σχετικά ασφαλή κριτήρια. Για κάποιον λόγο, η κατάσταση με τις προγνώσεις έχει διαφοροποιηθεί αρκετά, ιδιαίτερα όσον αφορά το GFS και τέτοιοι εμπειρικοί κανόνες δεν ισχύουν. Η παρατήρηση δείχνει το γεγονός πως, το συγκεκριμένο μοντέλο είναι αρκετά ασταθές, ωστόσο θεαματικές αλλαγές έχω δει και στις προγνώσεις του ευρωπαϊκού ακόμη κι αν τα ensembles του έδειχναν να σταθεροποιούνται προς μια κατεύθυνση..
Σχήμα 2: Διαδοχικές προγνώσεις του γεωδυναμικού ύψους και της θερμοκρασίας στα 500hpa για το Σάββατο 15/4/17 00 και 06UTC με βάση τις αρχικές συνθήκες από την Πέμπτη 6/4/17 06Z μέχρι τη Δευτέρα 10/4/17 12Ζ:
Στο σχήμα 2, παραθέτω ένα animation, λίγο διαφορετικό από αυτά που συνήθως στέλνω. Απεικονίζει τις 18 τελευταίες προγνώσεις του GFS για τα 500hpa (από την 06Ζ πρόγνωση της Πέμπτης 6/4/17 μέχρι την 12Ζ πρόγνωση της Δευτέρας 10/4/17) για το Σάββατο 15/4/17 00 και 06UTC.
Με βάση αυτό, μπορούν να εξαχθούν αρκετά χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με τη "συμπεριφορά" του προγνωστικού μοντέλου για μια συγκεκριμένη και σημαντική ημέρα-στόχο, η οποία αποτέλεσε αίνιγμα (όπως και όλη η Μ.Εβδομάδα). Το animation δημιουργήθηκε με τη χρήση ενός πολύ σημαντικού προγνωστικού εργαλείου στην παρουσίαση των χαρτών από το weatheronline, την δυνατότητα δηλαδή να επιλέγει κανείς διαφορετικά τρεξίματα για μια συγκεκριμένη ώρα-στόχο.
Θέλω κατ'αρχήν να διευκρινήσω πως αυτό, αποτελεί μεν ένα παράδειγμα σχετικά με την αστάθεια του GFS, αλλά δεν είναι το καλύτερο - υπήρξαν πολύ καλύτερα φέτος. Βλέπουμε όμως πόσο εύκολα μπορούν ν'αλλάξουν οι προσομοιώσεις και πόσο ευαισθητο είναι το σύστημα τέτοια περίοδο, όπου ουσιαστικά ο Ατλαντικός "κάνει κουμάντο".
1. Το πρώτο χρήσιμο συμπέρασμα που εξάγουμε είναι οτι στις αρχικές εκτιμήσεις είχε υπάρξει η εικόνα του σχηματισμού μιας longwave trough στην ανατολική Ευρώπη, η οποία θα περιελάμβανε και τη βαλκανική χερσόνησο, ή την Ιταλία με ταυτόχρονη μεσημβρινότητα στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία. Εν συνεχεία, υπήρξαν προσομοιώσεις με μεγαλύτερη ζωνικότητα, όπου ο συγκεκριμένος σχηματισμός παρουσιαζόταν ως μια shortwave trough - κομμάτι μιας οικογένειας υφέσεων στο βόρειο τμήμα της Ευρώπης, η οποία με τη σειρά της θα μπορούσε να θεωρηθεί κομμάτι ενός εξασθενημένου πολικού στροβίλου. Οι διαφορετικές προσομοιώσεις, παρεμβληθησαν στις προγενέστερες, μέχρι που τελικά, έγιναν οι επικρατέστερες στα διαδοχικά τρεξίματα. Αυτό, το βλέπουμε να συμβαίνει κυρίως από τα τρεξίματα της Κυριακής 9/4 και μετά.
2. Αυτό που έχει εξίσου μεγάλη αξία να παρατηρήσουμε, είναι ο ενδεχόμενος σχηματισμός ridge είτε βορειοδυτική, είτε στη δυτική είτε στη νοτιοδυτική πλευρά της οικογένειας υφέσεων (πρόκειται για την καμπύλωση προς τα βόρεια): Εάν εξαιρέσουμε τις τελευταίες προσομοιώσεις, η εικόνα των οποίων είναι παρόμοια, σε όλες τις υπόλοιπες δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί η θέση του αλλά ούτε και η έκταση και το σχήμα του. Στην πρώτη μάλιστα, το ridge εμφανίζεται εκτεταμένο και παίρνει χαρακτηριστικά εμποδισμού. Όπως θα δούμε στην επόμενη ανάλυση, τέτοια χαρακτηριστικά θα ήταν μάλλον αδύνατον να υπάρξουν.
3. Αξίζει ν'αναφερθεί το γεγονός οτι σε μια τέτοια κυκλοφορία, η ένταση του ridge, η περιοχή ανίχνευσής του αλλά και η έκτασή του, δεν φαίνεται να συσχετίζονται ευθέως με την ύπαρξη ή όχι της trough στην ανατολική Ευρώπη, δηλαδή σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για κλασική περίπτωση ψυχρής εισβολής. Αυτό το στοιχείο είναι αρκετά σημαντικό: Λόγω του προχωρημένου της εποχής, όπου απαιτείται αρκετά καλή υποστήριξη στην ανώτερη τροπόσφαιρα και σημαντική αποκοπή πολικών αερίων μαζών προκειμένου να γίνουν αισθητές στην περιοχή μας, το ενδεχόμενο για κάτι τέτοιο ακόμη και ως φανταστικό σενάριο, ήταν μηδενικό.
Από την άλλη πλευρά, φυσικά και δεν υπήρξε ποτέ ενδεχόμενο (παρά μόνο σε κάποιες προγνώσεις κατά το τέλος του Μαρτίου) και για την αντίστροφη κατάσταση κάποιας εκτεταμένης θερμής εισβολής, διότι εκτός της ύπαρξης εκτεταμένου χαμηλού ή οικογένειας υφέσεων στην περιοχή της δυτικής Ευρώπης ή και της δυτικής Μεσογείου χρειάζεται επίσης να υπάρχει και η παρουσία κάποιου ridge στην ανατολική Μεσόγειο, στα όρια του οποίου συναντούμε σχεδόν πάντα τον υποτροπικό αεροχείμαρρο.
Προχωρώντας λοιπόν στο ζητούμενο του καιρού της Μ.Εβδομάδας και ιδιαίτερα των τελευταίων ημερών της έως και την Κυριακή του Πάσχα, μπορούμε πλέον να εξάγουμε το συμπέρασμα πως δεν φαίνεται να υπάρχει καμία απολύτως αιτία ώστε αέριες μάζες διαφορετικών χαρακτηριστικών να έρθουν προς την περιοχή μας. Η έντονη θέρμανση του εδάφους λόγω της αυξημένης ηλιακής ακτινοβολίας, σε συνδυασμό με κάπως αυξημένη τη σχετική υγρασία επιφανειακά, δημιουργούν ασταθή ατμοσφαιρικά προφιλ πάνω από ορεινές περιοχές, οι οποίες είναι και οι περιοχές έναρξης ανοδικών ρευμάτων στην ατμόσφαιρα, με αποτελεσμα τη δημιουργία καταιγιδοφόρων νεφών τις θερμότερες και αμέσως επόμενες ώρες της ημέρας. Έτσι, οι καταιγίδες θα είναι καθημερινό φαινόμενο στα ορεινά βόρειων αλλά και κεντρικότερων περιοχών, αλλά με κάποιες διαφοροποιήσεις και είναι αρκετά πιθανό το Μ.Σάββατο αλλά και την Κυριακή του Πάσχα να είναι αρκετά εκτεταμένα.
Προτού προχωρήσω στην εκτίμηση, θέλω να σταθούμε λίγο περισσότερο στο ζήτημα της θερμικής αστάθειας, η οποία αυτήν την περίοδο του έτους, είναι ο κυρίαρχος μηχανισμός δημιουργίας υετού στη χώρα μας. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως, από τώρα μέχρι και την επιστροφή των οργανωμένων συστημάτων στην περιοχή μας και εξαιρουμένων κάποιων περιπτώσεων, η όλη προβληματική σχετικά με το τί καιρός θα επικρατήσει ανάγεται στον προσδιορισμό της ύπαρξης ή όχι συνθηκών που θα ευνοήσουν τη θερμική αστάθεια και του προσδιορισμού των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, τα οποία εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες.
Ξεκινώντας από κάποιες βασικές πληροφορίες σχετικά με αυτό, θα πρέπει ν'αναφέρω πολύ συνοπτικά κάποιες πολύ βασικές γνώσεις, χωρίς να εμβαθύνω περισσότερο. Επιφυλάσσομαι στο μέλλον για μια πιο εκτεταμένη ανάλυση σχετικά με αυτά.
Υγρή και η ξηρή κατακόρυφη θερμοβαθμίδα.
Πρόκειται για θεωρητικά υπολογισμένους ρυθμούς πτώσης της θερμοκρασίας σε σχέση με την πτώση της πίεσης. Από τη θερμοδυναμική γνωρίζουμε οτι η μεταβολή της πίεσης είναι ανάλογη της μεταβολής της θερμοκρασίας. Εάν για παράδειγμα μειωθεί η πίεση σε ένα κλειστό σύστημα (πχ ένα δοχείο αέρα εφοδιασμένο με έμβολο), θα παρατηρήσουμε και μείωση της θερμοκρασίας του. Αυτό μπορούμε να το διαπιστώσουμε και στην καθημερινότητα σε διάφορα δοχεία υπό πίεση, τα οποία όμως έχουν αποκτήσει τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Εάν ελευθερώσουμε απότομα αέρα (πολύ κλασικό παράδειγμα τα σπρέυ καθαρισμού πληκτρολογίων), παρατηρούμε οτι ψύχονται για λίγο (λόγω της πτώσης της πίεσης στο εσωτερικό τους), προτού επανέλθουν και πάλι στη περιβαλλοντική θερμοκρασία.
Στην ατμόσφαιρα, ο ρυθμός πτώσης της θερμοκρασίας εξαρτάται από την ύπαρξη υδρατμών. Οι δύο ακραίες συνθήκες είναι η κορεσμένη σε υδρατμούς ατμόσφαιρα και η πλήρης απουσία αυτών. Κατα την πρώτη, η πτώση της θερμοκρασίας σε συνάρτηση με την πτώση της πίεσης καθ'ύψος ακολουθεί την υγρή θερμοβαθμίδα, αντιθέτως στη δεύτερη, την ξηρή. Η υγρή θερμοβαθμίδα δεν έχει συγκεκριμένη τιμή διότι εξαρτάται και από την αρχική θερμοκρασία, ωστόσο μια μέση τιμή προσδιορίζεται περίπου στους 5°C/1000m. Η ξηρή θερμοβαθμίδα, έχει ρυθμό πτώσης στους 9.8°C/1000m και πρόκειται για μια θεωρητική κατάσταση καθώς στην πραγματικότητα πάντα υπάρχουν έστω και μικρά ποσά υδρατμών. Παρ'ολα αυτά, μια ξηρή ατμόσφαιρα, προσεγγίζει αρκετά καλά αυτόν τον ρυθμό.
Αστάθεια/ευστάθεια στην ατμόσφαιρα
Αστάθεια, είναι η κατάσταση κατά την οποία σε οποιοδήποτε ατμοσφαιρικό στρώμα, η πραγματική θερμοκρασία του αέρα είναι χαμηλότερη από την θεωρητική, δηλαδή αυτή που θα είχε εάν ανυψωνόταν από το έδαφος διατηρώντας την ποσότητα των υδρατμών του. Σε αυτήν την περίπτωση, ο αραιότερος (λόγω αυξημένης θερμοκρασίας) αέρας, θα συνεχίσει ν'ανυψώνεται. Το ακριβώς αντίθετο είναι η ευστάθεια.
Θα πρέπει να σημειωθεί το οτι η θεωρητικώς υπολογισμένη θερμοκρασία καθ'ύψος ακολουθεί αρχικά την ξηρή θερμοβαθμίδα απο το έδαφος μέχρι το σημείο που η τιμή της θερμοκρασίας πέφτει τόσο, ώστε να εξισωθεί με το σημείο δρόσου, οπότε λόγω κορεσμού σε υδρατμούς ακολουθεί την υγρή θερμοβαθμίδα. Το ύψος όπου η θερμοκρασία συναντάει το σημείο δρόσου και σημειώνεται ο κορεσμός ονομάζεται LCL (Lifting Condensation Level). Από την άλλη πλευρά, η πραγματική θερμοκρασία καθ'ύψος δεν ακολουθεί κάποια κανονικότητα και ο ρυθμός πτώσης της δεν είναι σταθερός. Όμως η σύγκριση της θεωρητικώς υπολογισμένης θερμοκρασίας και της πραγματικής, καθορίζει την ύπαρξη ή όχι αστάθειας. Όλα αυτά, μπορεί να τα δει κανείς σ ενα τεφίγραμμα. Επιφυλλάσομαι στο μέλλον, για μια πληρέστερη ανάλυση γι αυτό το θέμα καθώς αποτελεί βασική γνώση για όποιον επιχειρεί πρόγνωση.
Μεταξύ ευστάθειας και αστάθειας υπάρχουν κι άλλες καταστάσεις, τις οποίες ομως δεν θα αναλύσω τώρα.
Το μόνο που είναι χρήσιμο ν'αναφέρουμε είναι το γεγονός οτι κατά τη θερμή περίοδο του έτους και τις θερμές ώρες της ημέρας, μια τυπική ατμοσφαιρική κατάσταση στην περιοχή μας είναι ασταθής ή δυνητικά ασταθής, συνήθως το δεύτερο.
Δυνητικά ασταθής σημαίνει πως ο καθ'ύψος ρυθμός ανόδου της θερμοκρασίας, βρίσκεται ανάμεσα στην υγρή και την ξηρή κατακόρυφη θερμοβαθμίδα. Αυτό βέβαια είναι μια αρκετά γενική και όχι ιδιαίτερα χρήσιμη διαπίστωση καθώς, στην πραγματικότητα εντός της ατμόσφαιρας υπάρχουν στρώματα ευστάθειας, ασταθειας, δυνητικής αστάθειας κ.α. Είναι λοιπόν ορθότερο να μιλάμε για ένα δυνητικά ασταθές ατμοσφαιρικό στρώμα.
Το εάν τελικά, μια τέτοια ατμοσφαιρική κατάσταση γίνει πράγματι ασταθής, εξαρτάται από άλλους παράγοντες με κύριο αυτόν της υγρασίας. Σε μια περισσότερο υγρή ατμόσφαιρα, το LCL θα βρεθεί αρκετά χαμηλότερα. Εάν προκύψει κάποια ανύψωση του αέρα (λόγω μηχανικών αιτίων όπως η ορογραφια, ή λόγω δυναμικών αιτίων όπως μια διαταραχή στα 500hpa), τότε ο ρυθμός πτώσης της θερμοκρασίας πολύ γρήγορα θα ακολουθήσει την υγρή θερμοβαθμίδα (από το LCL και πάνω). Έτσι σύντομα (καθώς η πραγματική θερμοκρασία, δηλαδή αυτή του περιβάλλοντός του), μειώνεται γρηγορότερα, θα συναντήσει ψυχρότερο περιβάλλον και θα συνεχίσει ν'ανυψώνεται από μόνη της. Γενικότερα λοιπόν, σε μια δυνητικά ασταθή ατμόσφαιρα, τον κυρίαρχο ρόλο παίζει η ύπαρξη ή όχι, υγρασίας και σε ποιά ύψη. Επιπρόσθετο ρόλο παίζει και η ορογραφία. Οι ορεινοί όγκοι είναι περιοχές έναρξης κατακόρυφων κινήσεων γιατί απλούστατα αποτελούν σημεία μηχανικής ανύψωσης των αερίων μαζών αλλά και συγκέντρωσης των υδρατμών, τροποποιώντας έτσι, τοπικά τα θερμοκρασιακά προφίλ σε περισσότερο ασταθή.
Αυτός είναι και ο λόγος που τα φαινόμενα ασταθειας θα αναπτυχθούν αρχικά κυρίως πάνω από ορεινές περιοχές κατά την Μ.Εβδομάδα. Το ιδιο βλέπουμε να συμβαίνει και το καλοκαίρι. Το κατά πόσον όμως τα φαινόμενα αυτά θα απασχολήσουν αποκλειστικά αυτές τις περιοχές, ή θα είναι εκτεταμένα και ποιά η κίνησή τους, εξαρτάται και από άλλα αίτια. Αναφέραμε ήδη το γεγονός οτι σημαντικό ρόλο παίζει και η διαθέσιμη σχετική υγρασία. Επιπρόσθετο ρόλο παίζουν τα δυναμικά αίτια και οι συνοπτικές συνθήκες που καθορίζουν και την κίνησή της στο χώρο. Τα μεν δυναμικά αίτια, δημιουργούν επιπλέον μηχανισμούς κατακόρυφης κίνησης των αερίων μαζών, οι δε συνοπτικές συνθήκες, μπορούν να προκαλέσουν τέτοιες ροές με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση της υγρασίας σε συγκεκριμένες περιοχές.
Ψυχρό μέτωπο Κυριακής προς Δευτέρα και η επιρροή του στην ανάπτυξη φαινομένων αστάθειας
Σχήμα 3: Animation πρόγνωσης υετού από το προγνωστικό σύστημα GFS για το διάστημα Μ. Παρασκευής 14/4/17 - 18UTC έως τη Δευτέρα 17/4/17 - 00UTC σύμφωνα με την πρόγνωση της Τρίτης 11/4/17 - 00Z.
Στο animation του σχήματος 3 παρατηρούμε σε συνοπτική κλίμακα, την είσοδο ενός χαμηλού βαρομετρικού από την Βόρεια θάλασσα προς την κεντρική Ευρώπη και αργότερα την ανατολική ενώ διακρίνεται και το ψυχρό μέτωπο που το συνοδεύει. Στο animation καλύπτεται χρονικό διάστημα 3 ημερών, όπου ταυτόχρονα φαίνεται ο καθημερινός κύκλος ανάπτυξης φαινομένων θερμικής αστάθειας στην περιοχή μας (Παρασκευή απόγευμα, Σάββατο απόγευμα και Κυριακή απόγευμα). Αξίζει να παρατηρήσουμε πως καθώς πλησιάζει το ψυχρό μέτωπο από τα βορειοδυτικά, (διακρίνεται ως ζώνη του υετού που αναπτύσσεται από το κέντρο του χαμηλού προς την περιφέρεια), ο υετός λόγω των φαινομένων αστάθειας στην περιοχή μας είναι περισσότερο εκτεταμένος μέρα με την ημέρα ώσπου στο τέλος, την Κυριακή το απόγευμα, είναι δύσκολο πλέον να ξεχωρίσουμε τα θερμικά από τα δυναμικά αίτια στην εκδήλωσή του.
Παρ'όλα αυτά, τα όσα απεικονίζονται στο σχήμα 3, είναι ενδεικτικά και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να εστιάσουμε σε λεπτομέρειες, καθώς τα στοιχεία διαφοροποιούνται διαρκώς. Μέχρι να ολοκληρωθεί η ανάλυση εξάλλου, έχουν βγει κι άλλα runs.
Προγνωστική ασάφεια στην κινηση του μετώπου
Στο σχήμα 4, βλέπουμε ένα ακόμη animation του μέσου όρου των ensembles στο επίπεδο των 500hpa, καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), σύμφωνα με την 00Z πρόγνωση του GFS της Τρίτης 11/4/2017. Εύκολα παρατηρούμε την είσοδο του χαμηλού από τη Βόρεια Θάλασσα προς την κεντρική Ευρώπη και είναι εμφανές το πόσο πολύ αυξάνεται η ασάφεια για το τελικό σχήμα της trough που θα δημιουργηθεί. Ο λόγος φαίνεται να είναι το γεγονός οτι διακρίνεται το γύρισμα της ροής από Δ-Α σε περισσότερο ΒΔ-ΝΑ συνισταμένη, ταυτόχρονα με την ύπαρξη μικροδιαταραχών (οι οποίες είναι εξαιρετικά δύσκολο να προσδιοριστούν). Επίσης διακρίνεται η τάση δημιουργίας longwave trough και ψυχρής εισβολής στην ανατολική Ευρώπη, χωρίς ωστόσο να προκύπτει ολοκληρωμένα μια τέτοια διάταξη. Εάν προέκυπτε, τότε θα "φρέναρε" η κίνηση του συστήματος προς τ'ανατολικά και θα κινούνταν προς το νότο με πιθανή αποκοπή του από την υπόλοιπη κυκλοφορία. Δεν συμβαίνει όμως, διότι κάτι τέτοιο προϋποθέτει την ανάπτυξη αντικυκλώνα εμποδισμού. Αυτό θα το δούμε στη συνέχεια όμως, στην επόμενη ανάλυση που θα γραφτεί, όπου θ'ασχοληθούμε ειδικά με αυτό το ζήτημα.
Σχήμα 4: Animation του μέσου όρου των ensembles για τα 500hpa καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), με βάση την 00Ζ πρόγνωση του GFS στις 11/4/2017 για το διάστημα από Μ.Τρίτη 11/04/17 μέχρι Τρίτη του Πάσχα 18/04/17 με χρονικό βημα 24 ωρών:
Αυτό που διαπιστώνουμε λοιπόν είναι οτι από την Κυριακή του βράδυ/πρώτες ώρες της Δευτέρας, ψυχρό μέτωπο κινούμενο από τα βορειοδυτικά προς τα νοτιοανατολικά θα προσεγγίσει τη χώρα μας, εντείνοντας τα φαινόμενα αστάθειας κατά τη διάρκεια της Κυριακής με αποτέλεσμα να συνεχιστούν και τις επόμενες ώρες προς Δευτέρα τουλάχιστον στα βόρεια τμήματα της επικράτειας και πάνω από θαλάσσιες περιοχές.. Η αρκετά ανατολική κίνηση του μετώπου μας οδηγεί στο συμπέρασμα οτι *μάλλον* δεν φαίνεται να επισκέπτεται τα κεντρικά / νοτιότερα της χώρας μας κάποιο δυναμικό αίτιο, το οποίο θα μπορούσε μέσα στη νύχτα / πρωινές ώρες να δημιουργήσει κλειστό καιρό και να συνεχίσει τις καταιγίδες σε αυτές τις περιοχές. Επιπροσθέτως, η είσοδος ψυχρότερων αερίων μαζών θα είναι κατά κύριο λόγο επιφανειακή από τα βόρεια/βορειοδυτικά προς τα νότια/νοτιοανατολικά. Αυτό που θα πρέπει να αναμένουμε λοιπόν τη Δευτέρα, είναι ο περιορισμός της αστάθειας στα κατώτερα στρώματα, αλλά και κάποια επιφανειακή ενίσχυση των ανέμων (σε Ιόνιο και κυρίως Αιγαίο). Είναι επίσης πιθανό, κάποια κομμάτια του μετώπου να διατηρηθούν αυτούσια πάνω από τον ελληνικό χώρο με διεύθυνση ΝΔ-ΒΑ, ως συγκεντρώσεις υγρασίας με ταυτόχρονη ύπαρξη στροβιλισμού (δυναμικό αιτιο). Τα κομμάτια αυτά, θα αγκιστρωθούν στην ορογραφία και σε συνδυασμό με την αστάθεια, θα δημιουργήσουν φαινόμενα τις μεσημβρινές / απογευματινές ώρες, καθώς θα θερμανθεί το έδαφος και θα πυροδοτηθεί η θερμική αστάθεια. Η εμπειρία μας λέει οτι περιοχές όπου εμφανίζονται τέτοια φαινόμενα είναι τα κεντρικότερα και δυτικότερα τμήματα της Στερεάς και της Πελοποννήσου.
Ενδιαφέρον έχει να δούμε ένα ακόμη animation, σχετικά με την τάση της πρόγνωσης για τις επίμαχες, πρώτες ώρες της Δευτέρας, οσον αφορά την διάταξη των συστημάτων. Βλέπουμε τον μέσο όρο των ensembles και των τυπική απόκλιση για τις 00UTC της Δευτέρας, αλλά υπολογισμένα από διαφορετικά τρεξίματα του GFS. Αυτό που παρατηρούμε είναι την σταδιακή βελτίωση της προγνωσιμότητας και την σταθεροποίηση της θέση και του σχήματος της trough. Ωστόσο, ακόμη υπάρχουν περιθώρια για αλλαγές καθώς η τυπική απόκλιση (σ) είναι μεγάλη. Κατά την εκτίμησή μου, ίσως προκύψει trough με λίγο μικρότερο πλάτος (βορρά/νότου):
Σχήμα 5: Διαδοχικές προγνώσεις του μέσου όρου των ensembles για το γεωδυναμικό ύψος στα 500hpa για τη Δευτέρα 17/4/17 00UTC με βάση τις αρχικές συνθήκες από την Κυριακή 9/4/17 18Ζ μέχρι την Τρίτη 11/4/17 00Ζ
Λίγα λόγια για την μετέπειτα εξέλιξη
Από την Τρίτη του Πάσχα και μετά, τυπικά μας είναι άγνωστες οι λεπτομέρειες της εξέλιξης του καιρού. Οι επιφανειακές ψυχρές αέριες μάζες θα παραμείνουν τουλάχιστον την Τρίτη. Το μέτωπο φαίνεται να διαλύεται ωστόσο οι αέριες μάζες που θα υπάρχουν στην περιοχή μας θα είναι εν δυνάμει ασταθείς από ένα επίπεδο και πάνω. Και πάλι, η ορογραφία θα βοηθήσει στην αναπτυξη φαινομένων και μάλιστα θα είναι ακόμη περισσότερο αναγκαία λόγω του ψυχρότερου θερμοκρασιακού προφίλ στα κατώτερα στρώματα. Θα περίμενε κανείς μια υποβοήθηση στην συγκέντρωση των φαινομένων λόγω των επιφανειακών ανέμων αλλά φαίνεται πως το γενικότερο ρεύμα θα εξασθενήσει αλλά το ίδιο εξασθενημένη θα είναι και η θαλάσσια αύρα, λόγω των σχετικά χαμηλών θερμοκρασιών. Η ημέρα αυτή, είναι αληθινός γρίφος για την ώρα. Κατά τη γνώμη μου, θα εμφανιστούν καταιγίδες αλλά θα απασχολήσουν αποκλειστικά ορεινές περιοχές και θα έχουν μικρότερη ένταση σε σχέση με τις προηγούμενες ημέρες καθώς το στρώμα της αστάθειας θα είναι αρκετά πιο ρηχό, η διαθέσιμη υγρασία λιγότερη και οι τοπικές κυκλοφορίες των ανέμων περισσότερο εξασθενημένες.
Κατά την προσωπική μου εκτίμηση, τα φαινόμενα θερμικής αστάθειας θα συνεχιστούν και τις επόμενες ημέρες εστιασμένα όμως σε κεντρικές και βόρειες ορεινές περιοχές.
Συνοψίζοντας λοιπόν:
1. Καθημερινά φαινόμενα θερμικής αστάθειας σε βόρειες και τοπικά σε κεντρικές ορεινές περιοχές έως και το Μ.Σάββατο. Τα φαινόμενα δεν θα έχουν μεγάλες εντάσεις και έκταση, με εξαίρεση μόνο τη Μ.Τετάρτη αλλά και το Μ.Σάββατο.
2. Την Κυριακή του Πάσχα ο καιρός θα είναι αρχικά καλός, αλλά γρήγορα προς το μεσημέρι θα συννεφιάσει σε Ήπειρο, Μακεδονία και αργότερα Θράκη και αρκετά τμήματα της Θεσσαλίας, με ταυτόχρονη ανάπτυξη νεφών αρχικά πάνω από τα ορεινά και στη συνέχεια και σε περιοχές χαμηλότερου υψομέτρου, με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν καταιγίδες, τοπικά ισχυρές αργά το μεσημέρι. Τα φαινόμενα θα επιμείνουν σε τμήματα της δυτικής και κεντρικης Μακεδονίας καθώς και στα βορειότερα της Θεσσαλίας και πιθανότατα θα συνεχιστούν το βράδυ και σε παράκτιες περιοχές.
3. Η θερμοκρασία θα σημειώσει σταδιακή άνοδο σε σχέση με τις σημερινές τιμές φτάνοντας από την Μ.Πέμπτη και μετά τους 23-25 βαθμούς και την Κυριακή του Πάσχα και τους 25-27 κατά τόπους στα νοτιότερα.
4. Γρήγορη πτώση της θερμοκρασίας σε όλα τα βόρεια τμήματα από το βράδυ της Κυριακής και ενδεχόμενες καταιγίδες σε Θράκη και σε παράκτια τμήματα της ανατολικής Μακεδονίας και στο βορειοανατολικό Αιγαίο τη νύχτα προς Δευτέρα με ενίσχυση των ανέμων. Από το πρωί της Δεύτερας, η πτώση θα γίνει αντιληπτή και σε νοτιότερα τμήματα της χώρας και το μεσημέρι δεν θα ξεπεράσει τους 16-18 βαθμούς στα ηπειρωτικά. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, καταιγίδες κατά τόπους ισχυρές θα εκδηλωθούν στα ηπειρωτικά με περισσότερες πιθανότητες εκδήλωσης την κεντρική/δυτική Στερεά και την Πελοπόννησο.
5. Καλύτερος καιρός την Τρίτη του Πάσχα, αλλά δεν θα λείψουν οι τοπικές καταιγίδες σε ορεινότερες περιοχές. Μικρή άνοδος της θερμοκρασίας, κατά τόπους έως τους 20 στα δυτικότερα πεδινά.
6. Καθημερινές θερμικές καταιγίδες, χωρίς όμως τα φαινόμενα να είναι έντονα κυρίως πάνω από ορεινές περιοχές της κεντρικής και της βόρειας χώρας και τις επόμενες ημέρες έως την Παρασκευή 21/4 με σταδιακή άνοδο της θερμοκρασίας σε όλη τη χώρα, όπου θα ξεπεράσει τους 25 βαθμούς αλλά όχι πάνω από τους 30 κατά τη δική μου εκτίμηση.
Περί αυτού, θα γίνει λόγος στην επόμενη ανάλυση.
Επανέρχομαι (αυτή τη φορά στην ώρα μου
) για το νέο κείμενο της ανάλυσης, στο οποίο θα καταπιαστούμε με τον καιρό της Μ.Εβδομάδας αλλά και σχετικά με τα όσα ακολουθήσουν στη συνέχεια, την Κυριακή του Πάσχα αλλά και τη Δευτέρα, τα οποία φαίνονται άκρως ενδιαφέροντα.Το γιατί είναι τόσο ενδιαφέροντα, μας το εξηγεί το παρακάτω ensemble της πρόγνωσης των θερμοκρασιών στα 850 στην Αθήνα:
Σχήμα 1: Προγνώσεις πολλαπλού δείγματος (ensembles), της θερμοκρασίας στα 850hpa στην Αθήνα, με βαση την 06Z πρόγνωση της 10/4/17 του GFS.
Αυτό που παρατηρούμε είναι οτι από τις 18 του μηνός και μετά, έχουμε μια πολύ απότομη μείωση της προγνωσιμότητας, η οποία συνεχίζεται σταδιακά περεταίρω μειούμενη έως και το τέλος. Το μόνο που διακρίνουμε για μετά τις 18/4 είναι, μια έντονη τάση για απότομη πτώση της θερμοκρασίας, την οποία ακολουθεί μια τάση για άνοδο στη συνέχεια, με κάποια σενάρια να δίνουν ακόμη και 10-15 βαθμούς άνω του κανονικού για την εποχή (δηλαδή θερμοκρασίες που μπορεί να φτάσουν τους 30-35 βαθμούς). Είναι ενδεικτικό οτι για μετά τις 21/4, δεν υπάρχουν παρά μόνο 2 σενάρια, τα οποία δίνουν χαμηλότερες του μ.ο. 30ετίας τιμές με τα υπόλοιπα, καθώς και τον μ.ο. να βρίσκονται άνω του μ.ο.
Βάσει αυτού του διαγράμματος θα μπορούσε να διατυπωθεί οτι "υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για θερμό ή πολύ θερμό διάστημα μετά τις 21/4". Σε αυτό το κείμενο, δεν θα δημοσιευτούν εκτιμήσεις για εκείνο το διάστημα ούτε θα πραγματοποιηθεί κάποια ανάλυση. Αυτά, θα γίνουν στο επόμενο κείμενο. Απλώς θέλω να επισημάνω πως προς το παρόν, η παραπάνω είναι η μια ασφαλής εκτίμηση και τίποτε περισσότερο. Καμία άλλη δεν τη θεωρώ ασφαλή.
I - ΚΑΙΡΟΣ Μ.ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ 2017.
Θέλω να αναφερθώ αρχικά στην πολύ δύσκολη (όπως αποδείχθηκε) εκτίμηση του καιρού για την Μ.Εβδομάδα με αποτέλεσμα την σύγχυση στο κοινό. Την κατάσταση χειροτέρεψε η γνωστή σε όλους τρολο-σελίδα. Δυστυχώς - γι ακόμη μια φορά - γίναμε θεατές διαφόρων προβλέψεων (και όχι προγνώσεων), που προέρχονταν από αυτόν τον ιστοχώρο (το όνομα του οποίου δεν παραθέτω ώστε να μην δεχθεί από εδώ ούτε 1 κλικ και βελτιωθεί το SEO του στην google). Οι προβλέψεις αυτές περιελάμβαναν σενάρια από "το πιο ψυχρό πάσχα των τελευταίων ετών", μέχρι "θερμή εισβολή τις ημέρες του Πάσχα" και οι οποίες αναπαρήχθηκαν αβίαστα από όλα τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης (ειδικά οι πρώτες).
Από αυτό εδώ το βήμα, απευθύνομαι πέρα από τα στενά όρια της hellasweather, προς όλους τους φίλους που επιχειρούν πρόγνωση: ΜΗΝ ΒΙΑΖΕΣΤΕ όταν πχ. (1) βλέπετε τους μέσους όρους και πολλά σεναρια στα ensembles να κινούνται πολύ πάνω (ή κάτω) από τον εποχιακό μέσο όρο, (2) όταν πολλά σενάρια συγκλίνουν σε μια συγκεκριμένη ατμοσφαιρική διάταξη, (3) όταν βλέπετε GFS & ECMWF να συμφωνούν μεταξύ τους ακόμη και στον μέσο όρο των ensembles τους, (4) ακόμη κι αν διαδοχικά τρεξίματα του ενός ή του άλλου μοντέλου, δίνουν το ίδιο σενάριο. Και οι 4 παραπάνω συνθήκες, ίσχυαν παλαιότερα ως σχετικά ασφαλή κριτήρια. Για κάποιον λόγο, η κατάσταση με τις προγνώσεις έχει διαφοροποιηθεί αρκετά, ιδιαίτερα όσον αφορά το GFS και τέτοιοι εμπειρικοί κανόνες δεν ισχύουν. Η παρατήρηση δείχνει το γεγονός πως, το συγκεκριμένο μοντέλο είναι αρκετά ασταθές, ωστόσο θεαματικές αλλαγές έχω δει και στις προγνώσεις του ευρωπαϊκού ακόμη κι αν τα ensembles του έδειχναν να σταθεροποιούνται προς μια κατεύθυνση..
Σχήμα 2: Διαδοχικές προγνώσεις του γεωδυναμικού ύψους και της θερμοκρασίας στα 500hpa για το Σάββατο 15/4/17 00 και 06UTC με βάση τις αρχικές συνθήκες από την Πέμπτη 6/4/17 06Z μέχρι τη Δευτέρα 10/4/17 12Ζ:
Στο σχήμα 2, παραθέτω ένα animation, λίγο διαφορετικό από αυτά που συνήθως στέλνω. Απεικονίζει τις 18 τελευταίες προγνώσεις του GFS για τα 500hpa (από την 06Ζ πρόγνωση της Πέμπτης 6/4/17 μέχρι την 12Ζ πρόγνωση της Δευτέρας 10/4/17) για το Σάββατο 15/4/17 00 και 06UTC.
Με βάση αυτό, μπορούν να εξαχθούν αρκετά χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με τη "συμπεριφορά" του προγνωστικού μοντέλου για μια συγκεκριμένη και σημαντική ημέρα-στόχο, η οποία αποτέλεσε αίνιγμα (όπως και όλη η Μ.Εβδομάδα). Το animation δημιουργήθηκε με τη χρήση ενός πολύ σημαντικού προγνωστικού εργαλείου στην παρουσίαση των χαρτών από το weatheronline, την δυνατότητα δηλαδή να επιλέγει κανείς διαφορετικά τρεξίματα για μια συγκεκριμένη ώρα-στόχο.
Θέλω κατ'αρχήν να διευκρινήσω πως αυτό, αποτελεί μεν ένα παράδειγμα σχετικά με την αστάθεια του GFS, αλλά δεν είναι το καλύτερο - υπήρξαν πολύ καλύτερα φέτος. Βλέπουμε όμως πόσο εύκολα μπορούν ν'αλλάξουν οι προσομοιώσεις και πόσο ευαισθητο είναι το σύστημα τέτοια περίοδο, όπου ουσιαστικά ο Ατλαντικός "κάνει κουμάντο".
1. Το πρώτο χρήσιμο συμπέρασμα που εξάγουμε είναι οτι στις αρχικές εκτιμήσεις είχε υπάρξει η εικόνα του σχηματισμού μιας longwave trough στην ανατολική Ευρώπη, η οποία θα περιελάμβανε και τη βαλκανική χερσόνησο, ή την Ιταλία με ταυτόχρονη μεσημβρινότητα στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία. Εν συνεχεία, υπήρξαν προσομοιώσεις με μεγαλύτερη ζωνικότητα, όπου ο συγκεκριμένος σχηματισμός παρουσιαζόταν ως μια shortwave trough - κομμάτι μιας οικογένειας υφέσεων στο βόρειο τμήμα της Ευρώπης, η οποία με τη σειρά της θα μπορούσε να θεωρηθεί κομμάτι ενός εξασθενημένου πολικού στροβίλου. Οι διαφορετικές προσομοιώσεις, παρεμβληθησαν στις προγενέστερες, μέχρι που τελικά, έγιναν οι επικρατέστερες στα διαδοχικά τρεξίματα. Αυτό, το βλέπουμε να συμβαίνει κυρίως από τα τρεξίματα της Κυριακής 9/4 και μετά.
2. Αυτό που έχει εξίσου μεγάλη αξία να παρατηρήσουμε, είναι ο ενδεχόμενος σχηματισμός ridge είτε βορειοδυτική, είτε στη δυτική είτε στη νοτιοδυτική πλευρά της οικογένειας υφέσεων (πρόκειται για την καμπύλωση προς τα βόρεια): Εάν εξαιρέσουμε τις τελευταίες προσομοιώσεις, η εικόνα των οποίων είναι παρόμοια, σε όλες τις υπόλοιπες δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί η θέση του αλλά ούτε και η έκταση και το σχήμα του. Στην πρώτη μάλιστα, το ridge εμφανίζεται εκτεταμένο και παίρνει χαρακτηριστικά εμποδισμού. Όπως θα δούμε στην επόμενη ανάλυση, τέτοια χαρακτηριστικά θα ήταν μάλλον αδύνατον να υπάρξουν.
3. Αξίζει ν'αναφερθεί το γεγονός οτι σε μια τέτοια κυκλοφορία, η ένταση του ridge, η περιοχή ανίχνευσής του αλλά και η έκτασή του, δεν φαίνεται να συσχετίζονται ευθέως με την ύπαρξη ή όχι της trough στην ανατολική Ευρώπη, δηλαδή σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για κλασική περίπτωση ψυχρής εισβολής. Αυτό το στοιχείο είναι αρκετά σημαντικό: Λόγω του προχωρημένου της εποχής, όπου απαιτείται αρκετά καλή υποστήριξη στην ανώτερη τροπόσφαιρα και σημαντική αποκοπή πολικών αερίων μαζών προκειμένου να γίνουν αισθητές στην περιοχή μας, το ενδεχόμενο για κάτι τέτοιο ακόμη και ως φανταστικό σενάριο, ήταν μηδενικό.
Από την άλλη πλευρά, φυσικά και δεν υπήρξε ποτέ ενδεχόμενο (παρά μόνο σε κάποιες προγνώσεις κατά το τέλος του Μαρτίου) και για την αντίστροφη κατάσταση κάποιας εκτεταμένης θερμής εισβολής, διότι εκτός της ύπαρξης εκτεταμένου χαμηλού ή οικογένειας υφέσεων στην περιοχή της δυτικής Ευρώπης ή και της δυτικής Μεσογείου χρειάζεται επίσης να υπάρχει και η παρουσία κάποιου ridge στην ανατολική Μεσόγειο, στα όρια του οποίου συναντούμε σχεδόν πάντα τον υποτροπικό αεροχείμαρρο.
Προχωρώντας λοιπόν στο ζητούμενο του καιρού της Μ.Εβδομάδας και ιδιαίτερα των τελευταίων ημερών της έως και την Κυριακή του Πάσχα, μπορούμε πλέον να εξάγουμε το συμπέρασμα πως δεν φαίνεται να υπάρχει καμία απολύτως αιτία ώστε αέριες μάζες διαφορετικών χαρακτηριστικών να έρθουν προς την περιοχή μας. Η έντονη θέρμανση του εδάφους λόγω της αυξημένης ηλιακής ακτινοβολίας, σε συνδυασμό με κάπως αυξημένη τη σχετική υγρασία επιφανειακά, δημιουργούν ασταθή ατμοσφαιρικά προφιλ πάνω από ορεινές περιοχές, οι οποίες είναι και οι περιοχές έναρξης ανοδικών ρευμάτων στην ατμόσφαιρα, με αποτελεσμα τη δημιουργία καταιγιδοφόρων νεφών τις θερμότερες και αμέσως επόμενες ώρες της ημέρας. Έτσι, οι καταιγίδες θα είναι καθημερινό φαινόμενο στα ορεινά βόρειων αλλά και κεντρικότερων περιοχών, αλλά με κάποιες διαφοροποιήσεις και είναι αρκετά πιθανό το Μ.Σάββατο αλλά και την Κυριακή του Πάσχα να είναι αρκετά εκτεταμένα.
Προτού προχωρήσω στην εκτίμηση, θέλω να σταθούμε λίγο περισσότερο στο ζήτημα της θερμικής αστάθειας, η οποία αυτήν την περίοδο του έτους, είναι ο κυρίαρχος μηχανισμός δημιουργίας υετού στη χώρα μας. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως, από τώρα μέχρι και την επιστροφή των οργανωμένων συστημάτων στην περιοχή μας και εξαιρουμένων κάποιων περιπτώσεων, η όλη προβληματική σχετικά με το τί καιρός θα επικρατήσει ανάγεται στον προσδιορισμό της ύπαρξης ή όχι συνθηκών που θα ευνοήσουν τη θερμική αστάθεια και του προσδιορισμού των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, τα οποία εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες.
Ξεκινώντας από κάποιες βασικές πληροφορίες σχετικά με αυτό, θα πρέπει ν'αναφέρω πολύ συνοπτικά κάποιες πολύ βασικές γνώσεις, χωρίς να εμβαθύνω περισσότερο. Επιφυλάσσομαι στο μέλλον για μια πιο εκτεταμένη ανάλυση σχετικά με αυτά.
Υγρή και η ξηρή κατακόρυφη θερμοβαθμίδα.
Πρόκειται για θεωρητικά υπολογισμένους ρυθμούς πτώσης της θερμοκρασίας σε σχέση με την πτώση της πίεσης. Από τη θερμοδυναμική γνωρίζουμε οτι η μεταβολή της πίεσης είναι ανάλογη της μεταβολής της θερμοκρασίας. Εάν για παράδειγμα μειωθεί η πίεση σε ένα κλειστό σύστημα (πχ ένα δοχείο αέρα εφοδιασμένο με έμβολο), θα παρατηρήσουμε και μείωση της θερμοκρασίας του. Αυτό μπορούμε να το διαπιστώσουμε και στην καθημερινότητα σε διάφορα δοχεία υπό πίεση, τα οποία όμως έχουν αποκτήσει τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Εάν ελευθερώσουμε απότομα αέρα (πολύ κλασικό παράδειγμα τα σπρέυ καθαρισμού πληκτρολογίων), παρατηρούμε οτι ψύχονται για λίγο (λόγω της πτώσης της πίεσης στο εσωτερικό τους), προτού επανέλθουν και πάλι στη περιβαλλοντική θερμοκρασία.
Στην ατμόσφαιρα, ο ρυθμός πτώσης της θερμοκρασίας εξαρτάται από την ύπαρξη υδρατμών. Οι δύο ακραίες συνθήκες είναι η κορεσμένη σε υδρατμούς ατμόσφαιρα και η πλήρης απουσία αυτών. Κατα την πρώτη, η πτώση της θερμοκρασίας σε συνάρτηση με την πτώση της πίεσης καθ'ύψος ακολουθεί την υγρή θερμοβαθμίδα, αντιθέτως στη δεύτερη, την ξηρή. Η υγρή θερμοβαθμίδα δεν έχει συγκεκριμένη τιμή διότι εξαρτάται και από την αρχική θερμοκρασία, ωστόσο μια μέση τιμή προσδιορίζεται περίπου στους 5°C/1000m. Η ξηρή θερμοβαθμίδα, έχει ρυθμό πτώσης στους 9.8°C/1000m και πρόκειται για μια θεωρητική κατάσταση καθώς στην πραγματικότητα πάντα υπάρχουν έστω και μικρά ποσά υδρατμών. Παρ'ολα αυτά, μια ξηρή ατμόσφαιρα, προσεγγίζει αρκετά καλά αυτόν τον ρυθμό.
Αστάθεια/ευστάθεια στην ατμόσφαιρα
Αστάθεια, είναι η κατάσταση κατά την οποία σε οποιοδήποτε ατμοσφαιρικό στρώμα, η πραγματική θερμοκρασία του αέρα είναι χαμηλότερη από την θεωρητική, δηλαδή αυτή που θα είχε εάν ανυψωνόταν από το έδαφος διατηρώντας την ποσότητα των υδρατμών του. Σε αυτήν την περίπτωση, ο αραιότερος (λόγω αυξημένης θερμοκρασίας) αέρας, θα συνεχίσει ν'ανυψώνεται. Το ακριβώς αντίθετο είναι η ευστάθεια.
Θα πρέπει να σημειωθεί το οτι η θεωρητικώς υπολογισμένη θερμοκρασία καθ'ύψος ακολουθεί αρχικά την ξηρή θερμοβαθμίδα απο το έδαφος μέχρι το σημείο που η τιμή της θερμοκρασίας πέφτει τόσο, ώστε να εξισωθεί με το σημείο δρόσου, οπότε λόγω κορεσμού σε υδρατμούς ακολουθεί την υγρή θερμοβαθμίδα. Το ύψος όπου η θερμοκρασία συναντάει το σημείο δρόσου και σημειώνεται ο κορεσμός ονομάζεται LCL (Lifting Condensation Level). Από την άλλη πλευρά, η πραγματική θερμοκρασία καθ'ύψος δεν ακολουθεί κάποια κανονικότητα και ο ρυθμός πτώσης της δεν είναι σταθερός. Όμως η σύγκριση της θεωρητικώς υπολογισμένης θερμοκρασίας και της πραγματικής, καθορίζει την ύπαρξη ή όχι αστάθειας. Όλα αυτά, μπορεί να τα δει κανείς σ ενα τεφίγραμμα. Επιφυλλάσομαι στο μέλλον, για μια πληρέστερη ανάλυση γι αυτό το θέμα καθώς αποτελεί βασική γνώση για όποιον επιχειρεί πρόγνωση.
Μεταξύ ευστάθειας και αστάθειας υπάρχουν κι άλλες καταστάσεις, τις οποίες ομως δεν θα αναλύσω τώρα.
Το μόνο που είναι χρήσιμο ν'αναφέρουμε είναι το γεγονός οτι κατά τη θερμή περίοδο του έτους και τις θερμές ώρες της ημέρας, μια τυπική ατμοσφαιρική κατάσταση στην περιοχή μας είναι ασταθής ή δυνητικά ασταθής, συνήθως το δεύτερο.
Δυνητικά ασταθής σημαίνει πως ο καθ'ύψος ρυθμός ανόδου της θερμοκρασίας, βρίσκεται ανάμεσα στην υγρή και την ξηρή κατακόρυφη θερμοβαθμίδα. Αυτό βέβαια είναι μια αρκετά γενική και όχι ιδιαίτερα χρήσιμη διαπίστωση καθώς, στην πραγματικότητα εντός της ατμόσφαιρας υπάρχουν στρώματα ευστάθειας, ασταθειας, δυνητικής αστάθειας κ.α. Είναι λοιπόν ορθότερο να μιλάμε για ένα δυνητικά ασταθές ατμοσφαιρικό στρώμα.
Το εάν τελικά, μια τέτοια ατμοσφαιρική κατάσταση γίνει πράγματι ασταθής, εξαρτάται από άλλους παράγοντες με κύριο αυτόν της υγρασίας. Σε μια περισσότερο υγρή ατμόσφαιρα, το LCL θα βρεθεί αρκετά χαμηλότερα. Εάν προκύψει κάποια ανύψωση του αέρα (λόγω μηχανικών αιτίων όπως η ορογραφια, ή λόγω δυναμικών αιτίων όπως μια διαταραχή στα 500hpa), τότε ο ρυθμός πτώσης της θερμοκρασίας πολύ γρήγορα θα ακολουθήσει την υγρή θερμοβαθμίδα (από το LCL και πάνω). Έτσι σύντομα (καθώς η πραγματική θερμοκρασία, δηλαδή αυτή του περιβάλλοντός του), μειώνεται γρηγορότερα, θα συναντήσει ψυχρότερο περιβάλλον και θα συνεχίσει ν'ανυψώνεται από μόνη της. Γενικότερα λοιπόν, σε μια δυνητικά ασταθή ατμόσφαιρα, τον κυρίαρχο ρόλο παίζει η ύπαρξη ή όχι, υγρασίας και σε ποιά ύψη. Επιπρόσθετο ρόλο παίζει και η ορογραφία. Οι ορεινοί όγκοι είναι περιοχές έναρξης κατακόρυφων κινήσεων γιατί απλούστατα αποτελούν σημεία μηχανικής ανύψωσης των αερίων μαζών αλλά και συγκέντρωσης των υδρατμών, τροποποιώντας έτσι, τοπικά τα θερμοκρασιακά προφίλ σε περισσότερο ασταθή.
Αυτός είναι και ο λόγος που τα φαινόμενα ασταθειας θα αναπτυχθούν αρχικά κυρίως πάνω από ορεινές περιοχές κατά την Μ.Εβδομάδα. Το ιδιο βλέπουμε να συμβαίνει και το καλοκαίρι. Το κατά πόσον όμως τα φαινόμενα αυτά θα απασχολήσουν αποκλειστικά αυτές τις περιοχές, ή θα είναι εκτεταμένα και ποιά η κίνησή τους, εξαρτάται και από άλλα αίτια. Αναφέραμε ήδη το γεγονός οτι σημαντικό ρόλο παίζει και η διαθέσιμη σχετική υγρασία. Επιπρόσθετο ρόλο παίζουν τα δυναμικά αίτια και οι συνοπτικές συνθήκες που καθορίζουν και την κίνησή της στο χώρο. Τα μεν δυναμικά αίτια, δημιουργούν επιπλέον μηχανισμούς κατακόρυφης κίνησης των αερίων μαζών, οι δε συνοπτικές συνθήκες, μπορούν να προκαλέσουν τέτοιες ροές με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση της υγρασίας σε συγκεκριμένες περιοχές.
Ψυχρό μέτωπο Κυριακής προς Δευτέρα και η επιρροή του στην ανάπτυξη φαινομένων αστάθειας
Σχήμα 3: Animation πρόγνωσης υετού από το προγνωστικό σύστημα GFS για το διάστημα Μ. Παρασκευής 14/4/17 - 18UTC έως τη Δευτέρα 17/4/17 - 00UTC σύμφωνα με την πρόγνωση της Τρίτης 11/4/17 - 00Z.
Στο animation του σχήματος 3 παρατηρούμε σε συνοπτική κλίμακα, την είσοδο ενός χαμηλού βαρομετρικού από την Βόρεια θάλασσα προς την κεντρική Ευρώπη και αργότερα την ανατολική ενώ διακρίνεται και το ψυχρό μέτωπο που το συνοδεύει. Στο animation καλύπτεται χρονικό διάστημα 3 ημερών, όπου ταυτόχρονα φαίνεται ο καθημερινός κύκλος ανάπτυξης φαινομένων θερμικής αστάθειας στην περιοχή μας (Παρασκευή απόγευμα, Σάββατο απόγευμα και Κυριακή απόγευμα). Αξίζει να παρατηρήσουμε πως καθώς πλησιάζει το ψυχρό μέτωπο από τα βορειοδυτικά, (διακρίνεται ως ζώνη του υετού που αναπτύσσεται από το κέντρο του χαμηλού προς την περιφέρεια), ο υετός λόγω των φαινομένων αστάθειας στην περιοχή μας είναι περισσότερο εκτεταμένος μέρα με την ημέρα ώσπου στο τέλος, την Κυριακή το απόγευμα, είναι δύσκολο πλέον να ξεχωρίσουμε τα θερμικά από τα δυναμικά αίτια στην εκδήλωσή του.
Παρ'όλα αυτά, τα όσα απεικονίζονται στο σχήμα 3, είναι ενδεικτικά και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να εστιάσουμε σε λεπτομέρειες, καθώς τα στοιχεία διαφοροποιούνται διαρκώς. Μέχρι να ολοκληρωθεί η ανάλυση εξάλλου, έχουν βγει κι άλλα runs.
Προγνωστική ασάφεια στην κινηση του μετώπου
Στο σχήμα 4, βλέπουμε ένα ακόμη animation του μέσου όρου των ensembles στο επίπεδο των 500hpa, καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), σύμφωνα με την 00Z πρόγνωση του GFS της Τρίτης 11/4/2017. Εύκολα παρατηρούμε την είσοδο του χαμηλού από τη Βόρεια Θάλασσα προς την κεντρική Ευρώπη και είναι εμφανές το πόσο πολύ αυξάνεται η ασάφεια για το τελικό σχήμα της trough που θα δημιουργηθεί. Ο λόγος φαίνεται να είναι το γεγονός οτι διακρίνεται το γύρισμα της ροής από Δ-Α σε περισσότερο ΒΔ-ΝΑ συνισταμένη, ταυτόχρονα με την ύπαρξη μικροδιαταραχών (οι οποίες είναι εξαιρετικά δύσκολο να προσδιοριστούν). Επίσης διακρίνεται η τάση δημιουργίας longwave trough και ψυχρής εισβολής στην ανατολική Ευρώπη, χωρίς ωστόσο να προκύπτει ολοκληρωμένα μια τέτοια διάταξη. Εάν προέκυπτε, τότε θα "φρέναρε" η κίνηση του συστήματος προς τ'ανατολικά και θα κινούνταν προς το νότο με πιθανή αποκοπή του από την υπόλοιπη κυκλοφορία. Δεν συμβαίνει όμως, διότι κάτι τέτοιο προϋποθέτει την ανάπτυξη αντικυκλώνα εμποδισμού. Αυτό θα το δούμε στη συνέχεια όμως, στην επόμενη ανάλυση που θα γραφτεί, όπου θ'ασχοληθούμε ειδικά με αυτό το ζήτημα.
Σχήμα 4: Animation του μέσου όρου των ensembles για τα 500hpa καθώς και της τυπικής απόκλισης (σ), με βάση την 00Ζ πρόγνωση του GFS στις 11/4/2017 για το διάστημα από Μ.Τρίτη 11/04/17 μέχρι Τρίτη του Πάσχα 18/04/17 με χρονικό βημα 24 ωρών:
Αυτό που διαπιστώνουμε λοιπόν είναι οτι από την Κυριακή του βράδυ/πρώτες ώρες της Δευτέρας, ψυχρό μέτωπο κινούμενο από τα βορειοδυτικά προς τα νοτιοανατολικά θα προσεγγίσει τη χώρα μας, εντείνοντας τα φαινόμενα αστάθειας κατά τη διάρκεια της Κυριακής με αποτέλεσμα να συνεχιστούν και τις επόμενες ώρες προς Δευτέρα τουλάχιστον στα βόρεια τμήματα της επικράτειας και πάνω από θαλάσσιες περιοχές.. Η αρκετά ανατολική κίνηση του μετώπου μας οδηγεί στο συμπέρασμα οτι *μάλλον* δεν φαίνεται να επισκέπτεται τα κεντρικά / νοτιότερα της χώρας μας κάποιο δυναμικό αίτιο, το οποίο θα μπορούσε μέσα στη νύχτα / πρωινές ώρες να δημιουργήσει κλειστό καιρό και να συνεχίσει τις καταιγίδες σε αυτές τις περιοχές. Επιπροσθέτως, η είσοδος ψυχρότερων αερίων μαζών θα είναι κατά κύριο λόγο επιφανειακή από τα βόρεια/βορειοδυτικά προς τα νότια/νοτιοανατολικά. Αυτό που θα πρέπει να αναμένουμε λοιπόν τη Δευτέρα, είναι ο περιορισμός της αστάθειας στα κατώτερα στρώματα, αλλά και κάποια επιφανειακή ενίσχυση των ανέμων (σε Ιόνιο και κυρίως Αιγαίο). Είναι επίσης πιθανό, κάποια κομμάτια του μετώπου να διατηρηθούν αυτούσια πάνω από τον ελληνικό χώρο με διεύθυνση ΝΔ-ΒΑ, ως συγκεντρώσεις υγρασίας με ταυτόχρονη ύπαρξη στροβιλισμού (δυναμικό αιτιο). Τα κομμάτια αυτά, θα αγκιστρωθούν στην ορογραφία και σε συνδυασμό με την αστάθεια, θα δημιουργήσουν φαινόμενα τις μεσημβρινές / απογευματινές ώρες, καθώς θα θερμανθεί το έδαφος και θα πυροδοτηθεί η θερμική αστάθεια. Η εμπειρία μας λέει οτι περιοχές όπου εμφανίζονται τέτοια φαινόμενα είναι τα κεντρικότερα και δυτικότερα τμήματα της Στερεάς και της Πελοποννήσου.
Ενδιαφέρον έχει να δούμε ένα ακόμη animation, σχετικά με την τάση της πρόγνωσης για τις επίμαχες, πρώτες ώρες της Δευτέρας, οσον αφορά την διάταξη των συστημάτων. Βλέπουμε τον μέσο όρο των ensembles και των τυπική απόκλιση για τις 00UTC της Δευτέρας, αλλά υπολογισμένα από διαφορετικά τρεξίματα του GFS. Αυτό που παρατηρούμε είναι την σταδιακή βελτίωση της προγνωσιμότητας και την σταθεροποίηση της θέση και του σχήματος της trough. Ωστόσο, ακόμη υπάρχουν περιθώρια για αλλαγές καθώς η τυπική απόκλιση (σ) είναι μεγάλη. Κατά την εκτίμησή μου, ίσως προκύψει trough με λίγο μικρότερο πλάτος (βορρά/νότου):
Σχήμα 5: Διαδοχικές προγνώσεις του μέσου όρου των ensembles για το γεωδυναμικό ύψος στα 500hpa για τη Δευτέρα 17/4/17 00UTC με βάση τις αρχικές συνθήκες από την Κυριακή 9/4/17 18Ζ μέχρι την Τρίτη 11/4/17 00Ζ
Λίγα λόγια για την μετέπειτα εξέλιξη
Από την Τρίτη του Πάσχα και μετά, τυπικά μας είναι άγνωστες οι λεπτομέρειες της εξέλιξης του καιρού. Οι επιφανειακές ψυχρές αέριες μάζες θα παραμείνουν τουλάχιστον την Τρίτη. Το μέτωπο φαίνεται να διαλύεται ωστόσο οι αέριες μάζες που θα υπάρχουν στην περιοχή μας θα είναι εν δυνάμει ασταθείς από ένα επίπεδο και πάνω. Και πάλι, η ορογραφία θα βοηθήσει στην αναπτυξη φαινομένων και μάλιστα θα είναι ακόμη περισσότερο αναγκαία λόγω του ψυχρότερου θερμοκρασιακού προφίλ στα κατώτερα στρώματα. Θα περίμενε κανείς μια υποβοήθηση στην συγκέντρωση των φαινομένων λόγω των επιφανειακών ανέμων αλλά φαίνεται πως το γενικότερο ρεύμα θα εξασθενήσει αλλά το ίδιο εξασθενημένη θα είναι και η θαλάσσια αύρα, λόγω των σχετικά χαμηλών θερμοκρασιών. Η ημέρα αυτή, είναι αληθινός γρίφος για την ώρα. Κατά τη γνώμη μου, θα εμφανιστούν καταιγίδες αλλά θα απασχολήσουν αποκλειστικά ορεινές περιοχές και θα έχουν μικρότερη ένταση σε σχέση με τις προηγούμενες ημέρες καθώς το στρώμα της αστάθειας θα είναι αρκετά πιο ρηχό, η διαθέσιμη υγρασία λιγότερη και οι τοπικές κυκλοφορίες των ανέμων περισσότερο εξασθενημένες.
Κατά την προσωπική μου εκτίμηση, τα φαινόμενα θερμικής αστάθειας θα συνεχιστούν και τις επόμενες ημέρες εστιασμένα όμως σε κεντρικές και βόρειες ορεινές περιοχές.
Συνοψίζοντας λοιπόν:
1. Καθημερινά φαινόμενα θερμικής αστάθειας σε βόρειες και τοπικά σε κεντρικές ορεινές περιοχές έως και το Μ.Σάββατο. Τα φαινόμενα δεν θα έχουν μεγάλες εντάσεις και έκταση, με εξαίρεση μόνο τη Μ.Τετάρτη αλλά και το Μ.Σάββατο.
2. Την Κυριακή του Πάσχα ο καιρός θα είναι αρχικά καλός, αλλά γρήγορα προς το μεσημέρι θα συννεφιάσει σε Ήπειρο, Μακεδονία και αργότερα Θράκη και αρκετά τμήματα της Θεσσαλίας, με ταυτόχρονη ανάπτυξη νεφών αρχικά πάνω από τα ορεινά και στη συνέχεια και σε περιοχές χαμηλότερου υψομέτρου, με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν καταιγίδες, τοπικά ισχυρές αργά το μεσημέρι. Τα φαινόμενα θα επιμείνουν σε τμήματα της δυτικής και κεντρικης Μακεδονίας καθώς και στα βορειότερα της Θεσσαλίας και πιθανότατα θα συνεχιστούν το βράδυ και σε παράκτιες περιοχές.
3. Η θερμοκρασία θα σημειώσει σταδιακή άνοδο σε σχέση με τις σημερινές τιμές φτάνοντας από την Μ.Πέμπτη και μετά τους 23-25 βαθμούς και την Κυριακή του Πάσχα και τους 25-27 κατά τόπους στα νοτιότερα.
4. Γρήγορη πτώση της θερμοκρασίας σε όλα τα βόρεια τμήματα από το βράδυ της Κυριακής και ενδεχόμενες καταιγίδες σε Θράκη και σε παράκτια τμήματα της ανατολικής Μακεδονίας και στο βορειοανατολικό Αιγαίο τη νύχτα προς Δευτέρα με ενίσχυση των ανέμων. Από το πρωί της Δεύτερας, η πτώση θα γίνει αντιληπτή και σε νοτιότερα τμήματα της χώρας και το μεσημέρι δεν θα ξεπεράσει τους 16-18 βαθμούς στα ηπειρωτικά. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, καταιγίδες κατά τόπους ισχυρές θα εκδηλωθούν στα ηπειρωτικά με περισσότερες πιθανότητες εκδήλωσης την κεντρική/δυτική Στερεά και την Πελοπόννησο.
5. Καλύτερος καιρός την Τρίτη του Πάσχα, αλλά δεν θα λείψουν οι τοπικές καταιγίδες σε ορεινότερες περιοχές. Μικρή άνοδος της θερμοκρασίας, κατά τόπους έως τους 20 στα δυτικότερα πεδινά.
6. Καθημερινές θερμικές καταιγίδες, χωρίς όμως τα φαινόμενα να είναι έντονα κυρίως πάνω από ορεινές περιοχές της κεντρικής και της βόρειας χώρας και τις επόμενες ημέρες έως την Παρασκευή 21/4 με σταδιακή άνοδο της θερμοκρασίας σε όλη τη χώρα, όπου θα ξεπεράσει τους 25 βαθμούς αλλά όχι πάνω από τους 30 κατά τη δική μου εκτίμηση.
Περί αυτού, θα γίνει λόγος στην επόμενη ανάλυση.
Ψάξε μονοπάτι απάτητο, απ τα βλέφαρα διώξε τον ύπνο,
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
-
Nick Gkikas - Site Admin
- Δημοσιεύσεις: 1680
- Εγγραφή: Τρί 22 Μαρ 2011, 1:11
- Τοποθεσία: Ηλιούπολη Αττικής 150μ και Ζάρακες Ευβοίας 160μ
Re: Βομβαρδισμός νεφών (άρθρο)
από Maria K » Τετ 11 Απρ 2018, 9:24
Το άρθρο κοινοποιήθηκε από τον Μιχάλη Δρετάκη στην ομάδα μας στο facebook
https://www.patris.gr/2018/03/31/3-meteorologoi-stin-p-mporoyme-na-echoyme-vrochi-me-vomvardismo-nefon/
https://www.patris.gr/2018/03/31/3-meteorologoi-stin-p-mporoyme-na-echoyme-vrochi-me-vomvardismo-nefon/
Μαρία Καββαδία
Αθήνα, Αργυρούπολη-σύνορα Ηλιούπολης, 120μ
Και που είσαι χιονοσύννεφο εμένα τι με νοιάζει
Αφού το μόνο που μπορείς είν’ το τρελό αγιάζι.
Αθήνα, Αργυρούπολη-σύνορα Ηλιούπολης, 120μ
Και που είσαι χιονοσύννεφο εμένα τι με νοιάζει
Αφού το μόνο που μπορείς είν’ το τρελό αγιάζι.
-
Maria K - Δημοσιεύσεις: 3047
- Εγγραφή: Τετ 06 Απρ 2011, 19:01
- Τοποθεσία: ΑΘΗΝΑ (Αργυρούπολη-Ηλιούπολη)
Εβδομαδιαία Ανάλυση 27/4 - 4/5/2018 & επόμενες ημέρες
από Nick Gkikas » Παρ 27 Απρ 2018, 13:23
Φίλοι,
Διαπίστωσα πως δεν έχει απολύτως καμία αξία να δημοσιεύω κείμενα τα οποία φτιάχνονται με κόπο, στο χάος του facebook, όπου μέσα σε λίγες ώρες απλά θα χαθούν. Ο καιρός πάνω από όλα είναι καταγραφή και παρατήρηση και όλες οι προγνώσεις έχουν την αξία τους. Καταγραφή σημαίνει οτι γράφεις σε ένα μέσο, το οποίο τουλάχιστον επιτρέπει κάτι τέτοιο. Όσο απαρχαιωμένο κι αν μοιάζει αυτό το forum, τουλάχιστον προσφέρει αυτή τη δυνατότητα. Ελπίζω σύντομα, να έχουμε μια αναβαθμισμένη σελίδα - στολίδι στο χώρο, εύχρηστη και με πολλές δυνατότητες.
Φέτος, είχα ακολουθήσει μια τακτική, δημοσίευσης αναλύσεων 1 φορά/εβδομάδα, συνήθως Τετάρτη ή Πέμπτη. Αυτό δεν το τήρησα ιδιαίτερα μέσα στον Απρίλιο, λόγω μιας έκτακτης κατάστασης που προέκυψε στην ιστοσελίδα μου. Εφ'όσον το πρόβλημα ξεπεράστηκε, επανέρχομαι.
Συνηθίζω να ξεκινάω από αυτό το γράφημα, έτσι θα κάνω και τώρα:
Σχήμα 1: Πρόγνωση πολλαπλού δείγματος της θερμοκρασίας στα 850hpa. Η απόκλιση των σεναρίων, υποδηλώνει την αβεβαιότητα της πρόγνωσης.
Αυτό που κατ'αρχήν παρατηρούμε είναι τρία στοιχεία:
1. Όλα τα προγνωστικά σενάρια εκ πρώτης όψεως, δεν παρουσιάζουν κάποιο αξιόλογο σημείο καμπής.
2. Η απόκλιση των σεναρίων μεταξύ τους είναι προοδευτική και δεν υπάρχει κάποιο χρονικό σημείο κατά το οποίο αυτό να συμβαίνει εντονότερα.
3. Η τάση για σταδιακή επαναφορά σε κανονικές θερμοκρασίες, όχι τόσο επειδή σημειώνεται κάποια αξιόλογη πτώση, αλλά γιατι απλώς ανεβαίνει ο μέσος όρος (κοκκινη γραμμή).
Με βάση αυτά λοιπόν και όπως έχει φανεί σε όλα τα προηγούμενα τρεξίματα των μοντέλων, δεν φαίνεται να επηρεαζόμαστε από κάποια οργανωμένη ατμοσφαιρική διαταραχή. Λόγω εποχής, ένα οργανωμένο χαμηλό βαρομετρικό είναι κάπως δύσκολο να εισέλθει στη χώρα μας, όμως θα μπορούσαμε να επηρεαστούμε από ένα ψυχρό μέτωπο, ή κάποιο γενικευμένο ξέσπασμα αστάθειας υπό τη μορφή ψυχρής λίμνης. Κάτι τέτοιο δεν προκύπτει διότι σε διαφορετική περίπτωση θα επηρέαζε και τη θερμοκρασία σε αυτο το επίπεδο (αρχικά αύξηση και μετά πτώση της).
Αυτό που θα πρέπει να ψάξουμε λοιπόν είναι, η περίπτωση να έχουμε ευνοϊκές συνθήκες για την εκδήλωση φαινομένων θερμικής αστάθειας και ποιό θα είναι το μοτίβο του καιρού τουλάχιστον για την επόμενη εβδομάδα.
ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΕΣ - 4 ΗΜΕΡΟ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑΣ.
Κατ'αρχήν, όπως είχα γράψει και στην μεσοπρόθεσμη πρόγνωση στο ºumeteo για το διάστημα 22-29/4/2018, το τέλος αυτής της εβδομάδας κρύβει μια μικρή καιρική αλλαγή.
Επί λέξει: «Παρασκευή 27/4 έως Κυριακή 29/4: Αβαθές χαμηλό βαρομετρικό θα κινηθεί νοτίως της χώρας φέρνοντας αρχικά ποσότητες σκόνης στο νότιο Αιγαίο (περισσότερες πιθανότητες να επηρεαστεί η Κρήτη), αραιή συννεφιά αλλά και θερμές αέριες μάζες. Ταυτόχρονα όμως, σχετική πτώση θα παρουσιάσει η θερμοκρασία από τη Στερεά Ελλάδα και βορειότερα, με τα φαινόμενα θερμικής αστάθειας θα εντείνονται. Έτσι το Σάββατο 28/4 και την Κυριακή 29/4, είναι πιθανή η εκδήλωση καταιγίδων σε Ήπειρο, Θεσσαλία, Μακεδονία, Θράκη, πιθανώς και σε Στερεά Ελλάδα και τμήματα της Πελοποννήσου. Τα φαινόμενα όσον αφορά τα βορειότερα, ενδεχομένως να επηρεάσουν και χαμηλότερα υψόμετρα. Οι άνεμοι ασθενείς στις περισσότερες περιοχές, με εξαίρεση τις θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης, όπου θα κυριαρχήσει το Ν ή Α ρεύμα, μέτριο και κατά διαστήματα ισχυρό.»
Ας δούμε τώρα πώς φαίνονται τα πράγματα, σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία:
Σχετικά με τη θερμοκρασία: Την Κυριακή 29/4 ένα τόξο που θα καλύπτει τα δυτικά/νοτιοδυτικά ηπειρωτικά, έως και το ανατολικό/νοτιοανατολικό Αιγαίο θα έχει υψηλότερες θερμοκρασίες σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα. Στα ηπειρωτικά τμήματα της περιφέρειας δυτικής Ελλάδας, σε άλλες εσωτερικές πεδινές περιοχές της Πελοποννήσου στ'αντίστοιχα τμήματα της Κρήτης η θερμοκρασία θα φτάσει ή θα ξεπεράσει τοπικά τους 30° ενώ στα Δωδεκάνησα θα δούμε τιμές έως και τους 28° τουλάχιστον. Απ'την άλλη πλευρά, ανατολική Στερεά και Θεσσαλία, θα έχουν μειωμένες θερμοκρασίες που δεν θα ξεπερνούν τους 24-25 βαθμούς, ενώ ακόμη χαμηλότερες θερμοκρασίες αναμένονται σε παράκτιες ζώνες. Κάπου στο ενδιάμεσο θα βρεθεί η Αττική, τα πεδινά της βόρειας χώρας αλλά και η Ήπειρος, με θερμοκρασίες στους 25-28 βαθμούς. Η διαφορά αυτή μεταξύ του δυτικού/νοτιου/νοτιοανατολικού/τόξου και των υπολοίπων περιοχών της χώρας, με τον "ψυχρό θύλακα" στ'ανατολικά ηπειρωτικά θα εντοπιστεί και τη Δευτέρα 30/4 ενώ από την Τρίτη (Πρωτομαγιά) οι διαφορές εξισώνονται και επιστρέφουμε στο γνώριμο μοτίβο των 27-30 βαθμών.
Φαινόμενα: Επιβεβαιώνεται μάλλον το γεγονός οτι στην περιοχή του νοτίου Αιγαίου και κυρίως στην Κρήτη, θα έχουμε ποσότητες σκόνης, αλλά όχι σε μεγάλες συγκεντρώσεις. Αυτό αναμένεται κυρίως την Κυριακή και τη Δευτέρα. Σκόνη θα θολώσει τον ουρανό και σε βορειότερα τμήματα της χώρας. Το αβαθές χαμηλό θα συνοδευτεί από ζώνες μέσων/υψηλών νεφών από το απόγευμα του Σαββάτου και μετά, κινούμενες από τα νοτιοδυτικά προς τα βορειοανατολικά στη χώρα με αποτέλεσμα η Κυριακή να είναι νεφελώδης σε ένα μεγάλο τμήμα της Ελλάδας. Φαίνεται πως τουλάχιστον στα μέσα τροποσφαιρικά στρώματα, θα υπάρξει διαθεσιμη ενέργεια για ανοδικά ρεύματα συνεπώς αναμένονται και βροχές, οι οποίες θα εντοπίζονται σε Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο και σποραδικά σε Κυκλάδες/Κρήτη/Δωδεκάνησα. Τα θερμοκρασιακά προφίλ δεν είναι καθόλου καλά για εκδήλωση καταιγίδων στ'ανατολικά, ωστόσο σε περιφέρεια δυτικής Ελλάδας και στη δυτική/βόρειοδυτική Πελοπόννησο, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που θα υπάρχουν και επιφανειακά, μπορεί να διαμορφωθεί ασταθές προφίλ σε μεγάλο βάθος στην ατμόσφαιρα και παρά την μικρή τροφοδοσία σε υγρασία, να καταφέρουν να δημιουργηθούν καταιγιδοφόρα νέφη. Δεν θα πρέπει να αποκλειστεί η εκδήλωση καταιγίδων λοιπόν με περιοχή έναρξης μάλλον τα ορεινά κινούμενες προς τα δυτικά.
Τη Δευτέρα η ανατολικότερη κίνηση του χαμηλού θα περιορίσει τις νεφώσεις κυρίως από το πλάτος της Στερεάς Ελλάδας και βορειότερα, έτσι η ημέρα θα είναι αρκετά νεφελώδης σε Θεσσαλία, Ήπειρο, Μακεδονία, Θράκη, κεντρικό και βόρειο Αιγαίο ενώ, νοτιότερα θα κυριαρχήσει σταδιακά η ηλιοφάνεια με παροδικές νεφώσεις και πιθανές πολύ σύντομες βροχές στο νότιο Αιγαίο. Στις προαναφερθείσες περιοχές της κεντρικής/βόρειας χώρας, εκτός από αυξημένες νεφώσεις, είναι πιθανές και οι βροχές ενώ μετά το μεσημέρι κάποιες μεμονωμένες καταιγίδες είναι πιθανό να σημειωθούν. Παρ'όλα αυτά, περισσότερες πιθανότητες για εκδήλωση καταιγίδων κατ'αρχήν σε ορεινές περιοχές έχει η Πελοπόννησος, όπου λόγω και της ηλιοφάνειας θα ενεργοποιηθούν κατακόρυφες αναπτύξεις νεφών από το μεσημέρι και μετά. Ίσως να συμβεί κάτι αντίστοιχο και στην Ήπειρο.
Την Τρίτη (πρωτομαγιά) ο καιρός θα είναι σαφώς καλύτερος, χωρίς να λείψουν οι κατά διαστήματα υψισυννεφιές στο κεντρικό/νότιο/νοτιοανατολικό Αιγαίο. Εκτός αυτού όμως, πυρήνες θερμικής αστάθειας είναι πιθανό να εμφανιστούν σε κεντρική Πελοπόννησο, κεντρική Στερεά, Πίνδο και εν γένει ορεινές περιοχές Μακεδονίας και Θράκης, δίνοντας μεμονωμένες καταιγίδες.
Άνεμοι: Η διέλευση του χαμηλού νοτίως της χώρας θα ενισχύσει το Α ρεύμα σε νότιο Ιόνιο και νότια Πελοπόννησο το Σάββατο, τοπικά στα 5-6 μποφώρ, ωστόσο στις υπόλοιπες θαλάσσιες περιοχές οι άνεμοι δεν φαινεται να ξεπερνούν τα 3-4 μποφώρ.
Ανάλογη θα είναι η κατανομή και την Κυριακή αλλά με ασθενέστερους ανέμους σε όλες τις περιοχές (τοπικά μόνο έως τα 5 μποφώρ στην περιοχή των Κυθήρων).
Τη Δευτέρα, εξασθενημένο ρεύμα έως τα 4 μποφώρ από Β ή βΔ διευθύνσεις στο νοτιο Αιγαίο.
Εξασθενημένο το ρεύμα και την Τρίτη, αν και κατά διαστήματα φαίνεται να πνέουν Β ή ΒΑ άνεμοι στα 3-4 μποφώρ στο κεντρικό Αιγαίο.
ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙΡΟΥ
Αυτό που θα κυριαρχήσει στην εικόνα του καιρού εντός της Μεσογείου θα είναι η δημιουργία ενός χαμηλού βαρομετρικού από τις πρώτες ώρες της Τετάρτης στην κεντροδυτική Μεσόγειο. Είναι η πολλοστή φορά που βλέπουμε φέτος μια trough να επεκτείνεται προς την περιοχή αυτή, λόγω ενός πρόσκαιρου κυματισμού και ανάπτυξης ράχης ridge προς τον βόρειο Ατλαντικό. Η "εμμονή" αυτή, συνεχίζεται. Το συγκεκριμένο χαμηλό θα παραμείνει στάσιμο στην περιοχή τουλάχιστον μέχρι και την Παρασκευή 4 Μαΐου, εκφυλιζόμενο έκτοτε σε μια λίμνη ψυχρών και ασταθών αερίων μαζών η οποία θα εξαπλωθεί και προς τη χώρα μας.
Έως τότε, εκτιμώ οτι θα προκαλέσει πολύ μεγάλα ή και ακραία ύψη βροχής σε Ιταλία, Σαρδηνία, Κορσική, Νότια Γαλλία / Άλπεις καθώς και στις Βαλεαρίδες και ενδεχομένως και σε τμήματα της ανατολικής Ισπανίας και πιθανώς και άλλα φαινόμενα που συνοδεύουν ισχυρές καταιγίδες. Νομίζω πως το ενδιαφέρον μας θα εστιαστεί σε αυτήν την περιοχή την εβδομάδα που έρχεται.
Η μόνη περιοχή που θα επηρεαστεί κάπως, εβρισκόμενη στην άκρη αυτής της trough θα είναι η Ήπειρος, όπου απλώς θα έχει καθημερινές αναπτύξεις νεφών και μεμονωμένες καταιγίδες. Η ζέστη, στην υπόλοιπη χώρα συνεχίζεται κανονικά όπως και η ηλιοφάνεια, η οποία κάπως θα περιοριζεται από τις υψισυννεφιές που θα καλύπτουν κατά διαστήματα.
Εκτιμώ πως, καθώς περισσότερο ασταθείς αέριες μάζες θα εξαπλωθούν προς τ'ανατολικά, από την Παρασκευή 4 Μαΐου θα έχουμε και πάλι φαινόμενα θερμικής αστάθειας σε αρκετές ακόμη περιοχές εκτός της Ηπείρου, ενδεχομένως και σε θαλάσσια τμήματα, φαινόμενα που θα συνεχιστούν και τις επόμενες ημέρες, πιθανότατα έως και τη Δευτέρα 7/5 ή την Τρίτη 8/5. Η θερμοκρασία θα υποχωρήσει λίγο, δηλαδή οι υψηλότερες τιμές θα είναι γύρω στους 26-28 βαθμούς στα ηπειρωτικά, οι οποίες όμως είναι ούτως ή άλλως φυσιολογικές για την εποχή.
Έκτοτε, η εξέλιξη είναι πραγματικά χαοτική, όσον αφορά τα συστήματα στην Ευρώπη αλλά και στο εάν θα έχουμε περισσότερο ζωνική η μεσημβρινή ροή. Κατ'εμέ, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά και για την περιοχή μας (με την εξαίρεση φυσικά της χιονόπτωσης!).
Διαπίστωσα πως δεν έχει απολύτως καμία αξία να δημοσιεύω κείμενα τα οποία φτιάχνονται με κόπο, στο χάος του facebook, όπου μέσα σε λίγες ώρες απλά θα χαθούν. Ο καιρός πάνω από όλα είναι καταγραφή και παρατήρηση και όλες οι προγνώσεις έχουν την αξία τους. Καταγραφή σημαίνει οτι γράφεις σε ένα μέσο, το οποίο τουλάχιστον επιτρέπει κάτι τέτοιο. Όσο απαρχαιωμένο κι αν μοιάζει αυτό το forum, τουλάχιστον προσφέρει αυτή τη δυνατότητα. Ελπίζω σύντομα, να έχουμε μια αναβαθμισμένη σελίδα - στολίδι στο χώρο, εύχρηστη και με πολλές δυνατότητες.
Φέτος, είχα ακολουθήσει μια τακτική, δημοσίευσης αναλύσεων 1 φορά/εβδομάδα, συνήθως Τετάρτη ή Πέμπτη. Αυτό δεν το τήρησα ιδιαίτερα μέσα στον Απρίλιο, λόγω μιας έκτακτης κατάστασης που προέκυψε στην ιστοσελίδα μου. Εφ'όσον το πρόβλημα ξεπεράστηκε, επανέρχομαι.
Συνηθίζω να ξεκινάω από αυτό το γράφημα, έτσι θα κάνω και τώρα:
Σχήμα 1: Πρόγνωση πολλαπλού δείγματος της θερμοκρασίας στα 850hpa. Η απόκλιση των σεναρίων, υποδηλώνει την αβεβαιότητα της πρόγνωσης.
Αυτό που κατ'αρχήν παρατηρούμε είναι τρία στοιχεία:
1. Όλα τα προγνωστικά σενάρια εκ πρώτης όψεως, δεν παρουσιάζουν κάποιο αξιόλογο σημείο καμπής.
2. Η απόκλιση των σεναρίων μεταξύ τους είναι προοδευτική και δεν υπάρχει κάποιο χρονικό σημείο κατά το οποίο αυτό να συμβαίνει εντονότερα.
3. Η τάση για σταδιακή επαναφορά σε κανονικές θερμοκρασίες, όχι τόσο επειδή σημειώνεται κάποια αξιόλογη πτώση, αλλά γιατι απλώς ανεβαίνει ο μέσος όρος (κοκκινη γραμμή).
Με βάση αυτά λοιπόν και όπως έχει φανεί σε όλα τα προηγούμενα τρεξίματα των μοντέλων, δεν φαίνεται να επηρεαζόμαστε από κάποια οργανωμένη ατμοσφαιρική διαταραχή. Λόγω εποχής, ένα οργανωμένο χαμηλό βαρομετρικό είναι κάπως δύσκολο να εισέλθει στη χώρα μας, όμως θα μπορούσαμε να επηρεαστούμε από ένα ψυχρό μέτωπο, ή κάποιο γενικευμένο ξέσπασμα αστάθειας υπό τη μορφή ψυχρής λίμνης. Κάτι τέτοιο δεν προκύπτει διότι σε διαφορετική περίπτωση θα επηρέαζε και τη θερμοκρασία σε αυτο το επίπεδο (αρχικά αύξηση και μετά πτώση της).
Αυτό που θα πρέπει να ψάξουμε λοιπόν είναι, η περίπτωση να έχουμε ευνοϊκές συνθήκες για την εκδήλωση φαινομένων θερμικής αστάθειας και ποιό θα είναι το μοτίβο του καιρού τουλάχιστον για την επόμενη εβδομάδα.
ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΕΣ - 4 ΗΜΕΡΟ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑΣ.
Κατ'αρχήν, όπως είχα γράψει και στην μεσοπρόθεσμη πρόγνωση στο ºumeteo για το διάστημα 22-29/4/2018, το τέλος αυτής της εβδομάδας κρύβει μια μικρή καιρική αλλαγή.
Επί λέξει: «Παρασκευή 27/4 έως Κυριακή 29/4: Αβαθές χαμηλό βαρομετρικό θα κινηθεί νοτίως της χώρας φέρνοντας αρχικά ποσότητες σκόνης στο νότιο Αιγαίο (περισσότερες πιθανότητες να επηρεαστεί η Κρήτη), αραιή συννεφιά αλλά και θερμές αέριες μάζες. Ταυτόχρονα όμως, σχετική πτώση θα παρουσιάσει η θερμοκρασία από τη Στερεά Ελλάδα και βορειότερα, με τα φαινόμενα θερμικής αστάθειας θα εντείνονται. Έτσι το Σάββατο 28/4 και την Κυριακή 29/4, είναι πιθανή η εκδήλωση καταιγίδων σε Ήπειρο, Θεσσαλία, Μακεδονία, Θράκη, πιθανώς και σε Στερεά Ελλάδα και τμήματα της Πελοποννήσου. Τα φαινόμενα όσον αφορά τα βορειότερα, ενδεχομένως να επηρεάσουν και χαμηλότερα υψόμετρα. Οι άνεμοι ασθενείς στις περισσότερες περιοχές, με εξαίρεση τις θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης, όπου θα κυριαρχήσει το Ν ή Α ρεύμα, μέτριο και κατά διαστήματα ισχυρό.»
Ας δούμε τώρα πώς φαίνονται τα πράγματα, σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία:
Σχετικά με τη θερμοκρασία: Την Κυριακή 29/4 ένα τόξο που θα καλύπτει τα δυτικά/νοτιοδυτικά ηπειρωτικά, έως και το ανατολικό/νοτιοανατολικό Αιγαίο θα έχει υψηλότερες θερμοκρασίες σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα. Στα ηπειρωτικά τμήματα της περιφέρειας δυτικής Ελλάδας, σε άλλες εσωτερικές πεδινές περιοχές της Πελοποννήσου στ'αντίστοιχα τμήματα της Κρήτης η θερμοκρασία θα φτάσει ή θα ξεπεράσει τοπικά τους 30° ενώ στα Δωδεκάνησα θα δούμε τιμές έως και τους 28° τουλάχιστον. Απ'την άλλη πλευρά, ανατολική Στερεά και Θεσσαλία, θα έχουν μειωμένες θερμοκρασίες που δεν θα ξεπερνούν τους 24-25 βαθμούς, ενώ ακόμη χαμηλότερες θερμοκρασίες αναμένονται σε παράκτιες ζώνες. Κάπου στο ενδιάμεσο θα βρεθεί η Αττική, τα πεδινά της βόρειας χώρας αλλά και η Ήπειρος, με θερμοκρασίες στους 25-28 βαθμούς. Η διαφορά αυτή μεταξύ του δυτικού/νοτιου/νοτιοανατολικού/τόξου και των υπολοίπων περιοχών της χώρας, με τον "ψυχρό θύλακα" στ'ανατολικά ηπειρωτικά θα εντοπιστεί και τη Δευτέρα 30/4 ενώ από την Τρίτη (Πρωτομαγιά) οι διαφορές εξισώνονται και επιστρέφουμε στο γνώριμο μοτίβο των 27-30 βαθμών.
Φαινόμενα: Επιβεβαιώνεται μάλλον το γεγονός οτι στην περιοχή του νοτίου Αιγαίου και κυρίως στην Κρήτη, θα έχουμε ποσότητες σκόνης, αλλά όχι σε μεγάλες συγκεντρώσεις. Αυτό αναμένεται κυρίως την Κυριακή και τη Δευτέρα. Σκόνη θα θολώσει τον ουρανό και σε βορειότερα τμήματα της χώρας. Το αβαθές χαμηλό θα συνοδευτεί από ζώνες μέσων/υψηλών νεφών από το απόγευμα του Σαββάτου και μετά, κινούμενες από τα νοτιοδυτικά προς τα βορειοανατολικά στη χώρα με αποτέλεσμα η Κυριακή να είναι νεφελώδης σε ένα μεγάλο τμήμα της Ελλάδας. Φαίνεται πως τουλάχιστον στα μέσα τροποσφαιρικά στρώματα, θα υπάρξει διαθεσιμη ενέργεια για ανοδικά ρεύματα συνεπώς αναμένονται και βροχές, οι οποίες θα εντοπίζονται σε Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο και σποραδικά σε Κυκλάδες/Κρήτη/Δωδεκάνησα. Τα θερμοκρασιακά προφίλ δεν είναι καθόλου καλά για εκδήλωση καταιγίδων στ'ανατολικά, ωστόσο σε περιφέρεια δυτικής Ελλάδας και στη δυτική/βόρειοδυτική Πελοπόννησο, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που θα υπάρχουν και επιφανειακά, μπορεί να διαμορφωθεί ασταθές προφίλ σε μεγάλο βάθος στην ατμόσφαιρα και παρά την μικρή τροφοδοσία σε υγρασία, να καταφέρουν να δημιουργηθούν καταιγιδοφόρα νέφη. Δεν θα πρέπει να αποκλειστεί η εκδήλωση καταιγίδων λοιπόν με περιοχή έναρξης μάλλον τα ορεινά κινούμενες προς τα δυτικά.
Τη Δευτέρα η ανατολικότερη κίνηση του χαμηλού θα περιορίσει τις νεφώσεις κυρίως από το πλάτος της Στερεάς Ελλάδας και βορειότερα, έτσι η ημέρα θα είναι αρκετά νεφελώδης σε Θεσσαλία, Ήπειρο, Μακεδονία, Θράκη, κεντρικό και βόρειο Αιγαίο ενώ, νοτιότερα θα κυριαρχήσει σταδιακά η ηλιοφάνεια με παροδικές νεφώσεις και πιθανές πολύ σύντομες βροχές στο νότιο Αιγαίο. Στις προαναφερθείσες περιοχές της κεντρικής/βόρειας χώρας, εκτός από αυξημένες νεφώσεις, είναι πιθανές και οι βροχές ενώ μετά το μεσημέρι κάποιες μεμονωμένες καταιγίδες είναι πιθανό να σημειωθούν. Παρ'όλα αυτά, περισσότερες πιθανότητες για εκδήλωση καταιγίδων κατ'αρχήν σε ορεινές περιοχές έχει η Πελοπόννησος, όπου λόγω και της ηλιοφάνειας θα ενεργοποιηθούν κατακόρυφες αναπτύξεις νεφών από το μεσημέρι και μετά. Ίσως να συμβεί κάτι αντίστοιχο και στην Ήπειρο.
Την Τρίτη (πρωτομαγιά) ο καιρός θα είναι σαφώς καλύτερος, χωρίς να λείψουν οι κατά διαστήματα υψισυννεφιές στο κεντρικό/νότιο/νοτιοανατολικό Αιγαίο. Εκτός αυτού όμως, πυρήνες θερμικής αστάθειας είναι πιθανό να εμφανιστούν σε κεντρική Πελοπόννησο, κεντρική Στερεά, Πίνδο και εν γένει ορεινές περιοχές Μακεδονίας και Θράκης, δίνοντας μεμονωμένες καταιγίδες.
Άνεμοι: Η διέλευση του χαμηλού νοτίως της χώρας θα ενισχύσει το Α ρεύμα σε νότιο Ιόνιο και νότια Πελοπόννησο το Σάββατο, τοπικά στα 5-6 μποφώρ, ωστόσο στις υπόλοιπες θαλάσσιες περιοχές οι άνεμοι δεν φαινεται να ξεπερνούν τα 3-4 μποφώρ.
Ανάλογη θα είναι η κατανομή και την Κυριακή αλλά με ασθενέστερους ανέμους σε όλες τις περιοχές (τοπικά μόνο έως τα 5 μποφώρ στην περιοχή των Κυθήρων).
Τη Δευτέρα, εξασθενημένο ρεύμα έως τα 4 μποφώρ από Β ή βΔ διευθύνσεις στο νοτιο Αιγαίο.
Εξασθενημένο το ρεύμα και την Τρίτη, αν και κατά διαστήματα φαίνεται να πνέουν Β ή ΒΑ άνεμοι στα 3-4 μποφώρ στο κεντρικό Αιγαίο.
ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙΡΟΥ
Αυτό που θα κυριαρχήσει στην εικόνα του καιρού εντός της Μεσογείου θα είναι η δημιουργία ενός χαμηλού βαρομετρικού από τις πρώτες ώρες της Τετάρτης στην κεντροδυτική Μεσόγειο. Είναι η πολλοστή φορά που βλέπουμε φέτος μια trough να επεκτείνεται προς την περιοχή αυτή, λόγω ενός πρόσκαιρου κυματισμού και ανάπτυξης ράχης ridge προς τον βόρειο Ατλαντικό. Η "εμμονή" αυτή, συνεχίζεται. Το συγκεκριμένο χαμηλό θα παραμείνει στάσιμο στην περιοχή τουλάχιστον μέχρι και την Παρασκευή 4 Μαΐου, εκφυλιζόμενο έκτοτε σε μια λίμνη ψυχρών και ασταθών αερίων μαζών η οποία θα εξαπλωθεί και προς τη χώρα μας.
Έως τότε, εκτιμώ οτι θα προκαλέσει πολύ μεγάλα ή και ακραία ύψη βροχής σε Ιταλία, Σαρδηνία, Κορσική, Νότια Γαλλία / Άλπεις καθώς και στις Βαλεαρίδες και ενδεχομένως και σε τμήματα της ανατολικής Ισπανίας και πιθανώς και άλλα φαινόμενα που συνοδεύουν ισχυρές καταιγίδες. Νομίζω πως το ενδιαφέρον μας θα εστιαστεί σε αυτήν την περιοχή την εβδομάδα που έρχεται.
Η μόνη περιοχή που θα επηρεαστεί κάπως, εβρισκόμενη στην άκρη αυτής της trough θα είναι η Ήπειρος, όπου απλώς θα έχει καθημερινές αναπτύξεις νεφών και μεμονωμένες καταιγίδες. Η ζέστη, στην υπόλοιπη χώρα συνεχίζεται κανονικά όπως και η ηλιοφάνεια, η οποία κάπως θα περιοριζεται από τις υψισυννεφιές που θα καλύπτουν κατά διαστήματα.
Εκτιμώ πως, καθώς περισσότερο ασταθείς αέριες μάζες θα εξαπλωθούν προς τ'ανατολικά, από την Παρασκευή 4 Μαΐου θα έχουμε και πάλι φαινόμενα θερμικής αστάθειας σε αρκετές ακόμη περιοχές εκτός της Ηπείρου, ενδεχομένως και σε θαλάσσια τμήματα, φαινόμενα που θα συνεχιστούν και τις επόμενες ημέρες, πιθανότατα έως και τη Δευτέρα 7/5 ή την Τρίτη 8/5. Η θερμοκρασία θα υποχωρήσει λίγο, δηλαδή οι υψηλότερες τιμές θα είναι γύρω στους 26-28 βαθμούς στα ηπειρωτικά, οι οποίες όμως είναι ούτως ή άλλως φυσιολογικές για την εποχή.
Έκτοτε, η εξέλιξη είναι πραγματικά χαοτική, όσον αφορά τα συστήματα στην Ευρώπη αλλά και στο εάν θα έχουμε περισσότερο ζωνική η μεσημβρινή ροή. Κατ'εμέ, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά και για την περιοχή μας (με την εξαίρεση φυσικά της χιονόπτωσης!).
Ψάξε μονοπάτι απάτητο, απ τα βλέφαρα διώξε τον ύπνο,
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
-
Nick Gkikas - Site Admin
- Δημοσιεύσεις: 1680
- Εγγραφή: Τρί 22 Μαρ 2011, 1:11
- Τοποθεσία: Ηλιούπολη Αττικής 150μ και Ζάρακες Ευβοίας 160μ
Προγνωστική αποτυχία Πέμπτης 3/5/18
από Nick Gkikas » Παρ 04 Μάιος 2018, 2:42
Νομίζω πως είναι το κατάλληλο σημείο να συζητηθεί η συγκεκριμένη προγνωστική αποτυχία: Πρόκειται για την εκτίμηση που αφορούσε τη χθεσινή ημέρα (Πέμπτη 3/5), όπου προβλέφθηκαν και από την δική μου πλευρά, αρκετά εντονότερα φαινόμενα σε δυτικά και βορειοδυτικά τμήματα της χώρας σε σχέση με αυτό που συνέβη στην πραγματικότητα. Η πρόγνωση αυτή (όπως και κάθε άλλη που πραγματοποιείται από τη δική μου πλευρά) δεν στηρίχθηκε μόνο στην προγνωστική παράμετρο του υετού από διάφορα μοντέλα και ειδικότερα του GFS, αλλά (εκτός των άλλων) και στη θερμοδυναμική ανάλυση της ατμόσφαιρας μέσω των skew-t διαγραμμάτων. Παρέλειψα όμως μια σημαντική λεπτομέρεια και θα το εξηγήσω μέσω του επόμενου σχήματος:
Σχήμα 1: Skew-t διάγραμμα για την περιοχή της Άρτας, στις 15UTC της Πέμπτης 3/5 με βάση την πρόγνωση του GFS στις 12UTC της ίδιας ημέρας.
Στο παραπάνω σχήμα παρατηρούμε τα εξής βασικά:
1. Την ύπαρξη διαθέσιμης ενέργειας (CAPE) από τα 900mb έως και τα 300mb δηλαδή σχεδόν σε όλο το βάθος της τροπόσφαιρας.
2. Την αυξημένη σχετική υγρασία από τα 900mb έως και τα 700mb. Η μπλέ και η κόκκινη γραμμή, dew point και θερμοκρασία αντίστοιχα πολύ κοντά.
3. Ιδιαίτερα ενισχυμένους ανέμους από τα 700mb και πάνω.
Φυσικά και θα μπορούσαν να γίνουν κι άλλες παρατηρήσεις ωστόσο δεν θα επεκταθώ περισσότερο χάριν συντομίας.
Τα μεν δύο πρώτα υποδηλώνουν ασταθή ατμόσφαιρα με τροφοδοσία υγρασίας στα χαμηλά ατμοσφαιρικά στρώματα (*). Συνεπώς, η ορογραφία θα παίξει σημαντικό ρόλο στην περιοχή έναρξης των αναπτύξεων και στην προκειμένη περίπτωση στα δυτικά τμήματα της Πίνδου. Λόγω της έλλειψης υγρασίας σε υπερκείμενα στρώματα, τα νέφη δεν θα μπορέσουν να μετακινηθούν πολύ πιο μακριά από την περιοχή γέννεσής τους. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που τα φαινόμενα προβλέφθηκαν σχεδόν αποκλειστικά σε δυτικά τμήματα της χώρας (ένας άλλος είναι ο στάσιμος χαρακτήρας του χαμηλού και η αποδυνάμωσή του με άλλα λόγια η βαροτροπικότητα της ατμόσφαιρας).
Η τρίτη παρατήρηση, δεν ελήφθη σοβαρά υπόψιν από εμένα. Οι ιδιαίτερα ενισχυμένοι άνεμοι στη μέση/ανώτερη τροπόσφαιρα υπήρξαν ανασταλτικός παράγοντας για την δημιουργία καταιγιδοφόρων νεφών, τουλάχιστον σε άλλες περιοχές εκτός των εσωτερικών τμημάτων της Ηπείρου. Αυτό είναι κάτι που εμπειρικά το γνώριζα, αλλά δεν το έλαβα ποτέ υπόψιν.
Φαίνεται παρ'όλα αυτά οτι ο υπολογισμός του υετού τόσο από το GFS όσο και από άλλα μοντέλα, ίσως να μην λαμβάνει κατ'αυτόν τον τροπο υπόψιν του αυτό το δεδομένο. Βέβαια, ένας προγνώστης καιρού, γνωρίζοντας οτι ο υετός θα προέλθει κατά κύριο λόγο από νέφη κατακόρυφης ανάπτυξης λόγω της θερμικής αστάθειας, μπορεί να εκτιμήσει καλύτερα την κατάσταση.
Είναι εξάλλου γνωστό οτι ο υετός, είναι το τελευταίο πράγμα που ελέγχει κανείς όταν κάνει μια πρόγνωση. Η προγνωστική αποτυχία της Πέμπτης, είναι νομίζω ένα καλό παράδειγμα.
(*). Διατηρώ επίσης κάποιες αμφιβολίες (χωρίς ωστόσο να έχω την ευκαιρία να το τεκμηριώσω), σχετικά με την τροφοδοσία υγρασίας στα κατώτερα ατμοσφαιρικά στρώματα. Σίγουρα υπήρξε στην Ήπειρο, αλλά αμφιβάλλω οτι συνέβη σε νοτιότερες περιοχές. Κατά την περίοδο που διανύουμε λόγω των σχετικά χαμηλών SST, δημιουργείται μια αρνητική διαφορά επιφανειακής θερμοκρασίας θαλάσσης με τη θερμοκρασία του αέρα (SST-T2m) κάτι που τείνει να δημιουργεί ένα ευσταθές έστω και λεπτό στρώμα πάνω από τη θάλασσα, το οποίο μπορεί να επεκταθεί και προς την ξηρά. Το αντίθετο συμβαίνει το Φθινόπωρο και το Χειμώνα.
ΥΓ. Σχετικά με τον προβλεπόμενο υετό, αυτό που είδα να δίνεται σαν εξήγηση από διάφορους φίλους (στο facebook), ήταν η ύπαρξη συγκεντρώσεων σκόνης στην ατμόσφαιρα. Παρ'όλα αυτά, οι διάφορες έρευνες που έχουν δημοσιευθεί περί του συγκεκριμένου θέματος, δεν συγκλίνουν σε κάποιο συμπέρασμα και προσωπικά θα χαρακτήριζα τα αποτελέσματά τους, αντιφατικά. Εν ολίγοις και πολύ περιληπτικά, σε άλλες περιπτώσεις φαίνεται θετική συσχέτιση σκόνης/υετού και σε άλλες, αρνητική αν και παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες όπως το μέγεθος των μικροσωματιδίων αλλά και η ποσότητα του υετού την οποία θέλουμε να συσχετίσουμε.
ΥΓ2. Είναι γνωστό πως ένα παγκόσμιο μοντέλο πρόγνωσης όπως το GFS, τείνει να υποεκτιμάει τον υετό ιδιαίτερα σε περιοχές έντονης τοπογραφίας. Αυτό σημαίνει πως εάν για παράδειγμα δει κανείς αθροιστικό υετό 12ώρου κοντά στα 20mm σε μια συγκεκριμένη περιοχή όπως η Ήπειρος και μάλιστα τόσο "απλωμένο" αυτό σημαίνει πως είναι πολύ πιθανό τα πραγματικά ποσά να είναι Χ2 ή Χ3 του προβλεπόμενου σε κάποιες περιπτώσεις (ως είθισται να συμβαίνει).
Αυτό δεν συνέβη όμως στην περίπτωση της Πέμπτης.
Οι παρακάτω 2 εικόνες είναι η πραγματικότητα,όπως αποτυπώθηκε στους σταθμούς του ΕΑΑ και ο 12ωρος αθροιστικός υετός μεταξύ 12UTC και 24UTC όπως δόθηκε από το GFS.
Τυπικά λοιπόν (και μόνο), θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς οτι επρόκειτο όχι για προγνωστική αποτυχία, αλλά για σπάνια προγνωστική...επιτυχία του παγκόσμιου μοντέλου!
Σχήμα 1: Skew-t διάγραμμα για την περιοχή της Άρτας, στις 15UTC της Πέμπτης 3/5 με βάση την πρόγνωση του GFS στις 12UTC της ίδιας ημέρας.
Στο παραπάνω σχήμα παρατηρούμε τα εξής βασικά:
1. Την ύπαρξη διαθέσιμης ενέργειας (CAPE) από τα 900mb έως και τα 300mb δηλαδή σχεδόν σε όλο το βάθος της τροπόσφαιρας.
2. Την αυξημένη σχετική υγρασία από τα 900mb έως και τα 700mb. Η μπλέ και η κόκκινη γραμμή, dew point και θερμοκρασία αντίστοιχα πολύ κοντά.
3. Ιδιαίτερα ενισχυμένους ανέμους από τα 700mb και πάνω.
Φυσικά και θα μπορούσαν να γίνουν κι άλλες παρατηρήσεις ωστόσο δεν θα επεκταθώ περισσότερο χάριν συντομίας.
Τα μεν δύο πρώτα υποδηλώνουν ασταθή ατμόσφαιρα με τροφοδοσία υγρασίας στα χαμηλά ατμοσφαιρικά στρώματα (*). Συνεπώς, η ορογραφία θα παίξει σημαντικό ρόλο στην περιοχή έναρξης των αναπτύξεων και στην προκειμένη περίπτωση στα δυτικά τμήματα της Πίνδου. Λόγω της έλλειψης υγρασίας σε υπερκείμενα στρώματα, τα νέφη δεν θα μπορέσουν να μετακινηθούν πολύ πιο μακριά από την περιοχή γέννεσής τους. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που τα φαινόμενα προβλέφθηκαν σχεδόν αποκλειστικά σε δυτικά τμήματα της χώρας (ένας άλλος είναι ο στάσιμος χαρακτήρας του χαμηλού και η αποδυνάμωσή του με άλλα λόγια η βαροτροπικότητα της ατμόσφαιρας).
Η τρίτη παρατήρηση, δεν ελήφθη σοβαρά υπόψιν από εμένα. Οι ιδιαίτερα ενισχυμένοι άνεμοι στη μέση/ανώτερη τροπόσφαιρα υπήρξαν ανασταλτικός παράγοντας για την δημιουργία καταιγιδοφόρων νεφών, τουλάχιστον σε άλλες περιοχές εκτός των εσωτερικών τμημάτων της Ηπείρου. Αυτό είναι κάτι που εμπειρικά το γνώριζα, αλλά δεν το έλαβα ποτέ υπόψιν.
Φαίνεται παρ'όλα αυτά οτι ο υπολογισμός του υετού τόσο από το GFS όσο και από άλλα μοντέλα, ίσως να μην λαμβάνει κατ'αυτόν τον τροπο υπόψιν του αυτό το δεδομένο. Βέβαια, ένας προγνώστης καιρού, γνωρίζοντας οτι ο υετός θα προέλθει κατά κύριο λόγο από νέφη κατακόρυφης ανάπτυξης λόγω της θερμικής αστάθειας, μπορεί να εκτιμήσει καλύτερα την κατάσταση.
Είναι εξάλλου γνωστό οτι ο υετός, είναι το τελευταίο πράγμα που ελέγχει κανείς όταν κάνει μια πρόγνωση. Η προγνωστική αποτυχία της Πέμπτης, είναι νομίζω ένα καλό παράδειγμα.
(*). Διατηρώ επίσης κάποιες αμφιβολίες (χωρίς ωστόσο να έχω την ευκαιρία να το τεκμηριώσω), σχετικά με την τροφοδοσία υγρασίας στα κατώτερα ατμοσφαιρικά στρώματα. Σίγουρα υπήρξε στην Ήπειρο, αλλά αμφιβάλλω οτι συνέβη σε νοτιότερες περιοχές. Κατά την περίοδο που διανύουμε λόγω των σχετικά χαμηλών SST, δημιουργείται μια αρνητική διαφορά επιφανειακής θερμοκρασίας θαλάσσης με τη θερμοκρασία του αέρα (SST-T2m) κάτι που τείνει να δημιουργεί ένα ευσταθές έστω και λεπτό στρώμα πάνω από τη θάλασσα, το οποίο μπορεί να επεκταθεί και προς την ξηρά. Το αντίθετο συμβαίνει το Φθινόπωρο και το Χειμώνα.
ΥΓ. Σχετικά με τον προβλεπόμενο υετό, αυτό που είδα να δίνεται σαν εξήγηση από διάφορους φίλους (στο facebook), ήταν η ύπαρξη συγκεντρώσεων σκόνης στην ατμόσφαιρα. Παρ'όλα αυτά, οι διάφορες έρευνες που έχουν δημοσιευθεί περί του συγκεκριμένου θέματος, δεν συγκλίνουν σε κάποιο συμπέρασμα και προσωπικά θα χαρακτήριζα τα αποτελέσματά τους, αντιφατικά. Εν ολίγοις και πολύ περιληπτικά, σε άλλες περιπτώσεις φαίνεται θετική συσχέτιση σκόνης/υετού και σε άλλες, αρνητική αν και παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες όπως το μέγεθος των μικροσωματιδίων αλλά και η ποσότητα του υετού την οποία θέλουμε να συσχετίσουμε.
ΥΓ2. Είναι γνωστό πως ένα παγκόσμιο μοντέλο πρόγνωσης όπως το GFS, τείνει να υποεκτιμάει τον υετό ιδιαίτερα σε περιοχές έντονης τοπογραφίας. Αυτό σημαίνει πως εάν για παράδειγμα δει κανείς αθροιστικό υετό 12ώρου κοντά στα 20mm σε μια συγκεκριμένη περιοχή όπως η Ήπειρος και μάλιστα τόσο "απλωμένο" αυτό σημαίνει πως είναι πολύ πιθανό τα πραγματικά ποσά να είναι Χ2 ή Χ3 του προβλεπόμενου σε κάποιες περιπτώσεις (ως είθισται να συμβαίνει).
Αυτό δεν συνέβη όμως στην περίπτωση της Πέμπτης.
Οι παρακάτω 2 εικόνες είναι η πραγματικότητα,όπως αποτυπώθηκε στους σταθμούς του ΕΑΑ και ο 12ωρος αθροιστικός υετός μεταξύ 12UTC και 24UTC όπως δόθηκε από το GFS.
Τυπικά λοιπόν (και μόνο), θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς οτι επρόκειτο όχι για προγνωστική αποτυχία, αλλά για σπάνια προγνωστική...επιτυχία του παγκόσμιου μοντέλου!
Ψάξε μονοπάτι απάτητο, απ τα βλέφαρα διώξε τον ύπνο,
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
Φιλα τους προδότες σου στο δείπνο, χάραξε πορεία για το Άρρητο....
-
Nick Gkikas - Site Admin
- Δημοσιεύσεις: 1680
- Εγγραφή: Τρί 22 Μαρ 2011, 1:11
- Τοποθεσία: Ηλιούπολη Αττικής 150μ και Ζάρακες Ευβοίας 160μ
Μέλη σε σύνδεση
Μέλη σε αυτή την Συζήτηση : Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 1 επισκέπτης